Beleef de Lente 2024: veel reg..
18.07.24 Jaargang 18 van Beleef de Lente was een seizoen met twee gezichten: aan de ene kant ..
Door
Erik Petersen
Erik Petersen | zaterdag 30 maart 2019 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 1032x
Het was een rustige zondag. Alles gaat prima met de Mortelvalken. De eitjes worden gehusseld, gekeerd en weinig bloot gelaten.
Wel zwerft er nog steeds een derde valk rond. We kunnen er vanuit gaan dat dit steeds dezelfde juveniele vrouw van 2 KJ is. KJ betekent kalenderjaar. Een vogel die vorig jaar is geboren is niet 1 jaar nu, zoals bij mensen, maar zit in haar (of zijn) 2e kalenderjaar.
Onze reporter ter plekke Kuiko deed verslag ter plekke, met zijn medemortelvalkenspotterexperts Piet en Gerrit, zie :
M zat in de kast, en V en een andere valk samen! in de antenne. Kan niet anders dan dat het juvenieltje was, anders had V dat nooit ofte nimmer getolereerd. Ze werd daarna wel door V én M samen weggestuurd. V ging dan even een duif halen. Binnen een half uur was zij terug. Zij ging ermee naar de koektrommel, onder de onderste ring, en sleepte de prooi later omvliegend om de toren naar dak. Zo'n duif is zwaar.
1,5 uur heeft ze geplukt, uitgehijgd en gegeten. Toen mocht M. Later in de middag wisselden ze weer, en ging V in de wiphoekkoekast verder eten. We zagen een valk in de verte vliegen. V was heel even opgewonden in horizontale houding, maar valkje verdween snel in de verte. Maar potverdrie, een paar minuten later zagen we een fladderende valkenvleugel heel even langs de dakcam gaan. Het moet wel weer dat valkje geweest zijn. V negeerde volkomen. M bleef rustig in de kast. Daarna hebben we niks meer gezien van een derde.
Eind van de middag nam V weer de broedwissel over. Dit gaat steeds zonder gemor of probleem. M mocht de restjes gaan eten. Even later kwam M met een laatste fluttertje naar de kast. Prooi-overdracht..heet het nog steeds V ging ermee weg en M kon nog even verder broeden.
Om even half zeven kwam V naar rooster. Zei ik dat de wissels zonder gemor en problemen gaan? Dat is wel waar, maar M. M broedt zo graag. Hij bleef dus lekker een poos liggen. V vond dat ook best. Iets minder dan een half uur lieten zij ons genieten van dit avondtafereel. M bleef liggen, deed steeds oogjes dicht en V keek een beetje rond, en dan weer even naar M. Toen kwam ze de kast in. Met zacht onderling gechup hees M zich van de eitjes en vertrok, schielijk uit zijn ooghoeken kijkend. V was er allemaal dus erg rustig over en ging op de eitjes voor de nacht. Wát een mooi koppel slechtvalken is dit. Morgen zien we ze weer
Na de hele nacht op de eitjes komt M al om 6 uur V aflossen, zodat zij de vleugels kan strekken. Een kleine 2 uur later meldt V zich weer voor haar broedbeurt, het loopt allemaal zeer gesmeerd hier. Zoals Piet vertelt in zijn leuke nieuwe blog, worden de eieren bebroed bij een temperatuur van 36/37 graden. Na gemiddeld zo'n 33 dagen broeden (31-35) zien we dan eindelijk nieuw leven, waarvan het 'hatchen' (uitbreken van kuuk uit ei) wel 24-48 uur kan duren. Dus: rond 17-22 april gaat het heel spannend worden en zitten we aan het scherm gekluisterd! Maar nu hebben we eerst nog een paar rustige broedweken te gaan. Vandaag was zo'n broeddag uit het boekje. Ze wisselen elkaar regelmatig en snel af en de eitjes liggen minimaal bloot. Geen paringen meer gehoord of in beeld gezien, hoewel V meermalen een tijdje op de beruchte Wiphoek verbleef. Om 16:50 uur meldt V zich op het rooster en houdt M zich 12 min stil op de eitjes, totdat V de kast in komt en hij alsnog snel vertrekt. M heeft dan vandaag 6 uren gebroed, verdeeld over 4 broedbeurten. De eitjes hebben tussendoor slechts 11 minuten bloot gelegen. Vorige week maandag was M het broeden al gestart, maar lagen de eitjes tussendoor wel nog langer bloot en stond V die nacht ook nog 1 1/2 uur op het rooster. Na het leggen van het 3e ei op di 19 maart is het broeden definitief doorgestart. Vandaar dat ik vandaag maar als dag 7 van het broeden bestempel.
