Door
Cees Witkamp
Medewerker Vogelbescherming
Geplaatst op 27 oktober 2021
Ik weet niet hoe het u vergaat bij het horen van een specht, maar ik kijk bijna altijd naar de bovenste helft van de boom in de hoop dat ik hem daar zie. Diverse van mijn collega’s doen het zelfde. En vaak zit de specht inderdaad bovenin de boom. De groene specht is een beetje een uitzondering, die zit vaak op de grond, simpelweg omdat daar nu eenmaal mieren te vinden zijn. En de witrugspecht, die doet ook wat onverwachts.
Hier in Estland zitten veel soorten spechten, acht om precies te zijn. Daarvan zijn de grote bonte en de zwarte het meest gewoon, de groene is daarentegen erg zeldzaam.
De witrugspecht komt regionaal verspreid over het land voor en in de omgeving waar ik woon zitten ze toevallig. Ik zie ze soms vanuit de bosrand over mijn huis vliegen naar het park aan de andere kant van het huis. Ik kom ze ook tegen in het park, bij de kerk, bij de buurtsuper en op het puntje bij mijn trektelpost. Je struikelt er niet over, maar zeldzaam zijn ze ook zeker niet en dat is heel anders dan ik verwacht had.
Als je een fatsoenlijke vogelgids doorbladert, ontstaat een zorgelijk beeld van de witrugspecht. Als soort van echt oude bossen heeft ie het niet makkelijk in een tijd dat een bos toch vooral wordt gezien als kubieke meters hout en euros. Dus voor ik met regelmaat in Estland kwam, had ik het idee dat deze specht alleen weggelegd was voor mazzelaars. Of voor slimme vogelaars, die de roep feilloos konden onderscheiden van die van de grote bonte. Tot ik jaren geleden een keer boodschappen moest doen in de stad.
Ik kwam de stad binnenrijden (Haapsalu) en in een dun, klein wilgje langs de weg zat een specht. Ergens op ooghoogte. Ik ging ervan uit dat het een grote bonte was, maar ik had de tijd, dus stopte. Ik stapte uit en liep voorzichtig op het boompje af. De specht draaide wat naar de achterkant, maar het boompje was zo dun dat hij zich er niet goed achter kon verstoppen. Langzaam liep ik dichterbij, van binnen scheldend dat ik geen kijker meegenomen had. De specht kwam langzaam achter het boompje vandaan, draaide zijn rug naar me toe...en die was wit. Een witrugspecht dus. Ongelooflijk. Hoezo oerbos, hoezo schuw......op nog geen twee meter, in een boompje van niks en zich iets van me aantrekkend deed ie niet. Na een minuut of vijf vond de specht het wel mooi geweest en vloog weg.
Hier rond mijn huis zitten ze dus ook. En inmiddels ben ik eraan gewend dat je deze specht niet direct bovenin een boom moet zoeken. Witrugspechten zitten vaak laag. Soms vlak boven de wortels, soms wat hoger in de stam. Vaak beginnen ze beneden, klimmen ze langzaam omhoog, en vliegen daarna weer naar beneden naar de volgende boom. Beetje als een boomkruiper dus.
Inmiddels snap ik soms ook een beetje waarom ze dat doen. Afgelopen winter kwam ik er een tegen tijdens een lunchwandeling. Ik zag een specht de weg oversteken en vlak boven de sneeuw in een boompje landen. Nou dan weet je het wel. De vogel zat zo’n anderhalve meter van de weg en ditmaal had ik wel een kijker bij me. Ik zag hoe de specht vlak boven het sneeuwdek het boompje inspecteerde. Hij stopte bij een beschadigde plek, die razendsnel werd ontdaan van de bast en van een holte werd voorzien. Toen schoof de specht weer op naar een volgende beschadigde plek. Daar gebeurde hetzelfde.
Ik ben later nog eens wezen kijken dat er daar nu te zien was. Duidelijk was dat de specht de beschadiging weggehakt had en een rond gaatje overgelaten had. Hoogstwaarschijnlijk heeft daar een larve of pop van een insect ingezeten: er vakkundig door de specht uitgesloopt.
Dat was afgelopen winter. Inmiddels is het weer bijna winter hier. Het blad valt razendsnel van de bomen, waardoor de vogels die er nog zijn een stuk beter zichtbaar worden. Ik ben benieuwd of de witrugspechten zich weer laten zien.
In deze gratis vogelcursus voor beginners leer je in 10 vogellessen veel bekende vogels en hun geluiden herkennen. Met handige tips, filmpjes en ezelsbruggetjes. Je ontvangt direct de eerste vogelles per mail.
Begin het buitenseizoen goed! Tijdens de Nationale Kijkerweek krijg je op alle optiek van ons eigen merk 10% korting. Leden van Vogelbescherming krijgen korting bovenop de ledenkorting. Hét moment om een verrekijker aan te schaffen.