Jarenlang was Koninginnedag, 30 april, onze traditionele aftrap voor de steenuilennest(kast)encontroles. De verandering naar Koningsdag enkele jaren geleden was dus even wennen, maar we hebben een nieuw ijkpunt gevonden: op Koningsdag staan we in de startblokken. Morgen beginnen we!
Hoogtepunt van het jaar
De controles van de nestkasten in het voorjaar zijn voor steenuilenonderzoekers het hoogtepunt van het jaar. We beginnen daarmee eind april, als de steenuilen de eieren hebben gelegd en vast zitten te broeden. Elk jaar weer spannend: zijn de nestkasten bezet; broedt daar weer datzelfde vrouwtje; vliegen er dit jaar veel jongen uit?
Gedurende het broedseizoen volgen we nesten van het broeden tot het uitvliegen van de jongen. We tellen de eieren, het aantal jongen dat uitkomt en uitvliegt, en de (muizen)prooien die we in de nesten aantreffen. Jonge steenuilen worden geringd voor onderzoek naar dispersie (waar vestigen zij zich later) en overleving (hoe oud worden ze) en ze worden gemeten en gewogen (o.a. vaststellen conditie). Verder leveren de nestcontroles ons waardevolle informatie op over de geringde volwassen vogels die we aantreffen.
Onderzoek ten dienste van bescherming
Het doel van dit broedbiologisch en ringonderzoek is dus om informatie te verzamelen over de voortplanting en de overleving. Dit zijn belangrijke bouwstenen in het populatie-onderzoek, waarmee we trends in toe- of afname van de populatie tijdig kunnen signaleren. Zie het als een soort van vinger aan de pols. De kennis uit onderzoek staat daarmee aan de basis voor effectieve bescherming.
Handleiding
Voor alle nestcontroleurs heeft STONE in het najaar van 2016 de geheel vernieuwde Handleiding broedbiologisch steenuil uitgebracht. De handleiding besteedt uitgebreid aandacht aan alles wat bij het veldwerk komt kijken, zoals planning van de nestcontroles, methodieken voor het bepalen van de leeftijd en conditie van nestjongen, maar ook de herkenning van muizenprooien en het vastleggen van de verzamelde onderzoeksgegevens.
Leuk om te vermelden dat die vernieuwde handleiding mede tot stand is gekomen met een financiële bijdrage van de Beleef-de-Lentekijkers uit 2015 (weet u nog: toen konden de kijkers voor elke BdL-soort een goed doel steunen). Mede hierdoor kan STONE de handleiding gratis verstrekken aan alle vrijwilligers die aan het onderzoek meedoen. Nogmaals onze dank voor alle donaties!
Morgen is de aftrap
Zoals gezegd, morgen beginnen Ronald en ik aan ons veldwerk. Ons 32ste seizoen inmiddels. Uiteraard houden we u in onze blogs en vlogs regelmatig op de hoogte van de resultaten en de leukste momenten die we in het veld beleven. We zijn heel benieuwd en hebben er zin in!
Updates Dongen en Winterswijk
Bij veel BdL-nesten is het momenteel een ware babyboom: jongen bij de slechtvalken, ooievaars, koolmezen (gefeliciteerd allemaal!). De steenuilen in Dongen gaan als alles naar wens verloopt binnen niet al te lange tijd ook een duit in het zakje doen. In mijn blog van morgen meer daarover.
Mevrouw Winterswijk houdt zich intussen keurig aan haar uren-contract en is nu echt fulltime aan het broeden geslagen. Afgelopen nacht bracht ze, slechts onderbroken door enkele korte pauzes, op de eieren door.
Steenuilenoverleg Nederland (STONE) is een landelijke werkgroep die steenuilenbescherming en -onderzoek coördineert, stimuleert en faciliteert. Daartoe wordt samengewerkt met relevante binnen- en buitenlandse, professionele en vrijwilligersorganisaties. STONE is een vrijwilligersorganisatie, zonder betaalde krachten.
Bezoek de website van STONE
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
