Eerste impressie broedseizoen 2022

Pascal Stroeken, STONE | maandag 2 mei 2022 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 377x

Afgelopen vrijdag en zaterdag maakten we onze eerste veldronde langs de nestkasten in de Zuidoost-Achterhoek. We hebben al weer heel wat steenuilenvrouwen in de ogen gekeken en op blote buiken (broedvlek) gecontroleerd. De meeste vaste plekken blijken ook dit jaar weer bezet. Anders dan bijvoorbeeld kerkuilen of bosuilen slaan steenuilen voor zover bekend niet of zelden een jaar over. Ook als de voedselsituatie minder gunstig is (lees: weinig muizen), doen steenuilen doorgaans een broedpoging. Ze hebben immers meer op het menu staan dan alleen muizen.

Kleine legsels, latere start

Om met de deur in huis te vallen: de verwachting dat 2022 in ons gebied een mager reproductiejaar wordt, lijkt uit te komen. Van 46 nesten hebben we nu de legselgrootte kunnen vaststellen en die ligt gemiddeld op slechts 3,57 ei per legsel. 4-legsels (23x) troffen we het meest aan, gevolgd door 17 nesten met 3 eieren, 3 nesten met 2 eieren, en 3 nesten met 5 eieren. Dat is fors lager dan de gemiddelde legselgrootte over de periode 1986-2021, die op 4,02 ei per legsel ligt. En wat een verschil met vorig jaar toen de legselgrootte nog 4,34 bedroeg.

Hiermee is 2022 volop in de race voor de titel "het jaar met laagste legselgrootte" van ons 37-jarige onderzoek. De twee jaren met de laagste legselgrootte tot nu toe zijn 1991 (3,55) en 2003 (3,59), de tussenstand van 2022 ligt dus precies tussenin. We hebben nog veel nesten te controleren, dus waarop het gemiddelde dit jaar precies uitkomt is afwachten, maar een mager jaar is een feit.

Opvallend is bovendien dat naast die 46 nesten, in 6 andere nesten het legsel nog niet compleet was. Dit wijst erop dat de steenuilenvrouwen dit jaar vermoedelijk later zijn begonnen met de eileg, wat ook tekenend is voor een mager jaar. Verder troffen we ook diverse nestkasten met duidelijke sporen van bewoning, maar zonder eieren. We sluiten niet uit dat daar nog moe(s)t worden begonnen met de eileg. Die kasten bezoeken we over een paar weken nogmaals.

Dames dubbel

In een nestkast aan de rand van Winterswijk telde Ronald vrijdagavond 5 eieren. Een groot legsel voor dit seizoen. Maar de twee aanwezige steenuilen wekten wantrouwen. Aflezing van het ringnummer van de eerste bevestigde dat dit de dame is die hier vorig jaar ook broedde. Een forse vrouw met dito broedvlek. De tweede uil (ongeringd) voelde echter ook zwaar en goed gevuld aan, wat kenmerkend is voor vrouwen in deze fase van het broedseizoen. (Als je een man in de hand hebt voel je dat meestal gelijk: minder gevuld en een stuk lichter van gewicht). Toen ik de buik van deze uil aan een inspectie onderwierp werd ons vermoeden bevestigd: een broedvlek, dus inderdaad ook een dame. Conclusie: twee vrouwen met een vermoedelijk dubbellegsel (eieren van beide vrouwen; tellen we niet mee voor de legselgrootte). Benieuwd wat hiervan terecht komt! Wordt vervolgd.

Dochter volgt moeder op

In een nestkast in Huppel troffen we tijdens de wintercontrole op 18 februari van dit jaar nog vrouw .072 aan die daar in 2021 succesvol broedde. Groot was de verbazing toen ik afgelopen vrijdag het ringnummer aflas en constateerde dat het een andere vrouw (.631) is die nu op 3 eieren in die kast broedt. De verrassing was nog groter toen bleek dat deze nieuwe vrouw .631 een dochter (geboren in 2021) van vrouw .072 is! Wat zich hier heeft afgespeeld moeten we aan onze fantasie overlaten. Omdat de man in kwestie ons niet bekend is blijft helaas dus ook de vraag onbeantwoord of deze dochter nu een relatie heeft met haar vader.

Naschrift: uw blogger-van-dienst heeft zich na het onderschijtincident fris gedoucht, de mond gespoeld en de bril gepoetst, en overweegt voor de komende weken een zelfopgelegde mondkapjesplicht tijdens steenuilencontroles. 

Steenuilenoverleg Nederland (STONE) is een landelijke werkgroep die steenuilenbescherming en -onderzoek coördineert, stimuleert en faciliteert. Daartoe wordt samengewerkt met relevante binnen- en buitenlandse, professionele en vrijwilligersorganisaties. STONE is een vrijwilligersorganisatie, zonder betaalde krachten. Bezoek de website van STONE

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over