Westhoek / Lars Soerink
Westhoek
De kwelder bij Westhoek is een onmisbare hoogwatervluchtplaats voor wadvogels aan de Friese Waddenkust. Zodra het wad bij hoogwater onder water loopt, verplaatsen tienduizenden vogels zich naar de hoger gelegen kwelder om te rusten. Maar Westhoek is ook een geliefde plek voor omwonenden en bezoekers, om te wandelen met de hond of om te genieten van het weidse waddenlandschap en de vogels. Onbedoeld veroorzaakt dit soms verstoring voor rustende vogels. Daarom is Vogelbescherming samen met It Fryske Gea een pilot gestart met een zogenaamde getijdenwijzer. Deze informeert op innovatieve wijze wanneer mensen de kwelder kunnen betreden. Zo krijgen vogels hun broodnodige rust én kunnen mensen op een verantwoorde manier genieten van deze unieke plek.
Locatie
Dynamiek van het wad
Het leven op het wad wordt bepaald door de dynamiek van hoog- en laagwater. Zo benutten vogels als scholekster, wulp, rosse grutto en bonte strandloper de periode van laagwater om voedsel op het drooggevallen wad te zoeken. Bij hoogwater is dit lastig, dus dan rusten ze uit op ‘hoogwatervluchtplaatsen’ zoals op de kwelder bij Westhoek. Rust is voor vogels zeer belangrijk om voldoende energie te behouden om warm te blijven en om te kunnen wegtrekken, naar bijvoorbeeld West-Afrika.
Pilot met getijdenwijzer
Door de dynamiek van het wad – met haar hoog- en laagwater op verschillende momenten van de dag – is het belangrijk om gedurende de dag aan te geven wanneer de kwelder vrij toegankelijk is (bij laagwater) of wanneer men de kwelder beter niet kan betreden vanwege rustende vogels dicht langs de kust (bij hoogwater). Deze manier van communiceren noemen we “dynamisch zoneren” en gebeurt vanaf de zomer van 2022 met een getijdenwijzer op de kwelder. Op basis van real-time getijdendata verspringt de getijdenwijzer van ‘Laagwater: kwelder vrij toegankelijk’ naar ‘Hoogwater: kwelder liever niet betreden’. Daarbij wordt uitgelegd waarom rust voor vogels – en dus het niet betreden van de kwelder bij hoogwater – zo belangrijk is.
Testfase
De komende periode, vanaf de zomer van 2022, staat voor de getijdenwijzer vooral in het teken van testen en monitoren. Verspringt de getijdenwijzer op het juiste moment? Volgen bezoekers het advies van de getijdenwijzer op? Is er sprake van minder verstoring? Waar kunnen verbeteringen worden aangebracht? Dynamisch zoneren op deze wijze is uniek en daarom wordt er door natuurorganisaties met belangstelling naar deze pilot gekeken, ook buiten onze landsgrenzen. Zodra het systeem waterdicht is, kan deze manier van lokale geleiding (internationaal) worden uitgerold.
Denk mee!
Voor de testfase van de getijdenwijzer nodigen Vogelbescherming Nederland en It Fryske Gea u, omwonenden van Westhoek, bezoekers en belanghebbenden, graag uit om uw mening met ons te delen. Valt u iets op aan de getijdenwijzer en ziet u verbeterpunten?
De getijdenwijzer is ontwikkeld door Vogelbescherming Nederland en It Fryske Gea en een activiteit van ‘Wij&Wadvogels’. In het meerjarige samenwerkingsprogramma ‘Wij & Wadvogels’ werken Het Groninger Landschap, It Fryske Gea, Landschap Noord-Holland, Natuurmonumenten, Rijksuniversiteit Groningen, Staatsbosbeheer, The Fieldwork Company, Vogelbescherming Nederland en de Waddenvereniging aan het herstel van gezonde vogelpopulaties in het Waddengebied. ‘Wij & Wadvogels’ wordt mogelijk gemaakt door het Waddenfonds, het ministerie van LNV en de drie Waddenprovincies.
Wij&Wadvogels
Negen organisaties, waaronder Vogelbescherming, slaan de handen ineen voor het herstel van gezonde vogelpopulaties in het Waddengebied. Dit gebeurt in de vorm van het meerjarige samenwerkingsprogramma Wij&Wadvogels dat in 2020 is gestart. Het bestaat uit concrete maatregelen op plaatsen waar vogels broeden en rusten, zoals nestbescherming, aanleg van broedeilanden en herstel van hoogwatervluchtplaatsen. Daarnaast worden bewoners en bezoekers bewust gemaakt van het belang van rust voor vogels en hoe je van het Waddengebied kunt genieten zonder vogels (onbedoeld) te verstoren. Wij&Wadvogels wordt financieel mogelijk gemaakt door het Waddenfonds, het ministerie van LNV en de drie Waddenprovincies.
De onmisbare rust van Westhoek
Westhoek is een onmisbaar stukje natuur aan de Friese Waddenkust. Tienduizenden vogels komen er met hoogwater rusten om vervolgens met laagwater weer vol energie naar eten te zoeken. Maar deze rust is geen vanzelfsprekendheid.
Richard, de toezichthouder
Hij is verantwoordelijk voor het bewaren van de fragiele balans tussen mens en natuur in Westhoek, een onmisbare plek voor vogels in Friesland. Richard Bonthuis neemt je mee in zijn ervaringen, verleden en de dilemma’s van zijn werk.
