Afgelopen dagen kreeg de winter vooral 's nachts een koud staartje. Deze lage temperaturen hebben effect op het gedrag van de kerkuil en zijn prooien.
Foto André Eijkenaar
Stille muizen
Kerkuilen zijn standvogels en bevinden zich het gehele jaar in de omgeving van hun nest. Daar moet dus genoeg voedsel te vinden zijn. Het dieet van de kerkuil bestaat uit muizen, spitsmuizen en soms vogels.
Muizen hebben tijdens een koude periode een lage lichaamstemperatuur met een lagere hartslag. Daardoor bewegen ze minder én maken minder geluid. Dat is een probleem voor de kerkuil, die zijn uitstekende gehoor gebruikt om prooien te lokaliseren. Kou leidt dus uiteindelijk tot minder geslaagde jachten.
De veren in het vet
Het verenkleed van kerkuilen houdt ze warm. En dan vooral de warme lucht tussen zijn veren, die als isolatie dienen.
Om zo goed mogelijk warmte vast te houden, maken kerkuilen hun verenkleed uitbundig schoon. Ze smeren hun veren ook met vet in, afkomstig van hun eigen vetklier. Zo rollen waterdruppels als parels van de veren af en raakt het verenpakket niet doorweekt met water. Als dat wel zou gebeuren, zijn de gevolgen veelal catastrofaal. Want doorweekt kunnen vogels niet vliegen en dus geen eten vinden.
Op één poot staan
Vogelslaap kan variëren van korte ‘hazenslaapjes’ tot zeer diepe slaap. De meeste vogels slapen met een naar achter naar achteren gedraaide kop onder de schouderveren gestoken. Veel vogels, vooral zangvogels, flamingo’s en steltlopers, staan wisselend van de ene poot op de andere als ze slapen. Dat zien we ook bij de kerkuilen van Beleef de Lente. Het opgetrokken pootje krijgt rust én zo sparen ze vermoedelijk bij koud weer lichaamswarmte, dezer dagen heel belangrijk.
Foto André Eijkenaar
De stichting Kerkuilenwerkgroep heeft tot doel het ‘beschermen van de kerkuil’ door ‘het geven van voorlichting en educatie, door het plaatsen van nestkasten en het verzamelen en registreren van gegevens’. De stichting is een overkoepelende landelijke organisatie met ongeveer 1.000 vrijwilligers, die werkzaam zijn in 16 regio’s die landelijk ruim 10.000 kerkuilnestkasten beheren en controleren. Dankzij de inspanningen van deze vrijwilligers en de medewerking van boeren en burgers is de broedpopulatie van kerkuilen toegenomen van ongeveer 100 broedparen eind jaren ’70 tot 3.000 nu. Meer weten?
Bezoek de website van Kerkuilenwerkgroep Nederland
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
