Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
Het kan wel eens druk worden
17.04.25 Op dit moment staat de teller bij de Torenvalken op 6 eieren. Hoe bijzonder is dat e..
Door
Maartje Eijlander
Het belang van de zeearend
Maartje Eijlander | maandag 12 juni 2023 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 319x
Zeearenden, net als veel andere roofvogels, hebben we lang als een vijand gezien - ze waren competitie wat betreft de vis en vogeljacht. Gelukkig worden ze steeds meer in een positief daglicht gezien: het zijn niet alleen prachtige majestueuze dieren, maar ook belangrijke.
Zeearenden in een natuurgebied geven namelijk aan dat het goed gaat met de rest van het leven daar – er is genoeg voor grotere roofdieren om te eten, een belangrijke eigenschap van gezonde natuurlijke systemen.
De zeearend en de voedselkringloop
Iedere diersoort op aarde is onderdeel van de grote zogenaamde voedselkringloop, waarbij elke soort zowel specifieke als algemene rollen vervult, en het uiteindelijk neerkomt op eten en gegeten worden. Kleinere organismen worden opgegeten door grotere, zoals insecten door kleinere vogeltjes en die vogeltjes door grotere roofvogels. Grotere organismen worden op hun beurt uiteindelijk opgegeten door hele kleine levenwezens, zoals bomen door schimmels en olifanten en andere zoogdieren door bacteriën en ander minuscuul leven. Zo verworden ze tot organisch materiaal in de aarde, waar weer bomen en planten uit groeien waarvan andere dieren zullen eten.
Zoals elk organisme een rol heeft in die kringloop, heeft de zeearend dat dus ook. Die is namelijk belangrijk voor het in stand houden van vis en vogelpopulaties. Een andere rol van de zeearend is het opruimen van dode dieren, oftewel aas, zoals je in bovenstaande foto ziet.
Het gaat allemaal om de balans
Wanneer ze jagen, pikken zeearenden vaak de zwakkere, oudere en zieke dieren uit, of de meest kwetsbare zoals jonge dieren - zo zien we pa en ma zeearend bijvoorbeeld regelmatig jonge grauwe ganzen aanleveren. Dit zorgt voor een balans waarbij de prooi populaties, zoals grauwe ganzen, gezond blijven en niet te groot worden.
Te grote ganzengroepen kunnen bijvoorbeeld veel schade aanrichten, door overbegrazing en het achterlaten van te grote hoeveelheden vogelpoep met negatieve invloed op de bodem, waterkwaliteit, en plantengroei.
Het is dus altijd een balans tussen de grotere roofvogels zoals zeearenden en de populaties van dieren die door hen gegeten worden. Gekrompen populaties van prooidieren kunnen bijvoorbeeld op hun beurt leiden tot minder zeearend-jongen die in een bepaald jaar uitvliegen. Zo blijven ook de zeearendenpopulaties in balans.
De rol van de mens
Een belangrijke kanttekening hierbij: de mens als diersoort heeft natuurlijk een veel grotere invloed op de natuur en de voedselkringloop dan andere diersoorten – we kunnen zowel een bedreiging zijn voor het bestaan van soorten zoals de zeearend, of actief bijdragen aan hun voortbestaan.
Meer over
Zeearend Alle Beleef de Lente blogsMan krijgt het drukker
17.04.25 Erg fijn voor de steenuilen, de meikevers zijn er weer, smullen voor vrouw. Het is r..
Je tuin als vogelparadijs
17.04.25 Je tuin is voor jou waarschijnlijk een plek waar je je kunt ontspannen. In een fijne ..
Blijf op de hoogte
Meld je aan voor Vogelnieuws en ontvang nieuws, inspiratie en tips over vogels. En blijf op de hoogte van beschermingsprojecten en evenementen.
Meld je aan