Grutto's bij Lissabon / Jouke Altenburg
Goed nieuws voor grutto’s: geen vliegveld bij Montijo
Geplaatst op 23 mei 2024
De Portugese regering ziet definitief af van Montijo als locatie voor een nieuw vliegveld bij Lissabon. Dat is goed nieuws voor honderdduizenden vogels die in de monding van de Taag broeden, foerageren en rusten tijdens hun jaarlijkse trektochten tussen broedplek en overwinteringsgebied. Ook Nederlandse grutto’s maken gebruik van dit Natura 2000-gebied. Het is een geweldige overwinning voor de Portugese natuurorganisaties die hartstochtelijk hebben gepleit om van Montijo af te zien, tot een gang naar de rechter aan toe. Ook vanuit Nederland was de verontwaardiging groot – tienduizenden mensen zetten in 2020 bij wijze van protest hun handtekening onder een petitie van Vogelbescherming.
Schending EU-regels
Portugal ziet af van plannen om een nieuwe grote burgerluchthaven te bouwen bij Montijo. Dat is goed nieuws, zo meldde SPEA, de Portugese BirdLife Partner die samen met ClientEarth, en met steun van onder meer Vogelbescherming, een rechtszaak hadden aangespannen om dit beroerde plan tegen te houden.
Een belangrijk argument tegen Montijo als locatie voor de luchthaven was een onvolledige en onjuiste milieueffectrapportage. De overhaaste en simplistische gedachte was ‘dan vliegen die vogels toch gewoon ergens anders naartoe’. De plannen van de regering bleken een schending van EU- én eigen Portugese wetgeving.
Internationaal protest en petitie
Ook vanuit Nederland was de verontwaardiging groot toen Montijo in beeld kwam, juist ook omdat de Taag-monding een belangrijke rustplek is voor grutto’s. Onze nationale vogel vliegt van zijn broedplekken in Nederland via Zuid-Europa veelal naar West-Afrika om daar de winter door te brengen. Velen zetten hun handtekening onder een petitie van Vogelbescherming die uiteindelijk werd aangeboden aan het Portugese kabinet en de president door de Portugese vogelbescherming, maar ook overheden zetten vanuit Nederland druk om af te zien van Montijo.
Hoe verder?
Hoe gaat het nu verder? Over de beoogde alternatieve locatie, nabij Alcochete, zal nog het nodige worden gesteggeld. De vogel- en natuurbeschermers in Portugal, en wij ook, zullen het op de voet volgen, want ook die locatie is verre van ideaal.
Vooralsnog kan het huidige vliegveld bij Lissabon, Portela, nog met 25 procent groeien. Ook komt er vanaf die plek een hogesnelheidstrein naar Madrid. En sowieso, zeggen onze collega-vogelbeschermers van SPEA uit Portugal, zal het nog zeker zes jaar duren voordat in Alcochete met de bouw van een nieuw vliegveld wordt begonnen. Misschien komt het er zelfs helemaal niet van, zo is de hoop, want ook tegen Alcochete zal zeker worden geprotesteerd, niet in de laatste plaats omdat ten tijde van klimaatverandering het stimuleren van vliegverkeer niet logisch is. De extreme droogte in Portugal laat zich voelen.
Betrokken natuur- en vogelorganisaties
Behalve uit Nederland kwamen er ook protesten tegen Montijo van de Britse vogelbescherming (RSPB) en BirdLife International.
Hulde voor deze Portugese organisaties die onder aanvoering van SPEA (Sociedade Portuguesa para o Estudo das Aves) en ClientEarth de langlopende rechtszaak zijn begonnen:
- Liga para a Protecção da Natureza (LPN)
- Associação Natureza Portugal (ANP|WWF)
- ZERO – Associação Sistema Terrestre Sustentável
- Fundo para a Protecção dos Animais (FAPAS)
- Grupo de Estudos de Ordenamento do Território e Ambiente (GEOTA)
- Associação de Defesa do Património Cultural e Ambiental do Algarve (Almargem)
- Associação Cristã de Estudo e Defesa do Ambiente Cruzinha (A Rocha).
Partner van BirdLife International
Wereldwijd wordt de natuur in hoog tempo vernietigd. Om dat te stoppen zijn er in alle landen sterke natuurorganisaties nodig. Vogelbescherming draagt daaraan bij als Partner van BirdLife International en ondersteunt een aantal partners bij hun ontwikkeling.
Help mee vogels beschermen
Vogels zijn er overal en altijd: alledaags en fascinerend, spannend en ontroerend tegelijk. Wij kunnen ons een wereld zonder vogels niet voorstellen. Help mee vogels beschermen en ontvang ook nog eens ons magazine Vogels.
