Navigatie overslaan
Vuurwerkbord / Jeanet van Zoelen Alle berichten
Vuurwerkbord / Jeanet van Zoelen Marc Scheurkogel / JvD

Door Marc Scheurkogel
Medewerker Vogelbescherming

Je hebt pas ballen als je stopt met knallen

Geplaatst op 27 december 2018

Dagen die gekenmerkt worden door een overdaad aan oliebollen, Top-2000 en champagne breken weer aan. En traditiegetrouw gaan we, terwijl de laatste noten van de Bohemian Rhapsody weerklinken, om middernacht massaal naar buiten om het nieuwe jaar in te luiden. Hoewel vuurpijlen een zekere schoonheid hebben, is de jaarwisseling voor vogels niets om naar uit te kijken. In tegendeel, vuurwerk is een verschrikking voor vogels.

Paniek

Hoe sterk vogels van slag raken van vuurwerk is het best te zien in natuurgebieden. Bijvoorbeeld in de Biesbosch kiezen duizenden vogels in paniek het luchtruim op het moment dat de eerste pijlen de lucht in gaan. Radarbeelden van bijvoorbeeld het weerstation in De Bilt tonen haarscherp aan dat het in heel Nederland bal is. Grote groepen vogels vliegen gedesoriënteerd rond. Van ganzen tot tuinvogels. Er zijn plekken waar meer dan 1000 vogels per vierkante kilometer opvliegen. Het gaat in totaal dus om miljoenen vogels die van schrik opvliegen.

Verzwakking

Het knalvuurwerk en de vuurpijlen zijn het eerste half uur het heftigst. Deze stressvolle situatie zorgt ervoor dat vogels soms wel langer dan een half uur in paniek in rondvliegen, of uitwijken naar onbewoond gebied. De stress en dat vluchtgedrag kost erg veel energie, met verzwakking tot gevolg. Bovendien zorgen deze factoren in combinatie met de duisternis er ook nog voor dat vele vogels zich te pletter vliegen tegen gebouwen of hoogspanningskabels. Het nieuwe jaar eindigt in sommige gevallen dus wel heel abrupt, nog voor het goed en wel is begonnen.

Koolmees / Shutterstock Koolmees / Shutterstock

Wat kunnen we eraan doen?

Voor huisdieren als honden en katten zijn er talloze tips om ze de oudjaarsavond zo fatsoenlijk mogelijk door te loodsen. Een greep uit de mogelijkheden: Kalmerende middelen in het voedsel, speciale strakke truitjes voor de trouwe viervoeters om ze een veilig gevoel te geven, of ruim van tevoren al cd’s met vuurwerkgeluiden af te spelen, zoals ook in dierentuinen gebeurt.

Maar daar hebben vogels niet zoveel aan. En gedurende een groot deel van het jaar vuurwerkgeluiden in de achtertuin afspelen om vogels te laten ‘wennen’, zal ook op weinig begrip kunnen rekenen. Kortom; vogels zijn volledig op zichzelf aangewezen tijdens de jaarwisseling. De remedie is simpel: gun ouderen, huisdieren, eerstehulpdiensten, oogartsen én vogels een rustige overgang naar 2019! Wees zeer terughoudend met vuurwerk, of steek niets af! En al helemaal niet bij natuurgebieden.

Hebt u op Oudjaarsavond overlast van vuurwerk? Geef het dan hier door. Wilt u wat meer doen? Onderteken dan het Vuurwerkmanifest en roep zo het kabinet op om een verbod op consumentenvuurwerk in te stellen.