Franse toestemming voor jacht op veldleeuwerik

Franse overheidsbesluiten geven toestemming voor de jacht met horizontale netten en vangkooien op 106.500 veldleeuweriken in 4 departementen (Landes, Gironde, Lot-et-Garonne, Pyrénées-Atlantiques) in het seizoen 2022/2023. Deze besluiten zijn afgelopen 7 oktober gepubliceerd in het Journal Officiel, het Franse staatsblad.

Zo wordt opnieuw een vogelsoort getroffen waarmee het zowel in Frankrijk als in heel Europa slecht gesteld is: de veldleeuwerik. Sinds 1980 zijn de Europese aantallen met meer dan de helft gedaald, en de afgelopen twintig jaar is bijna een kwart van de Franse populatie verdwenen. In Nederland is het aantal veldleeuweriken zelfs met 95% gedaald sinds 1960.

Er is een enorme voorgeschiedenis. De LPO, de vogelbescherming in Frankrijk, heeft samen met een andere organisatie al eerder bij de Conseil d’État een procedure aangespannen tegen de ministeriële besluiten waarin dezelfde praktijken waren toegestaan voor de seizoenen 2018/2019, 2019/2020 en 2020/2021.

Op 6 augustus 2021 heeft de Conseil d’État die besluiten van de Franse overheid nietig verklaard, omdat ze strijdig zijn met de Vogelrichtlijn van de Europese Unie. Desondanks werden op 15 oktober 2021 meerdere ministeriële besluiten in het Journal Officiel gepubliceerd waarin deze jachtpraktijken opnieuw goedgekeurd werden voor het seizoen 2021/2022. Dit op last van Emmanuel Macron, die vermoedelijk de jagers gunstig wilde stemmen in verband met de komende presidentsverkiezingen.

De LPO heeft daarop onmiddellijk een voorlopige voorziening bij de Conseil d’État aangevraagd om met spoed deze besluiten op te schorten. Met succes, want 10 dagen kregen zij gelijk van de rechter.

Ook al heeft de Conseil d’État zich nog niet heeft uitgesproken over een definitieve nietigverklaring, de betrokken minister, Christophe Béchu, zei eerder op 2 augustus in het Franse parlement wél dat hij dat oordeel zou afwachten alvorens de besluiten te tekenen. Dat is heel verstandig, want de Europese Commissie heeft al in 2019 een procedure aangespannen tegen Frankrijk wegens het niet naleven van de Vogelrichtlijn.

De Franse regering kiest er dus nu voor om besluiten te nemen waarvan ze weet dat die illegaal zijn. En zoals gewoonlijk publiceert ze die pal voor de ingangsdatum. Dat bemoeilijkt het om wederom bij de Conseil d’État een voorlopige voorziening aan te vragen om de besluiten opnieuw op te schorten.

Om zich te rechtvaardigen beweert de regering dat de nieuwe besluiten over de traditionele jacht, ter vervanging van de oude besluiten uit 1989, volledig herzien zijn om te voldoen aan de eisen van de Vogelrichtlijn. Dan gaat het erover dat de toegestane jachtmethode met kooien en netten selectief zou zijn en dat het om beperkte hoeveelheden vogels zou gaan met goede controle.

LPO bestrijdt dit. De controle op de hoeveelheden gevangen is slechts in theorie aanwezig, want er zijn nooit genoeg medewerkers om te controleren. En de gebruikte vallen zijn niet selectiever dan voorheen: de LPO heeft in het verleden aangetoond dat verschillende soorten andere zangvogels, zoals ook vinken, putters en ortolanen erdoor gewond of zelfs gedood werden.

De LPO vindt dat de veldleeuwerik blijvend geschrapt moet worden van de lijst van vogels waarop gejaagd mag worden. Gezien de zeer zorgwekkende achteruitgang van de populatie, moet deze soort beschermd worden.

Allain Bougrain Dubourg, de voorzitter van de LPO, sprak recentelijk met de Franse president. “Hij verklaarde, terwijl hij mij recht in de ogen keek, dat hij voortaan de bescherming van de biodiversiteit tot een van de prioriteiten van Frankrijk zou maken. Zijn besluit om Middeleeuwse jachtpraktijken, waarvan een kwetsbare soort de dupe wordt, te herstellen, is hiermee in strijd. Hij ondergraaft hiermee het beleid van zijn eigen minister, die verzekerd heeft dat hij geen enkel besluit zou nemen voordat het oordeel van de Conseil d’État bekend werd. Bovendien stimuleert de president het fysieke contact met wilde vogels midden in een periode van vogelgriep. Ook in dat opzicht is het besluit onverantwoordelijk.”