Het legsel lijkt compleet, vrouw kerkuil heeft ei nummer drie immers gelegd op 26 april. Op het moment dat ik dit schrijf is dit 4 dagen geleden. Hoe gaat het nu verder, en wat als het voedselaanbod veranderd? Of heeft vrouw kerkuil nog een verrassing voor Beleef de Lente kijkers?
Foto André Eijkenaar
Eileg
De eieren worden meestal om de andere dag gelegd, maar het komt ook voor dat binnen de legperiode de eieren met tussenpozen van drie tot vijf dagen worden gelegd. Het is dus best mogelijk dat er nog meer eieren gaan komen, het is op dit moment nog te vroeg om te zeggen dat het legsel compleet is. Maar gezien het voedselaanbod, lijkt het wel aannemelijk dat het legsel compleet is.
Het keren van de eieren
Het regelmatig keren van de eieren is van groot belang voor de ontwikkeling van de kiem (warmteverdeling), voor de vochthuishouding en het goed uitgroeien van de embryonale vliezen (Van den Burg 2013). Het embryo mag niet naar beneden zakken in verband met het gevaar van verkleving van de eivliezen. Tijdens het broeden verandert ze een paar keer per uur van plaats zodat de warmte regelmatig en goed verdeeld wordt over de eieren. De ontwikkeling van elk embryo is constant, zodat de kuikens niet tegelijkertijd uitkomen. Elke nacht wordt er een vijf tot tien keer gepaard. Vrouw kerkuil blijft dan op de eieren zitten, maar gaat met haar lichaam iets omhoog zodat de eieren geen gevaar lopen. Het paren in de ei periode is voor de sociale contacten tussen man en vrouw.
Voedselaanbod
Vrouw kerkuil broedt alleen, terwijl het mannetje haar gedurende de gehele broedperiode voorziet van voedsel. Het voedselgebruik van het vrouwtje is nu 70 tot 80 gram per etmaal. Dat betekent 4 tot 8 muizen per nacht. We kunnen dus concluderen dat vrouw kerkuil genoeg voedsel krijgt. Als de aanvoer van de muizen gaat toenemen, verwacht ik dat er een reserve wordt aangelegd in verband met slecht weer wanneer het moeilijk jagen is voor het mannetje. De taken zijn dus strikt gescheiden en er wordt ook niet van afgeweken. Krijgt het vrouwtje in deze periode te weinig voedsel (plotseling voedsel te kort of verongelukken van het mannetje) dan kiest ze voor zichzelf en verlaat ze het legsel. Maar op dit moment is dit niet aan de orde voor vrouw kerkuil van Beleef de Lente. Met het voedselaanbod op dit moment is dit de verwachting.
Verrassing
Laten we dromen en hopen dat de komende tijd de muizenstand weer wat opkrabbelt en dat de temperatuur weer wat warmer is, ook ’s nachts. En dat man kerkuil eens een extra muisje meebrengt voor zijn vrouw. Lees ook eens het bijzondere verhaal van Dunea koolmees op bezoek . Deze kerkuil legde na tien dagen er nog twee eieren bij en alle 5 eieren zijn uitgekomen.
Foto Jan van Dam
De stichting Kerkuilenwerkgroep heeft tot doel het ‘beschermen van de kerkuil’ door ‘het geven van voorlichting en educatie, door het plaatsen van nestkasten en het verzamelen en registreren van gegevens’. De stichting is een overkoepelende landelijke organisatie met ongeveer 1.000 vrijwilligers, die werkzaam zijn in 16 regio’s die landelijk ruim 10.000 kerkuilnestkasten beheren en controleren. Dankzij de inspanningen van deze vrijwilligers en de medewerking van boeren en burgers is de broedpopulatie van kerkuilen toegenomen van ongeveer 100 broedparen eind jaren ’70 tot 3.000 nu. Meer weten?
Bezoek de website van Kerkuilenwerkgroep Nederland
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
