Kersvers Waterdunen aan de Westerschelde

Vogelbescherming zet zich in voor de natuur in de Westerschelde. Door inpoldering, bedijking en aanleg van haven- en industrieterreinen zijn er in dit grootste estuarium van Noordwest-Europa grote stukken getijdengebied verdwenen. Voor kustvogels en trekvogels zijn deze getijdengebieden juist van levensbelang en daarom strijdt Vogelbescherming voor natuurherstel en compensatie van deze verdwenen gebieden.

Waterdunen is zo’n compensatiegebied langs de Westerschelde. In 2022 werd dit natuur- en recreatiegebied van 350 hectare geopend. Het nieuwe getijdengebied ligt ten westen van Breskens binnen de dijken en heeft kreken, schorren, slikken en broedeilanden. Via een getijdenduiker stroomt zout water het gebied binnen.

Peter de Smidt is namens het Zeeuwse Landschap beheerder van Waterdunen. Hij zag hoe de vogels het nieuwe zoute getijdengebied vrijwel direct koloniseerden. “Waterdunen heeft een verschil tussen eb en vloed van anderhalve meter, zodat de broedeilanden in de winter overstromen en daardoor kaal blijven. In de zomer is er een getijdenverschil van ongeveer 1 meter zodat de eilanden juist niet overstromen en de vogels er ongestoord kunnen broeden. Dat is ideaal voor veel kustvogels. In de zomer van 2022 zaten de broedeilanden al meteen vol kustvogels. We hadden zelfs 7000 nestelende grote sterns. Helaas sloeg toen de vogelgriep toe, waarbij honderden grote sterns het loodje legden. Maar gelukkig zijn er dit jaar ook al weer grote sterns gezien. We hopen dat de populatie zich zal herstellen.”

Als wij het gebied in wandelen, valt inderdaad de enorme hoeveelheid vogels op. We zien talloze visdieven, bergeenden, zwartkopmeeuwen, scholeksters, tureluurs en kluten. Zelfs de zeldzame dwergstern is hier talrijk. Aan de rand van het gebied zitten ouderwets veel veldleeuweriken en overal duiken wulpen en oeverlopers op. Gelukkig zien we ook nog wat grote sterns. Een fractie van het jaar daarvoor, maar ze zijn er!

Andere leuke vogelsoorten die we zien zijn zilverplevier, groenpootruiter, kleine plevier, lepelaar, kleine zilverreiger, blauwborst en patrijs. Die kun je zien zonder te verstoren. Waterdunen is uitgerust met maar liefst 9 vogelkijkhutten en kijkschermen met uitzicht op de 8 broedeilanden. En er zijn ‘kijkbruggen’. Peter de Smidt: “Om verstoring van vogels zoveel mogelijk te voorkomen zijn de paden naar de kijkhutten afgezet met aarden wallen en de bruggen die over de kreken lopen hebben hoge houten wanden. Door kijkgaten en verticale lamellen kun je de vogels toch bekijken. Zo worden de vogels niet verstoord en kun je er wel van genieten.”

De met oranje gemarkeerde ‘Vogelroute’ van 5,5 km is de topwandeling van Waterdunen. Die voert langs alle kijkhutten en broedeilanden en loopt ook een stukje langs zee (waar afhankelijk van de tijd van het jaar steenlopers, drieteenstrandlopers en zee-eenden te zien zijn). De toptijd om Waterdunen te bezoeken is tijdens de voorjaarstrek, de broedperiode in lente en zomer en zeker ook tijdens de najaarstrek. Eigenlijk kun je hier het hele jaar door leuk vogels kijken en fotograferen. Na een dag wandelen en genieten in Waterdunen is de conclusie duidelijk: de natuurherstelmaatregelen langs de Westerschelde zijn niet alleen noodzakelijk, maar ook een prachtig cadeau voor mens en dier.

Ontdek nog veel meer prachtige vogelgebieden in eigen land én heel Europa via Birdingplaces.eu.