Het clipje van Aaltje van vandaag ‘Een dag in de Mortel’ is een mooie beeldsamenvatting, waarvoor dank! Klik hieronder, dan kun je hem zelf bekijken. Vannacht zat V natuurlijk in de kast, draait op tijd haar rondjes op de eieren en schuddelt ze, staart soms voor zich uit en slaapt verder prima. Als Bolid Birdie’s watch overneemt meldt M zich om 05.52u op het rooster en zweeft V omlaag uit beeld. VWG is ook al vroeg wakker, want nog vóór 7 uur wordt er prachtig ingezoomd op V terwijl ze rekt, strekt, flatst en omlaag koekeloert vanaf de wiphoek. De gezamenlijke V/M broedmachine doet haar werk uitstekend: V broedt ruim twee derde van de tijd (waaronder de nacht) en M ruim 5 uur. De eieren waren maar 11 minuten rood en bloot te zien. Goed bezig, onze Mortelvalken! Dan ziet Knuf om 13.22u een valk op het hek bij de wiphoek zitten, een fractie later landt M op het rooster met ‘die 3e valk’ in zijn kielzog. Zij (waarschijnlijk een vrouwtje) heeft een zilverkleurige brede ring aan de linkerpoot, kijk maar in het clipje van Aaltje op 55”. Er wordt niet gevochten, maar V staat direct op vanaf haar eieren, de vreemde vliegt weg en zij duikt erachteraan. Was het een juvie? De kenners mogen hierover verder sparren. Een kwartier later zit V aan de duivenbiefstuk, een flinke. Rond half zeven vanavond zien we M en V beiden op de wiphoek, waarna het M is die weer naar de kast komt en op de eitjes ploft (zachtjes, met zijn bekende M-hups). Een uur later volgde de ‘avondwissel’ en sindsdien doet V ‘haar broeddeel’. Dank je wel weer aan alle Ozetters en ‘chatwaarnemers’, zonder jullie geen dagsamenvatting.
Dag 9 van het broeden, en het gaat allemaal helemaal goed. Er waren wat (kleine )verstoringen vandaag. Andere valken zijn niet waargenomen, Wel buizerds waren te horen en er werd tegen gegakt door de valken. Buizerds worden met gemak op afstand gehouden. In de ochtend zijn er mensen waargenomen. VWG neemt daarover contact op met de torenbeheerder. Soms zijn werkzaamheden echter noodzakelijk. V vloog wel even weg, maar de eitjes lagen maar 15 minuten bloot, dat kan geen kwaad en toen kwam M alweer naar de kast. Broedbeurten gaan om en om, V neemt vaker haar beurt nu overdag. M heeft 6 uur gebroed.V de rest van de tijd. De eitjes hebben totaal 28 minuten bloot gelegen.V heeft vanmiddag weer een grote prooi, waarschijnljk duif, gehaald waar beiden van hebben gegeten. Aan het eind van de dag mocht M toch nog 1,5 uur broeden, V heeft op dak de rest van de ..duif moet het wel zijn geweest weer..opgegeten. Zeven uur kwam zij naar het rooster. Krop zeer gevuld.Ze bleef daar heel rustig een kwartiertje zitten. M met oogjes dicht , in de kast. In stilte. V straalt een serene rust uit. Het leek wel een paradijselijk tafereel weer, de avondontmoeting. Wát een harmonie tussen deze valken! Na het kwartier zei V zacht chupchup, stond M netjes op en werd er heel rustig gewisseld. Morgen zien we ze weer
Er is altijd wat te doen op de Mortel. Maar dat adagium gaat vandaag sinds lange tijd een keer niet op. Wat een broeddag uit het “Slechtvalkboekje” was het vandaag en weet je wat, dat is prima. We komen in de buurt van de helft van de broedtijd en Rust, Reinheid en Regelmaat is nu precies wat ons gevederd stel nodig heeft en wat vorig jaar helaas ontbrak. Toch maar een paar repeterende observaties en ach, herhaling is de kunst van het genieten. V heeft prima geslapen vannacht en met complimenten voor Birdie voor de nightwacth. Supertof dat zij de OZ door haar aanwezigheid 24/7 samen met de dagelijkse kijkers aaneenrijgt. Iets voor 07.00 uur komt M eraan en gaat V al mopperend weg. M schiet als een raket op de eitjes trekt zich niets aan van de mokkende madam met haar bad hairday en geniet van zijn eigen ei-broedtime. Geen paringen gezien vandaag, dus het 8e Kuiko ei zal er denken wel niet meer komen. Ook vandaag krijgt ons roodgekleurd eiertrio de maximale aandacht en zien we zelden geen valk broeden. Was er even sprake van licht paniek in de kraaloogjes van V rond het middaguur? Niet voldoende om de kast te verlaten, maar zowel V alsmede M blijven te allen tijde scherp op indringers in hun territorium en tot op de dag van vandaag worden deze met gezwinde spoed gemaand om op te zouten! De avond valt en de geweldige chat gaat los over biljarten en darten. Slechte combinatie, maar wat is dit toch een fijne chat met mensen die elkaar wel of niet kennen, maar met respect en humor met elkaar omgaan. Ik ben trots om er bij te horen. V gaat de nacht in en op naar weer een rustige dag. Toedeloe!
