Humberto Tan: “In Nederland kijk ik naar vogels.”

“Mijn werk bestaat uit het verzamelen van verhalen. Of dat nu een interview is in mijn programma of de foto die ik maak van de gorilla’s in Rwanda. Mijn nieuwsgierigheid naar het verhaal is altijd de drijvende kracht. Als presentator heb ik het geluk veel interessante mensen te ontmoeten. Soms praten we na het programma verder en ontstaat er een band, bijvoorbeeld met de natuurfotografen Jasper Doest en Frans Lanting. Dat zijn gesprekken waar ik als fotograaf weer veel van leer."

"Ook Arjan Dwarshuis ontmoette ik drie jaar geleden via de uitzending. Tijdens zijn Big Year – zoveel mogelijk vogels spotten in één jaar – besloot ik met hem mee te reizen naar Suriname. Daar gingen we met twee gidsen op pad die echt alles wisten van vogels. Een van hen kon ‘s nachts in het oerwoud op dertig meter afstand een uil in een boom spotten. Zelf zag ik de boom niet eens."

"Fotograferen is goed kijken en dan die schoonheid vastleggen. Daarvoor reis ik de wereld rond. De grote zoogdieren zijn mijn favoriete onderwerp; mensapen en grote katten. Gorilla, bonobo en oerang oetang. Siberische tijger en sneeuwluipaard. Die liefde stamt uit mijn kindertijd. Toen bladerde ik urenlang door de Lecturama dierenencyclopedie van mijn moeder. Prachtige platen van wilde dieren in hun natuurlijke habitat. Ik wist toen al dat ik die ook in het echt wilde zien."

"Ik groeide op in de Bijlmer in aanbouw. Als het niet regende, was ik buiten in de natuur. De rand van de stad was wild toen. Bosjes en boerenland. Slootjes en velden vol wilde bloemen. Op mijn tochten kwam ik ringslangen, konijnen, hazen, kraaien en spreeuwenwolken tegen. Mijn eigen jeugd bewijst: als je als kind de natuur leert kennen, komt de liefde vanzelf. Daarom is het belangrijk om jongeren mee naar buiten te nemen."

"Ook scholen zouden meer les moeten geven in de natuur. Zo kweek je de beschermers van de toekomst. Hoe belangrijk dat is, zag ik weer tijdens mijn reis naar Brazilië. In opdracht van WNF trok ik het Atlantic Forest in om wilde dieren te fotograferen. Hagedissen, luiaards en vooral veel vogels. Helaas wordt ook dit gebied bedreigd door boskap. Van het oorspronkelijke woud is nog maar twintig procent over. En die verwoesting gaat door. Oerwoud verdwijnt met dertig voetbalvelden per minuut. Daarvan zag ik de gevolgen: grote, dorre vlakten waar niets meer wil groeien. Hout levert misschien wat snel geld op, maar verwoest tegelijk alles van waarde."

"Met mijn wildfotografie wil ik mensen raken, zodat ze meer oog en waardering krijgen voor de natuur. Dat doen organisaties als Vogelbescherming ook. Via de liefde voor natuur het bewustzijn veranderen. Maar zover zijn we nog niet. We moeten daarom nog meer mensen betrekken. Pas als iedereen een eigen steentje bijdraagt, heeft de natuur een kans. Dat is ook zelfbehoud."

"De natuur is niet alleen mooi, we kunnen ook veel van haar leren. Ik las altijd de columns van Ylva Poelman in Trouw. Zij schrijft over bionica. Dat is het onderzoek naar de systemen in de natuur en hoe wij die technologisch kunnen toepassen. De medicinale werking van planten, bijvoorbeeld. Of adelaarsvleugels als inspiratiebron voor de wingtips van vliegtuigen. Treinen met de aerodynamische kop van een ijsvogel. De natuur is zo rijk aan ideeën. Daar moeten we zuinig op zijn."

"Om de natuur te beleven, hoef ik niet naar de andere kant van de wereld. Ook Nederland is prachtig. In het voorjaar roept de veldleeuwerik me naar buiten. Maar ik heb ook het geluk vanuit een studio naast Artis te werken, waar ik uitkijk op de kolonie lepelaars. In Nederland hebben we altijd vogels binnen handbereik."

"Nog dichterbij zijn de vogels die je kunt zien op Beleef de Lente. De natuurfotograaf Joel Sartore, die alle dieren van de wereld probeert te portretteren in zijn project Photo Ark, klaagt wel eens dat de BBC-natuurdocumentaires de standaard haast te hoog heeft gelegd. Die films zijn letterlijk op de huid gefilmd. De webcams van Beleef de Lente doen hetzelfde. Als kijker word je meegenomen in het echte leven van vogels. Het voelt haast of je zelf op de eieren zit.”