5 succesverhalen van een Wetlandwacht

“In de tien jaar dat ik in natuurgebied de Tussenlinde inventariseerde, zag ik het elk jaar verder verdrogen. Het was ooit een prachtig natuurgebiedje met oud riet, maar de aanvoer voor water werd niet onderhouden. Dat maakte me boos op Staatsbosbeheer. Als terreinbeheerder heeft deze organisatie de verantwoordelijkheid om het moerasgebied te onderhouden.

Ik zei: “Ik houd op met inventariseren, of jullie zouden het rietland moeten gaan vernatten. Verbaasd was ik dat mijn woorden effect hadden, want niet lang daarna werden er buizen ingegraven om er water in te laten stromen. Ik heb staan huilen van plezier toen ik dat zag. Niet lang daarna kwamen de roerdomp en het baardmannetje terug. Er broeden nu na de vernatting zelfs 4-5 paar bruine kiekendieven.”

“De gans is een prachtig beest, maar hij kan een gebied helemaal leegeten. Op een rieteilandje in het Brandemeer zaten grauwe ganzen. Ook de purperreiger broedde er, maar daarvan zag ik er steeds minder. Op een gegeven moment zaten er meer dan honderd nesten van grauwe ganzen. Vooral ruiende ganzen – die niet kunnen vliegen – eten veel van de jonge, voedzame rietstengels. Ik heb bij Staatsbosbeheer geopperd om er een hek omheen te plaatsen. Op die manier kunnen ganzen er wel overheen vliegen, maar kunnen ruiende ganzen er niet bij komen. Het riet herstelde zich en vorig jaar telden we 26 broedende purperreigers op het eilandje!’

“De plas voor de hut van kunstenaar O.C. Hooymeijer die in Trouw wekelijks niet-bestaande vogels beschrijft, was helemaal opgedroogd en dichtgegroeid met pitrus. Voorheen kon je daar heikikkers horen, er stonden reigers aan de kant te vissen en er zwommen ringslangen. Dat was allemaal verdwenen. Ik heb een greppel van 15 meter gegraven voor wateraanvoer en er een lange buis ingelegd. Via een schuif kan er nu bij droogte water het gebiedje instromen. Van iemand uit de buurt hoorde ik dat je pitrus onderwater moet afmaaien. Op die manier krijgt de plant geen zuurstof meer en sterft hij af.

Met acht vrijwilligers van Staatsbosbeheer hebben we met lieslaarzen aan in het hele gebiedje de pitrus afgemaaid met de zeis en de plas herstelt zich fantastisch! De meerkoet en waterral broeden er weer, de kikkers en ringslangen zijn terug en er scheren verschillende soorten libellen boven het water.”

“De Grachtplassen, tussen Langelille en Schoterzijl, zijn oude, diepe weilanden die in 2010 onderwater zijn gezet. Ik legde daar al langer vlotjes neer waarop visdieven kunnen broeden. Afgelopen jaar heb ik Staatsbosbeheer gevraagd of ik niet een klein eilandje kon maken in de plas. Op een dinsdag hebben we op een oud dammetje met vrijwilligers worteldoek gelegd met daarop een dikke laag schelpen. De vrijdag daarop kom ik er kijken en zie ik een kluut met twee eieren erop! Uiteindelijk zijn er vier jonge kluten grootgeworden en twaalf paar visdieven hebben minstens 20 jongen grootgebracht.”

“Reuzenbalsemien is een exoot die oorspronkelijk in de Himalaya voorkomt. Via tuinen is de soort ook in natuurgebieden terechtgekomen. Hij stond wel op dertig plekken in de Rottige Meente, vaak wel tot drie meter hoog. Op zo’n plek groeit niks anders meer. Samen met vrijwilligers zijn we in 2019 begonnen om ze te maaien of met wortel en al uit de grond te trekken. Eerst stonden er misschien 10.000, het jaar erop nog 1.000, het jaar dáárop nog 100, en ik denk dat hij dit jaar helemaal uit het gebied is verdwenen! Dat is toch een hartstikke mooi succesje.”