Dóe wat aan die schutting

Als relicten uit lang vervlogen tijden houden ze hier en daar nog stand: de kniehoge tuinafscheidingen van hout of metaal, vaak met gaas bespannen. Zo kon je nog eens een praatje maken met de buren. Maar tijden veranderen en we zijn ontegenzeggelijk meer op onszelf geworden. De manshoge, massieve schutting kwam, zag en overwon. Ook de aloude heg moest eraan geloven. Schuttingen zijn inmiddels de meest neutrale en gangbare tuinafscheiding en leiden het minst tot burenconflicten. Gewoon maar doen dus?

Nou… denk er nog eens over na. Moet het echt een schutting worden? Daar ga je meestal niet alleen over; it takes two to tango. Misschien zijn de buren wel in voor een groen alternatief. Bijvoorbeeld een fraaie ligusterhaag, waarin huismussen heerlijk kunnen ravotten. Of een afscheiding van taxus, waarin goudhaantjes op springstaartjes jagen en de staartmees graag nestelt. Een haagbeuk is niet alleen voor vogels geweldig maar ook voor egels. En een inheemse besdragende struik als de meidoorn brengt de vogels altijd plezier.

Is er geen ontkomen aan en móet het een schutting worden, dan nog kunt u vogels en milieu helpen. Allereerst de houtsoort. Wie kiest voor een zo min mogelijke milieubelasting, laat tropisch (hard)hout links liggen. Van dichterbij, uit Nederland of uit andere Europese landen, is prima tuinhout te vinden. Van de grove den of fijnspar bijvoorbeeld, of van de lariks, eik, acacia of – heel mooi – de tamme kastanje.

Veel tuinhout is geïmpregneerd met chemicaliën. Daarover is discussie en het meest veilige advies luidt: kies voor puur hout, hooguit op een natuurlijke wijze behandeld voor een wat langere levensduur.

Een tweede overweging: wordt het een strakke schutting of mag het wat speelser? Er zijn buitengewoon fantasierijke schuttingen te koop die als het ware een heel leven in zich bergen. Die heten met recht ‘groenschutting’. Het zijn driedimensionale tuinafscheidingen vol verrassende elementen. Ingebouwde plantenbakken bijvoorbeeld, een nestkastje, bijenhotels en voederplankjes. Houten latwerk wordt afgewisseld met vlechtwerk van wilgentenen. Zo’n schutting verveelt nooit en biedt ruimte voor een persoonlijke invulling. Aan beide kanten. Ook aan egels is gedacht want die kunnen door de schutting heen van tuin naar tuin.

Als je met de buren niet dezelfde schuttingtaal spreekt, maak uw schutting dan eenzijdig tot een groen avontuur. Met de altijd groene klimop of hedera win je weliswaar niet de fantasieprijs, maar deze klimmer biedt waarde aan vogels, insecten en spinnetjes. De geelgroene bloemen tonen zich in het najaar en voorzien dan vele insecten van stuifmeel en nectar. Later komen zwarte besjes die voedsel zijn voor vogels als merel, spreeuw en houtduif tot in de vroege lente. Vervolgens nestelen de heggenmus, merel, roodborst en/of de winterkoning er graag in. Zo niet, dan vinden ze er op z’n minst heel het jaar een veilige schuil- en slaapplaats. Ook huismussen maken er wel gebruik van.

Mag de klimop niet over de schutting groeien, houd hem dan in toom. Maar snoei nooit tijdens het broedseizoen dat tot diep in de zomer duurt. Het beste is om de klimop te snoeien in maart/april. Klimop bloeit laat. Dus als je wacht tot ná het broedseizoen krijgt de klimop minder - geen bloemen, terwijl die op dat moment juist belangrijk zijn voor insecten.

Klimop laat zich mooi variëren met de klimhortensia, die vanaf mei bloeit met mooie schermbloemen.

Wie zelf graag wat creëert speelt met leiboompjes, plantenbakken en nestkastjes als bekleding. Timmer een insectenhotel tegen de wand en overleg met de buren waar die doorgang van 15 x 15 cm voor de egel mag komen. Leg dikke snoeitakken of stammetjes onder de haag; fantastisch voor paddenstoelen en insecten. Wie weet, zet u met zo’n levendige schutting de toon voor de buurt. Want niet alleen het gras van de buren is altijd groener. Een fraaie natuurschutting ook!

Tekst: Paula Huigen