Bij de kerkuil wisselen hoge pieken en diepe dalen elkaar af. Zo is dat in miljoenen jaren gegroeid en de soort doet het er voorlopig nog altijd erg goed door. Maar na een paar tob-jaren wordt het nu langzaam wel weer eens tijd voor een top-jaar. Gaat 2025 dat worden?
Het geschatte totaal aantal jongen dat in Nederland per jaar zijn uitgevlogen. Let vooral op de grote verschillen tussen goede en slechte jaren.
Het jury-rapport van 2024 is binnen
Zoals ieder jaar verwerken we na de jaarafsluiting alle informatie die door honderden kerkuil-vrijwilligers door het hele land wordt verzameld. En dan weten we officieel of 2024 wel of niet het goede jaar was waar we op hoopten.
Nou op basis van de titel van dit blog heb je misschien al een vermoeden waar dit heen gaat… Het jaar 2024 was niet om over naar huis te schrijven. Het was weliswaar ietsje beter dan daljaar 2022, maar het bleef toch ruim onder het gemiddelde van de afgelopen jaren steken.
In de grafiek hierboven zie je mooi hoe sterk die variatie tussen de jaren onderling kan zijn. De balkjes geven het geschatte totaal aantal jongen weer dat in dat jaar in het hele land uitgevlogen is. Dus het totaal van alle 1e, 2e en 3e broedsels in Nederland.
En als je dan 2024 vergelijkt met het laatste top-jaar 2019 dan was het resultaat toch wel vrij mager. Maar goed 2019 was dan ook echt een super jaar, ook in vergelijking met eerdere top-jaren.
Maar is 16.000 uitgevlogen jongen niet een beetje overdreven?
Ja, dat klinkt natuurlijk als een heel groot aantal en ik probeer me dan gelijk voor te stellen hoe een foto van 16.000 jonge kerkuilen bij elkaar er uit zou zien. Zo’n foto zou ik best eens willen maken (net zoiets als die onderaan dit blog), maar dat gaat er niet van komen, denk ik zo maar.
Maar het is natuurlijk het totaal voor heel Nederland en dan wordt het gelijk al een stuk bescheidener getal. En als je dan bedenkt dat in dit soort top-jaren de reserve moet worden opgebouwd om weer een paar magere jaren te overbruggen dan heb je wel ongeveer zo’n aantal nodig om de populatie stabiel te houden.
Hoge pieken, diepe dalen
De vaste kerkuilvolgers weten het inmiddels wel. Bij de kerkuilen kunnen goede jaren echt heel goed zijn, maar slechte jaren ook echt heel slecht. En dan denken de meeste mensen misschien aan jongen die het einde van de rit niet halen, maar slechte jaren zijn vooral slecht omdat de kerkuilen op voorhand al hadden besloten om maar weinig eieren te leggen of zelfs niet eens aan een nest te beginnen.
Wat dat betreft is het nest dat bij ons op het erf zit wel bovengemiddeld goed. Niet omdat de hoeveelheid eieren (en daaruit voortkomende jongen) zo groot is, maar omdat de kast ieder jaar bezet is en er ieder jaar weer succesvol gebroed wordt. Dat lijkt misschien heel gewoon, maar dat is het landelijk gezien dus zeker niet.
2019 als ideaalbeeld?
In 2020 kwamen de Beleef de Lente camera’s pas naar het Woold. Het verloop van 2019 hebben we dus helaas nog niet zo in detail kunnen volgen als de jaren daarna. Het enige dat ik zeker weet is dat er in 2019 hier uiteindelijk 6 jongen zijn geringd en dat er geen 2e of zelfs 3e broedsel is geweest. Dus hoewel het landelijk dan misschien een top-jaar was, was het hier een prima jaar, maar niet beter dan bijvoorbeeld 2023, toen er hier ook 6 jongen zijn uitgevlogen.
Misschien herinner je het nog van het blog van vorige week. Bij die grafiekjes werd 2019 ook al getoond als voorbeeld van een heel goed jaar. En daar kon je ook zien dat dat voor een deel komt doordat het seizoen gewoon heel lang duurde en er veel 2e en zelfs 3e broedsels waren. Kijk nog maar eens terug hier.
De regionale verschillen kunnen dus ook groot zijn en in 2024 was het met name in Friesland en Groningen dramatisch. Dat wordt natuurlijk wel weer gedeeltelijk aangevuld vanuit de regio’s waar betere broedresultaten waren, maar de echte boost moet toch komen van weer eens een echt top-jaar in heel Nederland.
Laten we hopen dat 2025 weer zo’n jaar wordt dat de ringers met blaren op hun vingers thuiskomen van al die jongen die ze die dag weer in handen gehad hebben. Ik teken er alvast voor….
Zo'n soort foto, maar dan met 16.000 kerkuilen... blijven dromen....(Foto: Mark Hessels)
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
