De zes jonge kerkuilen in het Woold gaan geringd worden. Dit zal een ringer verzorgen van de Kerkuilenwerkgroep Achterhoek- Liemers.
Foto André Eijkenaar
Het consultatiebureau
Zaterdag is de dag dat de kerkuilenkuikens tussen de 48 en 37 dagen oud geringd gaan worden. U kunt dit helaas niet live meekijken, maar de camera’s blijven wel gewoon aan. De ringsessie start rond 12:00 uur en uiteraard komen we hier in een later blog op terug met de resultaten van het 6-tal.
Een "open" ring wordt om de poot van de uil aangelegd. Daarna moet de ring sluitend dichtgeknepen worden. Een precisie werk! De ring moet goed gesloten worden anders kan de uil ergens achter blijven haken of verstrikt raken in touw. Tijdens het ringen worden tegelijk andere gegevens vastgelegd, we meten en wegen de kerkuilen en bepalen het geslacht van de jonge kerkuilen als ze oud genoeg zijn. Dit gebeurt allemaal zo efficiënt mogelijk, om de vogels zo min mogelijk tot last te zijn.
Verschil mannetje en vrouwtje
Wanneer de jongen 6 weken oud zijn kan het geslacht al worden vastgesteld. Dat gebeurt aan de hand van de veren (handpennen). Alleen de eerste bandjes (aan het uiteinde van de veer) van de buitenste handpennen kunnen worden gebruikt voor de geslachtsbepaling (pen 8, 9 en 10). Tijdens het ringen van de jongen of bij de nestcontroles is dat meetbaar, maar als de jongen de vleugels spreiden is het met een beetje geluk ook waarneembaar. Zijn de aaneengesloten bandjes smaller dan 7,5 mm dan is het een man, zijn ze breder dan 7,7 mm, dan is het een vrouw.
Het nut van het ringen
Regelmatig krijg ik vragen over de noodzaak van ringen. Er zijn mensen die menen dat we de uilen beter met rust kunnen laten. Persoonlijk (en met mij vaak ook de erfbewoners met kerkuilennestkast) word ik nog steeds blij van elke terugmelding en de informatie die we via de ringen krijgen.
Maar dat is natuurlijk op zichzelf geen reden voor ringonderzoek. Zonder ringen weten we te weinig over wat kerkuilen doen, waar ze blijven, hoe oud ze worden etc. Met die informatie kunnen we uiteindelijk de kerkuil beter beschermen. Zelf vind ik ringen dus zeker zinvol en daarom heb ik ook een ringersopleiding gedaan.
Terugmelding
Iemand vindt een dode uil, bijvoorbeeld op het eigen erf of langs de kant van weg als verkeersslachtoffer. We noemen dit een publieksmelding. Als het een geringd exemplaar is, weten we dan in ieder geval de laatste verblijfplaats, z’n leeftijd en waar de kerkuil geringd is en door wie, en hoe ver hij van de ringplaats gevonden is.
Terugvangst
Wat ook kan: een ringer vangt een kerkuil in de nestkast tijdens een controleronde. Als de kerkuil geringd is, wordt het ringnummer genoteerd en ingevoerd in de ringdatabase Griel van het Vogeltrekstation. Dan weet je ook de leeftijd van de kerkuil, door wie de kerkuil geringd is en hoever hij zich van de ringplaats heeft begeven op dat moment. De ringer kan verder ook bepalen of het een man of vrouw is en hoe de conditie is door de kerkuil te wegen.
Als de kerkuil nog niet is geringd, krijgt hij/zij op dat moment een ring aangelegd.
Oproep
Dus, vindt u een levende of een dode geringde uil, geef het ringnummer altijd door via de website. Alvast hartelijk dank.
Tot slot
Zonder schoonmaak raken de nestkasten vol met braakballen en uitwerpselen en kunnen uilen er niet meer in broeden. Tijdens een nestcontrole of bij het ringen van de jongen is het een goed moment om de kast onder handen te nemen. Soms gebeurt ook in de late herfst of winter. Een laag braakballen blijft altijd op de bodem liggen. Van onze webcamuilen zullen we tijdens het ringen ook braakballen verzamelen in en rondom het nest we willen graag aanvullend onderzoeken welke prooien er precies in de braakballen aangetroffen worden.
MM
De stichting Kerkuilenwerkgroep heeft tot doel het ‘beschermen van de kerkuil’ door ‘het geven van voorlichting en educatie, door het plaatsen van nestkasten en het verzamelen en registreren van gegevens’. De stichting is een overkoepelende landelijke organisatie met ongeveer 1.000 vrijwilligers, die werkzaam zijn in 16 regio’s die landelijk ruim 10.000 kerkuilnestkasten beheren en controleren. Dankzij de inspanningen van deze vrijwilligers en de medewerking van boeren en burgers is de broedpopulatie van kerkuilen toegenomen van ongeveer 100 broedparen eind jaren ’70 tot 3.000 nu. Meer weten?
Bezoek de website van Kerkuilenwerkgroep Nederland
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
