Intensive care voor zomertortel

De zomertortel lijkt op de veel algemenere Turkse tortel, maar is een trekvogel die in Afrika overwintert. Deze duivensoort leeft vrijwel uitsluitend op het platteland. De Turkse tortel doet het juist goed in stedelijk gebied en komt veel in tuinen voor. Van de zomertortel zijn minder dan 1.400 paartjes over. Zonder ingrijpen zal de soort in 10 tot 15 jaar uit Nederland verdwijnen.

Vogelbescherming roept bewoners van het landelijk gebied op om zomertortels komend broedseizoen bij te voeren. Aanmelden hiervoor kan via zomertortel@vogelbescherming.nl. In onderling overleg wordt dan bekeken of extra voedselhulp voor de tortels ter plaatse mogelijk is. “Het bijvoeren van zomertortels moet zorgvuldig gebeuren. Je wilt immers geen onbedoelde neveneffecten introduceren, zoals extra roofdieren die op de bijvoerplekken afkomen. Daarom hebben we een protocol opgesteld met een gedetailleerde uitleg over hoe het bijvoeren moet gebeuren. Per situatie kijken we wat verstandig is.” vertelt soortspecialist Jules Bos van Vogelbescherming. “We komen graag in contact met mensen waarmee we kunnen samenwerken om de zomertortel voor verdwijnen te behoeden.”

De zomertortel gaat in grote delen van Europa enorm in aantal achteruit. De oorzaken daarvoor spelen zowel binnen als buiten de broedtijd. Onderzoek in Engeland heeft uitgewezen dat in het broedseizoen het dieet van zomertortels sterk veranderd is. In het verleden maakten onkruidzaden >90% van het dieet uit. Tegenwoordig maken zaden van landbouwgewassen, zoals granen en koolzaad, meer dan de helft van het dieet uit. Deze verandering is het gevolg van de sterke afname van onkruiden in het landelijk gebied door het routinematig gebruik van herbiciden. Zomertortels hebben nu veel meer moeite met het vinden van voldoende voedsel voor zichzelf en hun jongen. Dit speelt vooral in de eerste helft van het broedseizoen (mei en juni), wanneer zaden van landbouwgewassen nog niet beschikbaar zijn. Parallel aan het veranderde dieet van de zomertortel is geconstateerd dat zomertortels bijna de helft minder jongen grootbrengen dan voorheen. Door bijvoeren zullen zomertortels hopelijk makkelijker meer jongen groot kunnen brengen. Bijvoeren is een noodmaatregel, bedoeld om verdere achteruitgang zo snel mogelijk te stoppen. Tegelijkertijd zal Vogelbescherming erop toezien dat het internationale reddingsplan in Nederland ten uitvoer wordt gebracht. Onderdeel daarvan is het treffen van structurelere herstelmaatregelen om het leefgebied te verbeteren.

De achteruitgang van de zomertortel voltrekt zich in heel Europa. Via BirdLife International en de Convention on Migratory Species werkt Vogelbescherming internationaal aan de bescherming van deze kwetsbare soort. Om de impact van illegale jacht in het Middellandse Zeegebied zichtbaar te maken voert BirdLife de Magnificent7 campagne. De zomertortel is een van de zeven vogelsoorten waar de campagne zich op richt.

Download het informatieblad over de zomertortel.