Van muizen naar meikevers

Ronald van Harxen, STONE | zondag 17 mei 2020 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 796x

meikevers, rupsen en woelmuizen van 9 tot en 15 mei

Fruitvernietiger

Gelukkig is er meer op aarde dan alleen woelmuizen. Mei is traditioneel de maand van de meikevers. De maand is weliswaar genoemd naar Maia (noot 1), in de Romeinse mythologie de moeder van Mercurius, oorspronkelijk de godin van de groei, maar het zou me niet verbazen dat de kevers er eerder waren dan de goden. Zijn wetenschappelijke Melolontha naam dankt hij aan de Griekse benaming μηλολόνθη (mēlolónthē) wat zoveel betekent als fruitvernietiger: van μῆλον (mêlon, “appel, fruit”) en ὄλλυμι (óllumi, “vernietigen”; noot 2) Ook toen al hadden ze blijkbaar vooral oog voor de schadelijke kanten van de engerling en minder voor de nuttige kant van het volwassen dier. Valt me toch een beetje tegen van die oude Grieken. Als voedselleverancier is deze snorfietser avant la lettre niet alleen voor steenuilen van belang. Tal van van andere vogels en dieren pikken er hun graantje van mee. Ooit zag ik een ekster die vanaf het dak van buren over mijn tuin vloog om in de vlucht een meikever uit de lucht te prikken. Op het dak van de buren aan de overkant peuzelde hij het beest genoeglijk op om vervolgens de lucht af te speuren naar een nieuw slachtoffer. Zo vloog hij een aantal keren heen en weer. Fluitje van een cent.

In een moordend tempo

In de eerste figuur valt te lezen hoe het aantal meikevers (en rupsen) gestaag toeneemt met de afname van de woelmuizen. Vooral de afgelopen dagen zijn er veel gevangen. In de tweede figuur heb ik het aantal meikvers vanaf de geboorte van de jongen uitgezet. Hier valt heel mooi de geleidelijke toename van het aantal meikevers te zien. Van minder dan 10 per dag in de eerste dagen van mei, naar vele tientallenrond half mei. Ze gaan soms in een moordend tempo als warme broodjes over de toonbank, zoals in het prachtige clipje Geert te zien valt. Dat ik deze geweldig informatieve plaatjes kan laten zien, danken we aan het kleine, maar noeste clubje tellers dat met hulp van enkele kijkers zich dagelijks wijdt aan het nauwgezet registeren van elke prooi die in maag van ons illustere drietal verdwijnt. Een klus van sisyfusachtige proporties maar dan mét resultaat: hulde!

Ringen

Sinds de start van Beleef de Lente in 2007 hebben we er een goede gewoonte van gemaakt voor het ringen een aantal mensen uit te uitnodigen. Leden van steenuilenteam dat achter de schermen zoveel werk verzet, tellers, winnaars van de ei- en jongenpoll en vaak ool wel enkele bezoekers. Vanwege Corona gaat dit feestje dit jaar helaas niet door. Iedereen zal begrijpen waarom. Om u toch te kunnen laten meegenieten, zullen Pascal en ik een vlog maken van het meten, wegen en ringen. Geert zal het geheel ook nog eens van beelden uit de kast voorzien. Met enige vertraging kan iedereen dus toch meegenieten. Wilt u live meekijken, schakel dan in op vrijdagavond 22 mei, rond een uur of half acht.

Bedelsnurken

Enige tijd geleden schreven we een poll uit om een beter woord te vinden voor bedelsnurken, het geluid dat het vrouwtje en ook de jongen maken om het mannetje aan te sporen prooi te brengen. Vooral het snurken dekte naar ons gevoel de lading niet. Het leverde bijna 100 reacties op, een geweldig aantal. Dank daarvoor! Het voert te ver ze hier allemaal op te noemen (u kunt ze hier nalezen), maar een aantal fraaie wil u ik niet onthouden: bedelsnerpen, voerkrijsen, broedbrullen, muismekkeren, smulsmeken, decibeldrammen, vraagzagen, dwangroepen, jammerlappen, hongerhijgen, krijsbedelen en prooipruttelen. Stuk voor stuk prachtige vondsten. Zit er een winnaar tussen? De meningen in de directie zijn verdeeld. Het bleek toch erg lastig een goede benaming te vinden voor het hese, schurende geluid. Schrapen leek dicht in de buurt te komen. In de combinatie met bedelen zou het dan bedelschrapen worden. Beter dan snurken, maar ook net niet. Bovendien heeft niemand het genoemd:). Voorlopig gedogen we - naar goed Nederlands gewoonterecht - bedelsnurken dan nog maar even. Maar gebruik rustig elke ander term die volgens u passender is. Taal is niet, maar ontstaat. In de loop van de komende weken popt er weliicht nog een betere op.

1: https://onzetaal.nl/taaladvies/namen-van-maanden/

2: https://en.wiktionary.org/wiki/Melolontha

Omdat de rupsenfamilie - toch ook grootleverancier van sappige tussendoortjes - er in mijn blogs wat bekaaid afkomt, in de kop aen foto van de kromzitter die we gisteren we aan de voet van een eik aantroffen. De rups is met zijn gifgroene kleur zoveel prachtiger dan het grijsbruine nachtvlindertje waar het zich tot ontpopt. Als ik hem was zou ik mijn hele leven larve blijven.

Aantal meikevers per dag vanaf de geboorte van de jongen

Steenuilenoverleg Nederland (STONE) is een landelijke werkgroep die steenuilenbescherming en -onderzoek coördineert, stimuleert en faciliteert. Daartoe wordt samengewerkt met relevante binnen- en buitenlandse, professionele en vrijwilligersorganisaties. STONE is een vrijwilligersorganisatie, zonder betaalde krachten. Bezoek de website van STONE

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over