5 veel gestelde vragen en antwoorden over Usutu en het Geel

Op dit moment zijn veel vogels in de rui en verliezen hun veren. Veel vogels zien er dan ook niet op hun paasbest uit, maar niet elke onverzorgde vogel is ziek. Dat is dus gelukkig niets om je zorgen over te maken.

Als een vogel niet meer wil drinken, naar adem hapt, ‘bol’ zit en amper van zijn plek komt of zich sloom beweegt, dan is de kans dat de vogel ziek is, een stuk groter.

Het is vaak niet zeker óf en wat voor ziekte een vogel heeft. Dat kan pas worden vastgesteld na onderzoek. En, hoe wrang het ook klinkt, dat kan pas worden uitgevoerd als de vogel dood is. Zieke vogels kunt u het best met rust laten. Veel meer kunt u eigenlijk niet doen, want ze laten zich niet pakken en vogelasielen nemen ze vaak niet aan vanwege het besmettingsgevaar.

Juist omdat het moeilijk te bepalen is om wat voor ziekte het gaat, is het verstandig om tijdelijk met voeren te stoppen en de voederplek goed schoon te maken met kokend water, om eventuele besmetting te voorkomen. Vogels die bijvoorbeeld het Geel onder de leden hebben, kunnen de voederplaats besmetten.

Als er op één plek ineens veel zieke (dode) vogels zijn, kunt u dit melden bij het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC). Dit centrum brengt ziekten onder wilde dieren in kaart zodat adequaat kan worden gereageerd.

Wanneer u een gewonde vogel vindt, of een jonge vogel waarvan u zeker weet dat de ouders niet in de buurt zijn, kunt u contact opnemen met de Dierenambulance of de vogel wél naar een vogelasiel brengen. Het landelijke nummer van de dierenambulance is 0900-0245. Op onze website vindt u een lijst van de ons bekende vogelasiels.

Niet alle vogels zijn vatbaar voor dezelfde ziekten. Het Usutu-virus, dat wordt overgebracht door steekmuggen, is in diverse landen bij verschillende zangvogels vastgesteld. Maar de voornaamste slachtoffers zijn merels en huismussen. Andere vogels lijken vooralsnog geen last te hebben het virus, of het heeft ten minste niet hetzelfde effect.

Het Geel is een ziekte die vooral slachtoffers maakt onder duiven, zowel (Turkse) tortels als houtduiven en holenduiven. Daarnaast is de ziekte in Nederland ook vastgesteld bij vinkachtigen, voornamelijk bij groenlingen. Als u zieke merels, duiven of groenlingen ziet, is er dus extra reden om alert te zijn!

In zeer uitzonderlijke gevallen zijn er in Europa wel eens mensen ziek geworden na gestoken te zijn door een mug die het virus meedroeg.  Van hen had het merendeel al een verzwakte gezondheid.

Het Usutu-virus vormt geen gevaar voor honden en katten.

In Duitsland zijn er op plekken beduidend minder merels door het Usutu-virus. Bij de Nationale tuinvogeltelling zakte de merel van plaats 3 naar 5 als meest geziene vogel. Ook voorlopige cijfers van SOVON geven aan dat er dit voorjaar 15% minder merels zijn gezien in steden en dorpen dan een jaar eerder. Of de stand van deze soort gevaar loopt, is nog niet te zeggen. Daarvoor is meer onderzoek nodig. Momenteel is nog onduidelijk hoe lang het duurt voordat de populatie voldoende weerstand heeft opgebouwd en de sterfte door dit virus zal afnemen. Ook de effecten van het Geel zijn nog niet geheel duidelijk, al leek daar in 2017 gelukkig nog niets te wijzen op problemen voor de populatie.

Het is daarom erg belangrijk om meldingen van dode vogels door te geven! U kunt de vondst van een dode vogel melden bij SOVON via sovon.nl/dodevogels of op de website van DWHC via de link Meld hier uw dode dier.