Baanbrekende EU-natuurherstelwet

Het wetsvoorstel van de Europese Commissie dat vandaag is gelanceerd – de Nature Restoration Law –, voorziet in een juridisch kader met bindende doelstellingen voor natuurherstel. Alle EU-lidstaten moeten de natuurherstelmaatregelen treffen voor 2030 voor ten minste 20% van de ecosystemen op het land en de zee, en voor 2050 voor alle andere ecosystemen die hersteld moeten worden. Dit is uitgewerkt in specifiekere herstelverplichtingen voor alle ecosystemen: natuurgebieden, mariene ecosystemen, rivieren, landbouwgebieden, bossen en stedelijke ecosystemen. Deze maatregelen kunnen de toestand van de natuur op grote schaal verbeteren.

Deze nieuwe EU-wetgeving is ook voor Nederland van groot belang. Er zijn maar weinig plaatsen in Europa waar de natuur meer te lijden heeft gehad. We hebben al soorten verloren, zoals de ortolaan, en andere soorten zoals de grutto, de tapuit en de patrijs hangen aan een zijden draadje.

Uit de stikstofcrisis blijkt dat herstel dringend nodig is in de Nederlandse natuurgebieden, maar dat geldt ook voor het landelijk gebied waar de boerenlandvogels en andere natuurwaarden nog steeds sterk onder druk staan. Grootschalige actie is nodig om de samenhangende crises op het gebied van biodiversiteit, verontreiniging en klimaat aan te pakken, in het belang van de natuur en de mensheid.

Ook positief is het gelijktijdig ingediende voorstel van de Europese Commissie voor een aanpassing van de EU-wetgeving voor duurzaam gebruik van pesticiden. De commissie stelt voor het gebruik en risico van chemische pesticiden tegen 2030 met 50% te verminderen. Het voorstel bevat ook nieuwe regels voor het verplicht toepassen van milieuvriendelijke plaagbestrijding en een verbod op het gebruik van pesticiden in Natura 2000- en andere kwetsbare gebieden.

Hoewel het voorstel voor de natuurherstelwet van de Commissie niet perfect is, roepen wij het Europees Parlement en de Raad van Ministers op tot snelle goedkeuring en uitvoering ervan. Dat is dringend nodig om het tij van biodiversiteitsverlies en klimaatverandering te keren.

Het wetsvoorstel is zonder twijfel een mijlpaal: geen enkele andere wet ter wereld heeft juridisch bindende doelstellingen voor natuurherstel op dit niveau vastgesteld. Het wetsvoorstel is een van de belangrijkste elementen van de EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030. De nieuwe natuurherstelwet (een verordening) zal een aanvulling vormen op de Vogelrichtlijn, Habitatrichtlijn en andere bestaande EU-milieuwetgeving.