Rangen en standen

Pascal Stroeken, STONE | maandag 9 april 2018 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 1008x

In dit blog ga ik het hebben over zwaluwen, meer specifiek over de boerenzwaluw. Waarom, zult u nu denken? Nou, omdat zwaluwen een streepje voor hebben. Ik zal het uitleggen.

Erfbewoners

Het zal niemand verbazen dat steenuilen graag geziene gasten zijn. Vrijwel zonder uitzondering zijn erfbewoners (ik bedoel hiermee de menselijke bewoners, de boeren en buitenlui dus) erg in hun sas als ze steenuilen op hun erf hebben. Veel bewoners-van-erven-met-steenuilen steken hun trots niet onder stoelen of banken tijdens buurtfeestjes – vooral met een vette knipoog naar de ietwat jaloerse buren die wél een nestkast hebben, maar géén steenuilen.

Martkwaarde

Natuurlijk, ze zijn nuttig want eten muizen en meikevers; beide behorend tot de plaaggeesten op menig erf en tuin in het buitengebied. Maar wat steenuilen vooral leuk maakt is dat ze als echte medebewoners worden beschouwd, ze horen er gewoon bij. Dat steenuilen zich ook makkelijk bij daglicht laten zien en hun natuurlijke schuwheid naar het gastgezin versoepelen, speelt hierbij geen onbelangrijke rol. Kortom, een familie steenuilen op het erf maakt het buitenaf wonen compleet!

Hoe vaak hebben we al niet meegemaakt dat als mensen gaan verhuizen, ze bij de aankopende partij melding maken van de steenuilen (én dat ze elk voorjaar kunnen rekenen op bezoek van de uilenkerels die de kast komen controleren). Zouden steenuilen eigenlijk de marktwaarde van grond en opstallen verhogen? Lijkt me een mooie onderzoeksopdracht voor een stagiair bij een makelaarskantoor!

Streepje voor

Het mag duidelijk zijn, steenuilen hebben een streepje voor op de ranglijst van geliefde vogels op het erf. Kauwen – het is hier al vaker gezegd – komen er helaas veel slechter vanaf en bungelen geheel onterecht ergens onderaan de lijst. Tsja, de mens kent nu eenmaal graag rangen en standen toe, ook (of juist) als het om de natuur gaat. (Maar gelukkig zijn kauwen niet voor één gat gevangen en eisen ze als volleerde krakers gewoon hun plek op bij Beleef de Lente.)

Meerdere erkennen

Toch moeten we enigszins schoorvoetend erkennen dat voor menig erfbewoner (de mensen dus) er een vogel is die vaak net een treetje hoger op de ranglijst staat dan de steenuil. U raadt het al: de boerenzwaluw! Het heeft ongetwijfeld te maken met het ontzag dat mensen hebben voor dit fraaie en vrolijke vogeltje. Tel maar op: de lentebode bij uitstek, de indrukwekkende prestatie om jaarlijks te pendelen tussen Europa en zuidelijk Afrika, telkens terugkerend in dezelfde schuur en met dezelfde partner.

Zwaluw vs. uil?

Nu zullen niet veel erfbewoners spontaan aan ons, steenuilenbeschermers, verkondigen dat ze de boerenzwaluw net iets sympathieker vinden dan steenuilen. Toch komt het soms ter sprake. Het gerucht wil namelijk dat boerenzwaluwen van het erf verdwijnen als er (steen)uilen leven. Dat zwaluwen ten prooi vallen aan uilen. U kunt zich de zorgelijke blik dan wel voorstellen als ze voor de keuze staan wel of geen steenuilennestkast te laten plaatsen.

Gelukkig weten we de bewoners vrijwel altijd gerust te stellen. We beweren zeker niet dat een steenuil, als de gelegenheid zich voordoet, nooit een zwaluw zal pakken. Daar moeten we eerlijk in zijn. Maar de kans is heel klein. Steenuilen zijn nu eenmaal geen geoefende vogeljagers en zeker de snelle zwaluwen zijn geen partij voor de uilen. In de afgelopen 20 jaar dat wij systematisch alle prooiresten in steenuilennesten tellen, is het aantal zwaluwen op de vingers van een halve hand te tellen. 

Zo lang de boerenzwaluwen hun nest kunnen bouwen in een veilige, liefst kleinere schuur waar de steenuilen zich niet graag wagen, is de kans dat de nestjongen of de 's nachts slapende zwaluwen op het uilenmenu komen heel gering.

Kijk omhoog en geniet

De boerenzwaluwen hoger op de ranglijst: ik kan er goed mee leven, het is ze gegund. Tenslotte geniet ik ook met volle teugen van het vrolijk gekwetter hoog in de lucht op een warme zomeravond.

Steenuilenoverleg Nederland (STONE) is een landelijke werkgroep die steenuilenbescherming en -onderzoek coördineert, stimuleert en faciliteert. Daartoe wordt samengewerkt met relevante binnen- en buitenlandse, professionele en vrijwilligersorganisaties. STONE is een vrijwilligersorganisatie, zonder betaalde krachten. Bezoek de website van STONE

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over