Navigatie overslaan
Gierzwaluw / Shutterstock Alle berichten

Eerste gierzwaluwen gesignaleerd

Geplaatst op 1 mei 2024

De eerste gierzwaluw van het jaar ontdekken: voor veel mensen een bijzonder moment. Met hun onvoorstelbare leven in de lucht waarbij ze de eerste jaren van hun leven non-stop vliegen, zijn gierzwaluwen buitengewone lange-afstandstrekkers. De winter brengen ze door in het grote gebied tussen Mali en Congo en vanaf eind april komen ze massaal aan in ons land. Dit jaar waren de vogels er vroeg bij. Op 7 april is via waarneming.nl de eerste melding gemaakt van vier gierzwaluwen. Daarna druppelden de meldingen langzaam binnen en nu worden er dagelijks al meerdere gezien.

Eerste van deze soort

Ook ’t zeldzame broertje van de gierzwaluw kwam dit jaar al in de lucht, namelijk een vale gierzwaluw. Dit betreft het eerste voorjaarsgeval van deze soort in Nederland.

Gierzwaluw / Ruud van Beusekom Gierzwaluw Gierzwaluw / Ruud van Beusekom
Vale gierzwaluw / Ruud van Beusekom Vale gierzwaluw Vale gierzwaluw / Ruud van Beusekom

Honderd-dagen-vogel

Omdat gierzwaluwen vanaf half juli weer vertrekken naar Afrika en dus zo’n honderd dagen in Nederland zijn, worden ze ook wel de honderd-dagen-vogel genoemd. In hun korte tijd hier, moeten ze hun partner vinden, een nest maken, broeden én jongen grootbrengen. Ze kunnen wel 20 jaar oud worden en komen jaarlijks op dezelfde plek terug. Daarbij vangen ze zo’n 20.000 insecten (zoals muggen) per dag. De pootjes van gierzwaluwen zijn overigens volledig aangepast aan hun vliegende bestaan. Vier naar voren gerichte tenen met lange nagels haken behendig aan rotsen of muren, maar echt lopen is er niet meer bij. Op de grond is onhandig schuifelen het hoogst haalbare, als het echt moet.

De lucht in helpen

Soms komt het voor dat een gierzwaluw op de grond wordt gevonden, en dan is het meestal mis: uitputting, een raambotsing, of een jonge vogel die door voedselgebrek of hitte te vroeg uit het nest is gekomen. Gooi je zo’n zwakke vogel de lucht in, dan is de kans groot dat-ie net zo hard weer naar beneden valt, waarschijnlijk voor de laatste keer.

Gierzwaluw / Shutterstock Gierzwaluw / Shutterstock

Vind je een gierzwaluw die op de grond blijft zitten? Gooi ‘m dan niet de lucht in. Vogelbescherming adviseert de vogel te helpen door hem van je vlakke hand, vanaf een hoog punt – zoals een zolderraam – weg te laten vliegen. Of hem daar met zijn pootjes aan de muur te laten hangen. Zorg in beide gevallen dat er geen obstakels onder zijn. Blijft hij desondanks zitten, bel dan de plaatselijke gierzwaluwwerkgroep of de Dierenambulance. Een gezonde, volwassen gierzwaluw die per ongeluk op de grond terecht komt kan overigens zelf opvliegen als hij een vlakke ondergrond heeft en voldoende ruimte.

Bouw natuurinclusief

Goed stedelijk groen zorgt voor verkoeling in de zomerhitte, zuivert de lucht en biedt volop ruimte aan mede-stadsbewoners, zoals huismus, gierzwaluw, merel of gewone dwergvleermuis. Kijk voor inspiratie en oplossingen op

bouwnatuurinclusief.nl

Factsheets stadsvogels

Vogelbescherming heeft een reeks factsheets over stadsvogels gepubliceerd voor gemeenten, bedrijven, bouwers, bewoners en andere betrokkenen.

download pdf's