"Dat heeft ie van jou!!" Heb je dat ook wel eens voorbij horen komen? De kuikens zijn nog maar net op de wereld, maar elke dag en elk moment is belangrijk om van te leren. En ze hebben niet veel tijd, want over een paar maanden moeten ze het al zelf gaan 'uitvogelen'.
Je leert je hele leven lang! David Attenborough (94 jaar) blijft het altijd weer opnieuw benoemen, hij leert nog steeds nieuwe dingen. En dat is logisch. Je bent pas uitgeleerd als je tussen zes plankjes je eindbestemming tegemoet gaat.. Daartegenover begin je met leren al vóórdat je wordt geboren. Mijn vrouw, pedagoog van beroep, kan er niet genoeg over vertellen nu we zelf ook een 'kuiken' in ons 'nest' hebben. En ik als ecoloog zie veel overeenkomsten met de bosuilkuikens (en andere dieren, nu de kraamkamer van de natuur weer op volle toeren begint te draaien).
Binding met ei
Nee, geen kookrecept! De binding tussen kuikens en moeder begint al terwijl de kuikens nog in het ei zitten. We hebben het eerder al even over 'Riedelen' gehad. Het vrouwtje 'praat' soms tegen de eieren, zo leren de kuikentjes al het geluid van hun moeder herkennen. Net voordat de kuikens uit het ei komen, beginnen ze ook te piepen. Zo beginnen bij het vrouwtje de moedergevoelens los te komen.
Nature vs. nurture: De appel valt niet ver van de....
"Dat heeft ie van jou!!" Elke ouder met kinderen heeft dat wel eens gehoord. Globaal genomen wordt gedrag gevormd door de interactie van genetische aanleg en invloed van de omgeving. Voor een deel hebben de kuikens van hun ouders al 'typisch bosuilen gedrag' meegekregen. Dat ligt vast in hun DNA, ze hebben er aanleg voor (het is hun "nature"). Jachtinstinct is hier een voorbeeld van. Daarnaast leren ze een heleboel door hun ouders te bekijken en na te doen, en uiteraard door de omgeving te ontdekken. Als kuikens in andere omgevingen opgroeien, kunnen ze daarmee ook ander gedrag gaan vertonen. Zo weten we bijvoorbeeld bij verschillende zangvogels dat hun zang regionaal verschilt van elkaar (zo zijn ze 'opgevoed', oftewel "nurture").
Thuisonderwijs 'Hoe wordt ik een goede bosuil'
Hoewel de kuikens nog lang niet zelfstandig zijn, zie je al steeds meer dat de kuikens zich ontwikkelen, Zoals hier waar het kuiken zich gaat fixeren. Daarnaast leren ze reageren op elkaar. Wanneer hun vader aan komt zetten met een prooi, laat hij zich van afstand al even horen. Het vrouwtje reageert daar op, en vrijwel direct daarna de jongen ook. Dat zie je in het clipje 'Achterstevoren'. Deels reageren ze natuurlijk omdat ze honger hebben, maar ze leren zo ook de verschillende geluiden van bosuilen herkennen.
Langzaam aan beginnen de kuikens nu ook met de rek- en strekoefeningen om hun vleugels en poten te trainen. Je ziet het al een klein beetje in het clipje van fixeren. De komende tijd begint steeds meer ontwikkeling zichtbaar te worden voor de webcam. Wanneer de kuikens straks 'uitvliegen', gaat het thuisonderwijs van pa en ma nog een tijdje door. Daarover bloggen we later meer!
----
Bij deze een shoutout naar alle ouders die op dit moment hun kinderen thuis onderwijs geven omdat ze niet/maar deels naar school kunnen. Hou vol en sterk je in de gedachte dat je jouw 'kuiken' voorbereidt op het uitvliegen. En voor alle kinderen en jongeren die thuis zitten omdat ze niet naar school kunnen: Tof dat je Beleef de Lente kijkt en vergeet je huiswerk niet te maken ;-) !
----
Blijf vooral kijken en probeer als een echte gedragsecoloog maar eens alle verschillende elementen van het gedrag van de kuikens te observeren. Zie je wat bijzonders? Geef het door als een cliptip!
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
