We verwonderen ons steeds weer over het gedrag van de ijsvogels. Zowel van de ouders als van de jongen. Het aardige door de camera’s is dat je het gedrag op deze manier eindeloos kunt waarnemen, het gedrag kunt herkennen en zelfs voorspellen. Maar ook zijn nieuwe inzichten mogelijk.
Jonge ijsvogels groeien snel
Vier dagen geleden zijn (bijna) alle jonge ijsvogels geboren. Vergelijk die hopeloze vogeltjes van 15 juni eens met vandaag. Wat een groot verschil is er al. Het kan niet anders dan dat de ouders heel goed in staat zijn voldoende vis aan te voeren om hun kroost een goede start te geven.
Jonge ijsvogel komt in territorium
Op het clipje van 17 juni valt het gedrag van man ijsvogel op. Bij de eekhoornclip komt een jonge ijsvogel, uit een eerste broedsel van dit jaar, op de tak. Dat het een jong is kun je herkennen aan de nog donkere pootkleur. Niet het opvallend koraalrood, maar grijs/bruin. Ook zijn de borstveren van een jong nog veel doffer van kleur.
Even later komt man ijsvogel met een visje op de tak zitten en neemt direct een agressieve houding aan door zich lang te maken en druk te gaan roepen. Het jong doet nog een bedelpoging, maar man ijsvogel jaagt het jong gemakkelijk het territorium uit. Pa ijsvogel is de baas!
Gedrag man bij voeren
In beide nestclipjes van 17 en 18 juni komt man ijsvogel een visje brengen. Op 17 juni is direct zichtbaar dat het vrouwtje al wat van de jongen afgaat voordat het mannetje in de nestkamer is. Zodat manlief direct zijn visje aan een jong kan afgeven.
Bij de ongewone wissel van 18 juni gaat vrouw ijsvogel zelfs achteruit terug de nestkamer weer in om ruimte voor de man met zijn visje te maken. Het vrouwtje gaat daarbij zoveel mogelijk opzij.
Bij dit gedrag in het nest lijkt het er op dat de man hier een sterkere positie heeft dan het vrouwtje. ‘Normaal’ zien we toch meer dat juist het mannetje zich onderdaniger gedraagt ten opzichte van het vrouwtje.
Vis overgeven aan jong
In de literatuur kun je lezen dat jonge ijsvogels een wit snavelpuntje hebben. Dat is nog een poosje zichtbaar na het uitvliegen. Over de functie hiervan wordt dan gezegd dat pa en ma ijsvogel in het donker van de nestkamer de snavel van het jong zo makkelijker kunnen vinden.
Maar klopt dit allemaal? Is dat het complete verhaal? In de clipjes en op de camerabeelden kun je zien dat een vis wordt binnengebracht. Pa/ma ijsvogel staat dan vrij stil met de vis in de aanbieding. Door het knorrende geluid wat de ouder eerst maakte weten de jongen dat er voedsel komt. Het zijn dan vooral de jongen die zich oprichten en al zwaaiend met de nek en kop de vis voelen en toehappen.
Doel van IJsvogelwerkgroep Gooi en Vechtstreek: Verbeteren van de broedmogelijkheden voor ijsvogels. Aanleg, controle en onderhoud van ijsvogelwanden.
Bezoek de website van IJsvogelwerkgroep Gooi en Vechtstreek
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
