Glanskop

Snel naar informatie over:

• Herkenning
• Leefwijze
• Verspreiding en aantal
• Bescherming
• Wet- en regelgeving

Geluid

Zang doet denken aan zwarte mees: een metaalachtig "tiu-tiu-tiu-tiu-tiu", klinkend als een sciencefiction laserpistool. Ook een meer klepperend type zang. Roep is explosief "psie-tjeh" dat enkele malen herhaald wordt. Beide geluiden doen in alles denken aan een mezensoort.

• Zang
• Roep
• Roep en zang

Broeden

Vanaf half april begint de glanskop met broeden, meestal één, soms twee nesten per seizoen, met 6-9, soms 5-11 eieren per legsel. Broedduur 13-14 dagen. De nestholte wordt gemaakt in rottend hout, maar zeer af ten toe maakt de glanskop van nestkasten gebruik. Soms maken glanskoppen ook zelf een holte, door droog dood hout weg te pikken tot een geschikte holte is ontstaan. De jongen zitten 18-19 dagen op het nest. Als de jonge uitvliegen, blijven ze nog tot 15 dagen bij de ouders.

Leefgebied

De glanskop broedt in wat ouder loofbos van minimaal 4 hectares.

Voedsel

Insecten en andere ongewervelden in de zomer, 's winters zaden. Onregelmatig op de voedertafel, maar als dat gebeurt, is hij niet kieskeurig. Verstopt af en toe voedsel als opslag voor de winter.

Vogeltrek

Glanskoppen overwinteren in hetzelfde gebied als waar ze broeden; soms sluiten deze mezen zich aan bij groepjes verwante soorten en zwerven rond over een wat groter gebied. Overdag kan enige lokale dispersie plaatsvinden in de nazomer, maar verder trekt de glanskop nauwelijks.

Aantallen in Nederland

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Bosrijke gebieden zoals de Veluwe en Nationaal Park de Utrechtse Heuvelrug.

In Europa

Het verspreidingsgebied in Europa volgt vrijwel precies dat van de beuk - een boomsoort die in het uiterste zuiden en noorden niet voorkomt. De verspreiding van de glanskop strekt zich uit van Engeland (Wales), tot de zuidelijke helft van Scandinavië, van de Pyreneeën tot Griekenland en landinwaarts richting Rusland.

Meer informatie

• BirdLife International

Wat wij doen

Vogelbescherming zet zich actief in voor vogelvriendelijke tuinen. Daar kan een soort als de glanskop van profiteren. Dat doen we door voorlichting aan de bezitters van tuinen en erven en via een netwerk van Tuinvogelconsulenten. Tegen een gering bedrag geven zij advies over tuininrichting.

Wat kun jij doen

Glanskoppen maken, wanneer je op de zandgronden in het oosten van het land woont, dankbaar gebruik van pindanetjes, voedertafels en -silo's en vetbollen. Wanneer jouw tuin samen met de aangrenzende tuinen een aanzienlijke oppervlakte beslaat, kun je in een hoek van de tuin een boomgroepje laten staan. Wanneer je veel struikgewas en bomen hebt, is er gerede kans op de aanwezigheid van een paartje glanskoppen. Natuurlijk bosbeheer, zoals omvorming naar ouder loofbos, is gunstig voor deze soort.

Meer weten?

• Sovon Vogelonderzoek Nederland

Actuele berichten

• De 9 Nederlandse mezen
• Matkop vs. glanskop en v.v.

Algemene regels

De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:

• vogels opzettelijk te doden of vangen;
• nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
• eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
• vogels opzettelijk te storen;
• vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.

Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.

De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:

• de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
• de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
• de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
• het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).

Bijzondere regels

De wet biedt bescherming aan alle in gebruik zijnde nesten en rustplaatsen van vogels, inclusief de functionele omgeving om het broeden succesvol te laten zijn. De nestbescherming geldt voor alle soorten gedurende het broedseizoen en voor een beperkt aantal soorten jaarrond. Nesten van glanskoppen zijn niet standaard het gehele jaar beschermd. Nader onderzoek kan nodig zijn, omdat de nesten wel jaarrond bescherming genieten als zwaarwegende feiten of ecologische omstandigheden dat rechtvaardigen. In sommige provincies geldt de nestbescherming alleen gedurende het broedseizoen. Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen.

Meer weten?

• Juridische bescherming van vogels
• Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
• Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
• Informatiepunt Leefomgeving