Twee nesten

Frank van Groen | zondag 21 mei 2023 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 192x

Fervente boerenlandvogelcamkijkers kennen de kievit al. Op 20 april kwamen vier eieren uit. Waarschijnlijk is dit late nest een vervolgelegsel van vogels met een eerder mislukt broedsel. Met een broedduur van 24-29 dagen zou het kievitsnest op zijn vroegst op 5 juni kunnen uitkomen. Dat klinkt heel laat. Als dat maar goed gaat. Het scholeksternest zou over een week al kunnen uitkomen.

Meer nesten versterken elkaar

Fijn voor onze scholekster, met een kievit als buur. Kieviten zijn alerte vogels en jagen uiterst fel gevleugelde predatoren weg uit de omgeving van hun nest. Daar profiteert dus ook onze scholekster van. Om die reden broeden ook tureluurs graag in de nabijheid van kieviten.

Hopelijk blijft het gunstige biotoop rond de plasdras bij de cam nog enige tijd in stand. Met kleine weidevogelkuikens in juni zou je graag willen dat werkzaamheden op het land nog even worden uitgesteld. De eerder uitgekomen kuikens van kievit en grutto zijn als alles goed gegaan is half juni wel vliegvlug, maar dat geldt niet voor de kuikens van late broedsels. Helaas is het niet overal mogelijk hier rekening mee te houden. Veel land met een uitgestelde maaidatum wordt na 15 juni alsnog gemaaid, met soms fatale gevolgen voor de kuikens uit late broedsels.

Gans en kievit

Niet alleen kieviten hebben vervolgelegsels en kunnen kleine pullen hebben laat in het broedseizoen. Dat laat het filmpje Op zij, op zij wel zien. Er komen ganzen van wel drie broedsels langs, de eersten duidelijk ergens van geschrokken. Onverstoorbaar broeden kievit en scholekster door, onder het getuut van een tureluur. Mocht het nodig zijn dan worden de ganzen verjaagd, zoals te zien is in het filmpje Conflict.

De pullen van de eerste ganzenfamilies zijn al aardig groot en oefenen vast met hun vleugels. De laatste familie grauwe gans heeft kleine gele pulletjes van slechts enkele dagen oud, duidelijk afkomstig van een laat broedsel. Mogelijk gaat het hier om een koppel ganzen die de eieren verloor aan een roofdier of aan menselijke verstoring. In veel gebieden in Nederland worden ganzennesten legaal verstoord om de populatie niet al te zeer te laten groeien. Dat leidt tot vervolglegsels. Zo stuitte ik afgelopen maandag in een natuurgebied bij Wilnis op een ganzennest met 2 eieren en een pas uitgekomen pulletje, zie de leadfoto.

Die ganzen eten aardig wat gras, zeker ook de snel groeiende pullen. Daardoor blijft het gras relatief kort en goed doorloopbaar. Daar houden kieviten van, zowel de volwassen vogels als de jongen. Ganzen en kieviten gaan daarom prima samen.

Mij viel op dat tussen beide nesten, naast gras, een polletje grote brandnetel groeit. Net als de grauwe gans een soort die wel raad weet met een overmaat aan stikstof in het ecosysteem.

Brandganzen

Behalve grauwe ganzen zie je vooral in de winter ook veel brand- en kolganzen in het boerenland. Die kolganzen zijn in maart wel verdwenen, maar grote groepen brandganzen blijven vaak lang hangen, tot diep in mei, en trekken dan pas naar hun broedgebieden in het hoge noorden, zoals Nova Zembla. Wie weet betreft het koppel brandganzen dat op 18 mei voor het eerst voor de boerenlandvogelcam verscheen dus doortrekkers, al broeden ze ook hier en daar in Nederland. Op het einde van het filmpje Brandganzen zijn ook grutto, krakeend en bergeend te zien.

Boerenlandvogel-eenden

Dankzij de plasdras is de omgeving van onze nesten zeker niet saai. Zo zijn soms elkaar imponerende slobeenden te zien. Mooi hoe ze pompen met die groene koppen met gele ogen. Hun vrouwen broeden waarschijnlijk ergens in de omgeving van de plasdras in het grasland. Ook voor slobeenden is een late maaidatum belangrijk, zeker omdat slobeenddames vast broeden, daarom tijdens maaiwerkzaamheden soms te lang op het nest blijven zitten, en dan zelf ook het loodje kunnen leggen. Op het einde van het filmpje Baltsende eenden verschijnt een vrouw slobeend met wel 11 pulletjes. Hier is het gelukkig goed gegaan.

Ook zijn in hetzelfde filmpje baltsende bergeenden te zien. Mooi zoals ze dan die koppen bewegen. Bergeenden broeden altijd ergens onder, nooit in het open veld. Vrouwelijke bergeenden zijn net als hun mannen overwegend wit, hebben geen schutkleur en moeten dus wel. Van oudsher een kustvogel die in konijnenholen broedde, nu ook in het boerenland, onder bruggen, in schuurtjes en onder oude hooibalen.

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over