Als ik dit blog zit te schrijven zijn er nog geen hele duidelijke signalen dat het eerste ei er al heel snel aan zit te komen. Een niet nader te noemen expert suggereert dat het wel eens 6 april zou kunnen worden dat het eerste ei te bewonderen is. Worden het dit jaar hier toch weer eieren na Pasen?
Boek van Tim Birkhead
Oh een ei.
Wij vinden een ei de gewoonste zaak van de wereld. Misschien wel omdat we er in Nederland met zijn allen ruim 3 miljard van opeten per jaar. Miljoen, miljard,… dan wordt het altijd lastig om je er nog echt iets bij voor te stellen. Als je alle eieren die we alleen in Nederland per jaar opeten achter elkaar zou leggen dan krijg je een rij die 5½ keer de aarde rond kan gaan. Da’s ook nog wel moeilijk voor te stellen, maar het lijkt best veel eigenlijk….
Waarom leggen vogels eigenlijk eieren ?
Zoals zo vaak is er niet één simpel antwoord, maar de belangrijkste reden is toch wel dat alles in een vogel ontworpen is om het gewicht zo laag mogelijk te houden. Een baarmoeder vol jonkies past daar niet echt goed bij, dus is de oplossing gevonden in een mooie veilige plek buiten het lijf van de moeder; het ei. Dat scheelt een hoop gesleep door de lucht.
Wonder van volmaaktheid
Zoals alles in de natuur zitten zelfs de eenvoudigste dingen waanzinnig knap en complex in elkaar als je je er een beetje in verdiept. Waarom zijn er zoveel verschillende vormen bij eieren? Hoe kan een kuiken in het ei toch ademen ? Waar komen al die kleuren vandaan op de eischaal (en dan heb ik het niet over paaseieren)? Waar haalt het vrouwtje al die kalk vandaan om om de 2-3 dagen weer een compleet ei klaar om te leggen te hebben ?
Als je alles over het vogelei wilt weten, moet je echt het boek van Tim Birkhead (‘Het vogelei, wonder van volmaaktheid’) een keer lezen. Voor nu zal ik wat meer inzoomen op het ei van de kerkuil.
Klein maar fijn ?
De kerkuil legt relatief kleine eieren. Ieder ei is gemiddeld 17 gram en dat is toch nog zo’n 5% van het gewicht van het vrouwtje, maar in vergelijking met andere uilen van deze afmetingen is dat toch vrij klein. Dat past ook wel bij de strategie dat de kerkuil liever een ei teveel dan een ei te weinig legt. Ze investeren dus relatief weinig in een ei, dus als het dan een keer mis gaat is het verlies beperkt (de emotionele schade bij de kijkers is daar echter niet bij meegerekend, maar dit is door de natuur allemaal bedacht voordat er nestcamera’s waren 😉).
De jongen komen daardoor natuurlijk ook vrij klein uit het ei en hebben daardoor relatief lang zorg nodig van hun ouders, maar dat duurt allemaal nog wel even voordat we in die fase komen.
RAL 9010 ?
Eieren komen in de meest fantastische kleuren en patronen voor. Soms voor camouflage, soms om zo weinig mogelijk warmte op te nemen, etc., maar de eieren van de kerkuil zijn gewoon saai gebroken wit. Als je eieren altijd in een hol liggen heeft camouflage natuurlijk niet zoveel nut, dus zonde van al die kleurstoffen en er is ook een theorie dat het voor holenbroeders juist handiger is om witte eieren te hebben, want dan kunnen ze ze zelf ook beter zien liggen in het donker (en wordt de kans op per ongeluk beschadigen weer kleiner).
De eierwekker loopt inmiddels
We zien dat het gedrag van zowel man als vrouw inmiddels echt veranderd zijn en dat alles wijst op voorbereiding voor de broedfase. Het vrouwtje blijft steeds vaker en langer in de kast en laat zich lekker verwennen door man die inmiddels een maaltijdbezorgservice heeft opgezet. Het vrouwtje spaart hierdoor energie en bouwt extra reserves op voor de productie van de eieren. En stiekem gebruikt ze deze periode natuurlijk ook om eens goed testen of manlief wel een goede en betrouwbare voedselleverancier is. In deze prachtige clip is te zien dat hij inderdaad af en toe wel wat toezicht nodig heeft.
Met de muizenstand lijkt het wel goed te zitten. In 2019, een uitstekend muizenjaar, werd het eerste ei op 3 april gelegd, bijna 3 weken eerder dan vorig jaar. Dit jaar zou daar wel eens bij in de buurt kunnen komen. Schrijf 6 april maar vast in je agenda….
De maaltijdbezorgservice is afgelopen week flink op gang gekomen.
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
