Beleef de Lente 2024: veel reg..
18.07.24 Jaargang 18 van Beleef de Lente was een seizoen met twee gezichten: aan de ene kant ..
Door
Pascal Stroeken
STONE
Pascal Stroeken, STONE | donderdag 15 maart 2018 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 874x
De vogelzang is pure noodzaak om een partner aan te trekken of ter verdediging van huis en haard tegen soortgenoten die het op jouw vrouw en/of territorium hebben voorzien. Doordat vogels elkaar voortdurend opjutten met hun zang, kunnen wij mensen in het voorjaar genieten van prachtige concerten. In deze onvolprezen zangkoren tijdens het ochtendgloren voeren de zangvogels de boventoon. Merel, koolmees, heggenmus; u kunt ze allemaal in tuin, park of bos beluisteren.
Maar wist u dat kraaiachtigen (inderdaad, dus ook de kauwen!) ook tot de zangvogels worden gerekend? Over hun zangkwaliteiten zijn de meningen vermoedelijk verdeeld. Bij de Voice of Birdland zal een nachtegaal waarschijnlijk makkelijker door de voorrondes komen dan een krassende kraai. Maar ja, da's een kwestie van smaak natuurlijk.
Steenuilen behoren niet tot de orde van de zangvogels. Maar ook zij laten van zich horen, met name in de periode als de winter ten einde loopt tot aan de start van het broedseizoen in april. In deze tijd van het jaar zijn de meeste uilen al lang van een partner voorzien. De vocale activiteit is dan ook niet zozeer bedoeld om een partner aan te trekken, maar om het territorium af te bakenen tegen soortgenoten. Dat kunnen de - eveneens gesettelde - buren zijn, maar ook rondzwervende, ongepaarde uilen die op zoek zijn naar een vacante plek.
In het filmpje "Reactie man op derde uil" zien we mooi in beeld en geluid hoe de man in Winterswijk reageert op het roepen van de buurman, die samen met diens vrouw een nestkast op minder dan 200 meter afstand van de webcamkast bewoont. Deze roep, die ongeveer klinkt als "ghoooek", wordt ook wel de balts- of territoriumroep genoemd en heeft eenzelfde functie als de zang bij zangvogels.
Op de achtergrond horen we de buurman ook zijn territoriumroep ten gehore brengen. Onze webcamman reageert steeds fanatieker en zijn in toenemende mate geïrriteerd klinkende reactie ontaardt in het welbekende schelle "gemiauw". Een soort van live chat in hoofdletters (NB: de clubhuisregels, met inbegrip van een verbod op hoofdlettergebruik [schreeuwen], zijn niet van toepassing op de uilen). De boodschap aan de buren is duidelijk!
Van hun gewoonte om te reageren op roepende buren kan handig gebruik worden gemaakt als we het aantal steenuilenterritoria (of steenuilparen) in een gebied in kaart willen brengen. Door in februari, maart of april tijdens de avondschemer op pad te gaan kunnen spontaan roepende mannetjes worden gelokaliseerd: elke roepende man vertegenwoordigt een territorium. In goedbevolkte steenuilengebieden kun je vaak de buurmannen naar elkaar horen roepen.
Om de kans op het waarnemen van roepende steenuilen te vergroten, kunnen de uilen uit de kast worden gelokt door de baltsroep af te spelen, bijvoorbeeld met behulp van een smartphone met een boxje zodat het geluid ver draagt. Of, nog makkelijker, door het zelf na te fluiten. Dat is na enige oefening prima te doen.
Het spreekt voor zich dat deze geluidnabootsing met kennis van zaken moet worden toegepast, omdat overmatig gebruik de uilen mogelijk kan verstoren of op z'n minst kan irriteren.
Steenuilenoverleg Nederland (STONE) is een landelijke werkgroep die steenuilenbescherming en -onderzoek coördineert, stimuleert en faciliteert. Daartoe wordt samengewerkt met relevante binnen- en buitenlandse, professionele en vrijwilligersorganisaties. STONE is een vrijwilligersorganisatie, zonder betaalde krachten. Bezoek de website van STONE
18.07.24 Jaargang 18 van Beleef de Lente was een seizoen met twee gezichten: aan de ene kant ..
17.07.24 Wie had gedacht dat de haiku challenge zo'n succes zou worden? Ik zeker niet. Het hee..
17.07.24 Het kerkuilenseizoen van Beleef de Lente 2024 zit erop. Of zoals ze in de Achterhoek ..