Half 7, terwijl de grondmist optrekt en de meesten van ons wakker worden, zit V op de wh rond te kijken. De opkomende zon maakt haar borstveren oranjekleurig. Her en der liggen wat witte veertjes op de wh.. restjes van eerdere maaltijden. M heeft het broeden ruim een uur geleden -naadloos- van V overgenomen. Hij ligt even later heerlijk te suffen terwijl het zonnetje in de kast schijnt. Het is vandaag al de 13e broeddag, als je start met tellen op de dag dat het één na laatste ei gelegd werd – het tweede dus, op 17 maart. Rond 10.30u is V weer terug op het eiertrio, staat af en toe op en gaat in de ukkiehoek met steentjes wroeten. ’s Middags na 13u verschijnt ons Menneke, blijft – op 20 minuten na dat hij de eieren bloot laat – in de kast totdat V rond 15u met een volle krop op het rooster landt. 15.50u: M in de kast en V weer op het rooster. Hierna wisselen M en V elkaar twee keer af, vlak voor 18 uur zit M op de eieren, is soms enorm aan het hanessen om ze goed onder zich te krijgen. Tien voor acht, de chatters vroegen zich al af waar V toch bleef, ze landt op het rooster, haar krop goed gevuld. Sindsdien zit ze vrij alert rond te kijken, M ligt nog steeds op de eieren, eerst nog tsjiepend, nu bijna induttend. Is ze alert of wacht ze geduldig tot M op staat? ‘Rustig alert’, zich onder de kin krabbend af en toe en dat al bijna 3 kwartier. En M vindt het wel best! (Nawoord 23u: V zit nog steeds op het rooster!)
Het verhaal van gisteren heeft nog een ludiek einde gekregen en deze wil ik graag met jullie delen. V stond uren op het rooster gisterenavond, maar M bleef kloek op de eitjes liggen en neuriënde met zijn nasale valkenstem “Je hoeft niet naar huis vannacht”. Hare veerlijkheid bleef eerst een tijdje staan en keek de kat.. duif uit de boom, maar begon daarna met de “Mortel Shuffle”. Van het rooster een stapje naar de kastrand.. even wachten om daarna door shuffelen naar binnen om naast M staan. Uiteindelijk begreep M de boodschap en dook de donkere nacht in en nam V het broeden weer over. Zeer bijzonder om mee te mogen maken, maar dit urenlange proces (zie bovenstaande header foto) geeft aan dat de binding tussen beide in optima forma is en dat we ons daar geen zorgen over hoeven te maken. M pikte in de ochtend een extra rustuurtje mee, maar lost V af rond 08.00 uur. De rest van de dag was rustig. Regelmatig een broedwissel (M neemt het over van V of andersom) en de eitjes krijgen weinig tijd om kou te vatten. Omdat er weinig te melden valt over vandaag (Heerlijk.. lekker volhouden deze rust), maar even een weetje. Slechtvalken werden tijdens de Tweede Wereldoorlog geregeld afgeschoten, om de postduiven te beschermen die berichten over en weer brachten. #doeslief!
18.07.24 Jaargang 18 van Beleef de Lente was een seizoen met twee gezichten: aan de ene kant ..
17.07.24 Wie had gedacht dat de haiku challenge zo'n succes zou worden? Ik zeker niet. Het hee..
17.07.24 Het kerkuilenseizoen van Beleef de Lente 2024 zit erop. Of zoals ze in de Achterhoek ..