Meten is weten

Peter de Vries, NIOO | dinsdag 7 mei 2024 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 100x

Wanneer komen die eitjes nu uit? 

Zoals Jennifer al in haar blog schreef was de vrouw op 26 april al aan het broeden. Als we aanhouden dat een Koolmees ongeveer twee weken aan het broeden is, dan mag je verwachten dat de eitjes ergens deze week gaan uitkomen. 

Uit onze onderzoeksgebieden krijg ik berichten dat de vogels die later begonnen zijn met het leggen van eieren in het algemeen kleine broedsels hebben. Dat zou dan aardig passen bij onze eigen Lente-Mees. En dat de koude periode in april ervoor gezorgd heeft dat sommige vogels later zijn begonnen met broeden, maar dat dan wel versneld hebben door te beginnen met broeden voordat het laatste ei gelegd werd. Je ziet dat de Koolmees direct anticipeert op de weersomstandigheden en zijn gedrag dan aanpast.

Wat moeten de jongen straks eten?

Normaal gesproken voeren de ouders jonge Koolmeesjes rupsen. En dan hoofdzakelijk rupsen van de Kleine Wintervlinder (Operophtera brumata). Deze komen voor in eiken en komen precies uit het ei op het moment dat de bladeren van een eik beginnen uit te lopen. Als onderzoekers van koolmezen vinden wij het niet alleen belangrijk om het verloop van het broedseizoen van de Koolmees te registreren, maar we zijn ook geïnteresseerd in de eiken en de rupsen.
 
Daarom houden wij al heel veel jaren het uitlopen van de eiken bij, de zogenaamde budburst. In principe betekent dit dat we jaarlijks nauwkeurig registreren wanneer en hoe snel (steeds dezelfde) eiken uitlopen. Dit uitlopen wordt beoordeeld op een schaal van 0 tot 3. 

En dan de rupsen. Omdat we willen weten hoeveel rupsen (dus hoeveel voer) er zijn moeten we die tellen. Maar het tellen van kleine rupsjes bovenin een eik is lastig. Maar daar hebben wij wat op gevonden. Onder (elke jaar weer dezelfde) eiken plaatsen we netten, en die netten vangen rupsenkeutels op. Die keutels kan je tellen en daardoor heb je een indicatie hoeveel rupsen er zijn. En hoeveel voedsel er dus beschikbaar is voor de jonge koolmeesjes.

"Meten is weten" zegt mijn schoonpapa altijd tijdens het klussen, en dat klopt helemaal. Doordat we alles bijhouden, weten we precies hoeveel voedsel er op elk moment beschikbaar is voor de jonge koolmeesjes. In mijn volgend blog meer hierover, nu eerst nog maar even genieten van de rustig broedende Beleef de Lente Mees!

Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) doet fundamenteel en strategisch ecologisch onderzoek. Met meer dan 300 onderzoekers en studenten is het NIOO één van de grootste onderzoeksinstituten van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). De NIOO-ers bestuderen organismen, populaties, levensgemeenschappen en ecosystemen. Samen onderzoeken ze de volle breedte van planten-, dier- en microbiële ecologie, zowel op het land als in het water. Bezoek de website van NIOO

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over