Onze scholeksters op het dak houden het goed vol op het nest. Tien dagen zijn ze nu aan het broeden, ongeveer een derde van de totale broedtijd zit erop. Genoeg tijd dus, om eens uit te zoeken waarom ze nou precies op dat dak zitten!
Wisseling van de wacht
De vraag waarom scholeksters op het dak broeden kwam veelvuldig terug in de chat. Logisch ook, want zou zo’n vogel niet veel liever in het groen zitten? Of lekker aan zee op het wad? Van oorsprong is de scholekster een vogel van het boerenland en de kusten, dus die gedachte is helemaal niet zo vreemd. Toch kiest de scholekster steeds vaker voor het comfort en de veiligheid van een plat dak. Hoe zit dat precies?
Meer onderzoek nodig
Het korte antwoord is dat we het niet zeker weten. Dit is één van de vragen die we dit jaar, in het jaar van de scholekster, willen beantwoorden. Het vermoeden is dat scholeksters een grotere kuikenoverleving hebben op de platte daken, maar dat is nog niet wetenschappelijk onderbouwd. Door meer onderzoek te doen naar de vogels kunnen we hopelijk alle kansen en bedreigingen van de scholekster goed in kaart brengen. Onderaan de blog lees je hoe jij zelf dit weekend (6 en 7 mei) en ook de rest van het broedseizoen de vogels kunt helpen.
Mogelijke oorzaken
Het lange antwoord bestaat vooral uit vermoedens. Het verklaren van gedrag is nooit eenvoudig, maar bij een gebrek aan onderzoek is de uitdaging nóg groter. Waarom blijft de vogel niet op het wad of op het boerenland? Is dat niet veel veiliger dan zo open en bloot op een dak?
Het is al bekend dat vogels, dus niet alleen scholeksters, te maken hebben met een toename van bedreigingen in hun oorspronkelijke leefgebied. Op het platteland hebben scholeksters het moeilijker, onder andere door het strenge maairegime. Doordat er vroeg en vaak gemaaid wordt gaan de nesten verloren, en hebben de nestvlieders minder plek om zich te verstoppen tussen hoog gras. Predatoren zoals de vos, roofvogels en marterachtigen hebben daardoor vrij spel. Ook zijn er minder insecten aanwezig en zitten de wormen vaak dieper in de grond vanwege het lage grondwaterpeil.
Daarnaast hebben scholeksters die broeden op kwelders en schorren, begroeide stukken land die direct aan zee grenzen, weer te maken met andere bedreigingen. Door klimaatverandering neemt de kans op overstroming van deze gebieden namelijk toe, waardoor nesten verloren kunnen gaan.
De scholekster heeft dus te maken met allerlei bedreigingen uit verschillende hoeken, die deels te vermijden zijn door simpelweg op een dak te broeden. Hoewel je op een dak natuurlijk weer andere bedreigingen hebt. Droogte, geen schuilplaats, roofvogels... Ook hier moet de scholekster op zijn hoede zijn. Waarom dat dak dan toch zo populair is, dat gaan we dit jaar uitzoeken!
Een band voor het leven
Tot slot is het goed om te weten dat scholeksters enorm trouwe vogels zijn. Trouw aan hun partner én aan hun geboorteplaats. Vaak komen scholeksters terug naar de plek waar ze zelf ooit als kuiken op de wereld verschenen, om in die omgeving hun eigen nest te kiezen. Stadse scholeksters zijn dus eerder geneigd om ook in diezelfde stedelijke omgeving te gaan broeden, terwijl er misschien ook genoeg plek is op het veld of aan de kust.
Hoeveel bonte pieten tel jij?
Dit weekend, 6 en 7 mei, is de landelijke scholekstertelling, een belangrijk moment waarbij Sovon en Vogelbescherming iedereen oproepen om het aantal scholeksters in steden en dorpen te tellen. Meedoen is heel simpel en staat goed uitgelegd in dit artikel.
Daarnaast kun je altijd een nest op een dak doorgeven via www.scholeksterophetdak.nl. Hier vind je bovendien een aantal goeie tips om het dak comfortabeler en vooral veiliger te maken voor de scholeksters. Denk bijvoorbeeld aan een schaal met water, beschutting in de vorm van een pallet en het afdichten van de regenpijp met een gaas.
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
