Samenwerken voor een rijke Waddenzee

Vogelbescherming zet zich actief in voor de bescherming van de gehele internationale vogeltrekroute waarvan de Waddenzee een van de belangrijkste plekken is (de Oost-Atlantische flyway). Hierbij richten we ons op de monitoring langs de trekroute en het versterken van het beheer van belangrijke natuurgebieden op de trekroute. De nadruk ligt vooral op de West-Afrikaanse overwintergebieden.

Geregeld worden hiervoor internationale simulaantellingen georganiseerd, onder leiding van Sovon Vogelonderzoek Nederland. Naast de tellingen is ook nader onderzoek nodig naar bijvoorbeeld oorzaken van mogelijke afnames, om zo gericht beschermingsmaatregelen te kunnen nemen of adviseren.

We beschermen de vogeltrekroute verder actief door deelname aan het Wadden Sea Flyway Initiative - een samenwerking tussen Nederland, Duitsland en Denemarken en het Coastal Migratory Birds-project van BirdLife International in West-Afrika. In beide laatst genoemde projecten heeft Vogelbescherming een belangrijke rol.

Verbeteren broedsucces Waddengebied

Veel broedvogelpopulaties gaan achteruit in het Waddengebied. In natuurlijke systemen is er áltijd sprake van schommelingen in broedsucces en overleving. Maar als de leefomgeving structureel verslechterd, kan het op de lange termijn misgaan met soorten, bijvoorbeeld door predatie, overstromen van broedplekken en afname van het voedselaanbod. Daarom werken we actief, samen met beheerders en overheden, aan het verbeteren van het broedsucces. Er is Actieplan Broedvogels Waddenzee opgesteld, dat de komende jaren uitgevoerd gaat worden, Vogelbescherming speelt daarbij een leidende rol.

Programma Naar een Rijke Waddenzee

Het beschermen van de internationale vogeltrekroute en het verbeteren van het broedsucces van vogels in het Waddengebied doet Vogelbescherming als partner van het Programma Naar een Rijke Waddenzee. Dat is een samenwerking tussen de ministeries van Infrastructuur en Milieu en Economische Zaken, de drie Waddenprovincies en de natuurorganisaties in het Waddengebied, verenigd in de Coalitie Wadden Natuurlijk. Vogelbescherming is lid van het kernteam en is speciaal verantwoordelijk voor de uitvoering van de strategie rondom vogels.

Gezamenlijke visie met Denemarken en Duitsland

Vogelbescherming heeft met haar BirdLife Partners in Duitsland en Denemarken een gezamenlijke visie op het herstel en de bescherming van de internationale Waddenzee ontwikkeld. Het doel van deze visie is het herstel en behoud van ecosystemen in de Waddenzee en langs de trekroute naar Afrika. Daarnaast het creëren van broed- en hoogwatervluchtplaatsen en weerbaar maken van de waddennatuur tegen de effecten van klimaatverandering.

Onderzoek

Vogelbescherming helpt onderzoek te financieren naar vogelsoorten in het Waddengebied. De ontwikkelingen worden voortdurend onderzocht, gemonitord en geëvalueerd. Wetenschappelijk onderzoek is de basis van het werk van Vogelbescherming.

Enkele vogelsoorten waarnaar Vogelbescherming specifiek onderzoek liet verrichten zijn scholekster, tapuit, blauwe kiekendief, velduil en visdief. De onderzoeksvragen richten zich vooral op de oorzaken van achteruitgang en de mogelijkheden voor herstel. Vogelbescherming financiert samen met het Wereld Natuur Fonds mede de leerstoel Trekvogelecologie van Theunis Piersma. Piersma en zijn onderzoekers verrichten veel onderzoek naar vogels van het wad zoals de rosse grutto en de kanoet.

Voorbeelden van onderzoek dat mede mogelijk werd gemaakt door Vogelbescherming:

• De Waddenzee als kruispunt van vogeltrekwegen: Literatuurstudie naar de kansen en bedreigingen van wadvogels in internationaal perspectief (2005)
• Vogels langs de randen van het Wad, Verkenning van knelpunten en kansen op broedlocaties en hoogwatervluchtplaatsen (2014)
• Scholeksters in de knel: onderzoek naar de oorzaken van de dramatische achteruitgang van de Scholekster in Nederland (2013)
• Lange termijn populatiedynamiek van de Blauwe Kiekendief op de Wadden: inzichten uit een geïntegreerd populatiemodel, Limosa (2013)