Frans zet door

De Europese Commissie streeft een beter klimaat-, voedsel- en natuurbeleid na en presenteerde daar dit voorjaar plannen voor. Zo wil de Commissie het aantal beschermde natuurgebieden op land en zee fors uitbreiden tot 30% van de oppervlakte en het gebruik van landbouwgif in tien jaar halveren. Het herstel van de biodiversiteit moet in 2030 zichtbaar zijn.

Het zijn mooie plannen. Tegelijk is het de vraag of zo de afbraak van de Europese natuur wordt gestopt. Dan gaat het niet alleen over de inhoud van de voornemens, maar vooral over de vraag: gaan de lidstaten ze ook uitvoeren?

Tien jaar geleden stelde Europa zich ook ten doel om de achteruitgang van de biodiversiteit te stoppen, per 2020. Nu dus. Met het Europese natuurbeleid op zich was weinig mis. Toch mislukte het faliekant. Toegegeven, in meerdere Natura 2000-gebieden leidde goed Europees beleid tot mooie successen. Enkele aansprekende soorten als zeearend, lepelaar en kraanvogel profiteerden. De wolf bereikte Nederland.

Maar over de hele linie ging het de afgelopen jaren juist slechter met de Europese natuur. Lidstaten voerden de regels labbekakkerig uit, zoals Nederland met z’n overdaad aan stikstofuitstoot. Contraproductief voor behoud van biodiversiteit was het Europese landbouwbeleid. Niet voor niets zijn het vooral de boerenlandvogels waar het dramatisch slecht mee gaat.

Waarom zou het nu beter gaan? Allereerst leeft er een veel bredere erkenning dat de intensieve landbouw is vastgelopen. Ook een groeiend aantal boeren wil op een verantwoorde wijze voor natuur en milieu ons voedsel produceren. Klimaatmaatregelen kunnen niet langer uitgesteld worden. De gevolgen worden wereldwijd, ook in ons land, steeds duidelijker gevoeld. En de coronacrisis heeft ons hard gewezen op de gevolgen van natuurvernietiging en illegale jacht.

Nu is de dominante vraag, hoe komen we uit de economische crisis? Wordt het adagium: leuk, al die groene wensen, maar daar is nu even geen tijd voor; of gaan we economisch herstel koppelen aan verduurzaming en natuurherstel?
Budgetvluchten of snelle treinen, monotone akkers of extensieve landbouw rond natuurgebieden?

Het herstel van de biodiversiteit in Europa hangt af van de lidstaten. Ook van Nederland. De lidstaten moeten de plannen niet afzwakken, maar als het even kan nog wat steviger maken en bovenal goed uitvoeren. Nederland moet nu niet naar Brussel lopen en om versoepeling vragen. Iets waar ons land nog wel eens een handje van heeft. Nederland moet de plannen van ‘onze’ commissaris steunen en biodiversiteitsherstel in de volgende regeringscoalitie prioriteit geven.

De betekenis van natuurrijkdom reikt veel verder dan de vreugde die meer zingende veldleeuweriken ons als vogelliefhebbers weten te bieden. De gezondheid van ons allen en de leefbaarheid van onze omgeving staat op het spel. Als Europa deze plannen uitvoert, krijgt het een vele malen langere houdbaarheidsdatum. Dus Frans: zet door!