Maak van het IJsselmeer geen bouwput!

Het is ook wat Vogelbescherming Nederland betreft niet wenselijk om het IJsselmeer, nota bene een belangrijk Natura 2000-gebied, te gebruiken voor grootschalige zandwinning. Het is een verkeerd signaal wanneer een dergelijk beschermd natuurgebied verwordt tot een bouwput. Wrang ook, omdat we juist het IJsselmeergebied willen verbeteren door middel van het project Meer IJsselmeer.

Baggeraar Smals wil de komende dertig jaar jaarlijks twee miljoen ton zand winnen uit de voormalige Zuiderzee. Het betreft een projectomvang van maar liefst 250 hectaren, waarvan 217 ha daadwerkelijk wordt ontgrond. Het industrie-eiland zal ongeveer 5,5 kilometer uit de Friese kust en 7 kilometer buiten de Noordoostpolder liggen. Het zand, bedoeld voor de betonindustrie, werd tientallen jaren voornamelijk langs de grote rivieren gewonnen, maar dat zand raakt op volgens Smals. De ‘milieueffectrapportage’  roept nogal wat vraagtekens op bij meerdere organisaties, onder andere waar het de belasting voor het milieu betreft.

In april dit jaar diende Vogelbescherming Nederland, in navolging van Natuurmonumenten, It Fryske Gea en anderen, een zienswijze in op het ontwerpbestemmingsplan IJsselmeer-Industriezandwinning en de bijbehorende ontwerpbesluiten. Volgens Vogelbescherming past deze zandwinning van 217 hectaren en een winningsdiepte van 60 meter niet in de Natuurambitie Grote Wateren 2050. Vanuit deze natuurambitie is juist het beleidsvoornemen om meer ondiep water te creëren.

Het creëren van ondiep water, droogvallende platen, rietland, moeras en luwtegebieden draagt bijvoorbeeld bij aan een gevarieerde visstand. De voorgenomen zandwinning staat haaks op die gedachte.

Daarnaast zijn negatieve effecten niet uitgesloten, omdat nog niet duidelijk is hoe groot het belang van het gebied is als foerageergebied voor watervogels die zich met schelpdieren voeden, zoals toppereenden en kuifeenden. Er zijn nu conclusies getrokken dat de zandwinning geen verlies aan foerageergebied betekent. Wat ons betreft zijn deze conclusies te voorbarig, ook omdat er geen recente onderzoeken zijn in hoeverre het gebied ’s nachts als foerageergebied wordt gebruikt.

Reden temeer om niet zomaar over te gaan tot zulke grootschalige zandwinning in een van onze belangrijkste natuurgebieden. Maak van het IJsselmeer geen bouwput!