Een trieste nacht voor onze kerkuilen

Bernice Goffin | woensdag 6 juli 2022 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 460x

K1 in betere tijden

Emoties

Gisterenavond liep K1 nog wat heen en weer door de nestkast en stond regelmatig bij het vlieggat, maar even na 11 uur viel het uiltje ineens om en kwam niet meer overeind. De ziekte bleek teveel voor het lichaampje om te overwinnen. De dood van K1 roept, heel begrijpelijk, veel emoties op. Wij als Team Kerkuil, waarvan een aantal van ons K1 een paar dagen terug nog met eigen ogen in ogenschijnlijk goede conditie hebben gezien tijdens het ringen, zijn ook aangeslagen door deze trieste ontwikkeling. Een paar van de meest gestelde vragen over het lot van K1 en onze beslissing om niet in te grijpen:

Waarom wel ringen, maar niet ingrijpen bij ziekte?

Een legitieme vraag. Bij Beleef de Lente grijpen we niet in om individuen te redden, maar ringen is uiteraard ook een vorm van ingrijpen in de natuur. Hoe zit dat? Het belangrijkste om hierbij rekening mee te houden is dat de gegevens die we door middel van het ringen verzamelen gebruikt worden om de kerkuilenpopulatie als geheel beter te beschermen. Het redden van een ziek kuiken gaat om het helpen van één individu, wat niet in lijn is met onze visie om de processen van de natuur te respecteren en hun beloop te laten gaan (zie voor meer detail hierover mijn vorige blog onder het kopje ‘gaan jullie K1 helpen?’).

Gaan jullie het lichaampje verwijderen?

Als Team Kerkuil hebben we na alle argumenten afgewogen te hebben besloten om het lichaampje van K1 niet uit de kast te halen. Het is voor ons als kijkers natuurlijk geen fijne aanblik, maar dat alleen is geen reden om K1 te verwijderen: we behandelen deze nestkast niet anders dan andere kasten alléén maar omdat hier toevallig een camera opstaat en er mensen meekijken. We willen het natuurlijke proces juist laten zien zoals het is. K1 zal langzaamaan verder verdwijnen in de nestbodem, waar allerlei kleine beestjes die een belangrijke rol spelen in de cyclus van de natuur waardevolle voedingsstoffen uit het lichaampje kunnen halen.

Is er besmettingsgevaar voor de andere kuikens?

K1 is aan de gevolgen van een onbekende ziekte/parasiet overleden die zo te zien het ademhalingssysteem aantastte. We hebben echter gezien dat, voordat de ziekte enkele dagen geleden verergerde, K1 al langer met milde symptomen rondliep. We hebben contact gehad met experts van het DWHC (Dutch Wildlife Health Centre) en hebben gezamenlijk geconstateerd dat áls de ziekte inderdaad besmettelijk is (wat we dus niet weten), de andere kuikens hier gezien de langdurige symptomen van K1 waarschijnlijk al een tijdje aan zijn blootgesteld, maar zo te zien sterk genoeg zijn om de ziekteverwekker van zich af te vechten. Deze eventuele weerstand tegen de ziekte zullen K2, K3 en K4 doorgeven aan hun nageslacht waardoor de kerkuil als soort sterker wordt, een mooie gedachte.

Kan het lichaampje onderzocht worden?

Een goede vraag, onderzoek naar doodsoorzaken is immers ten behoeve van de populatie als geheel. Het Dutch Wildlife Health Centre zag wegens drukte echter geen mogelijkheid om sectie te verrichten op het lichaampje. Bedenk dat er elke dag vele dode dieren worden gevonden en dat een uitgebreide sectie een tijdrovende en dure klus is. Niet alle dode dieren kunnen onderzocht worden.

Kan K1 vergiftigd zijn?

Vergiftiging is zeker een bedreiging voor kerkuilen, maar is hier niet aan de orde. De betrokken erfeigenaren zijn zeer begaan met al het leven op hun terrein en gif komt er simpelweg niet in. In theorie kunnen er natuurlijk vergiftigde muizen in nabije percelen rondlopen, maar de langdurige symptomen van K1 kwamen niet overeen met een vergiftiging, waarbij doorgaans het zenuwstelsel wordt aangetast en het dier in korte tijd hard achteruit gaat.  

Kan vogelgriep een rol spelen?

Vogelgriep is zeer besmettelijk en is momenteel nog steeds in Nederland aanwezig. Kerkuilen worden hierdoor echter nauwelijks besmet (besmettingen lopen in het wild vooral via watervogels) en daarnaast vertoont de ziekte ook andere symptomen. Besmette vogels hebben een aangetast zenuwstelsel en maken veel ongecontroleerde bewegingen. Dat zagen we bij K1 niet.

Ik heb nog meer vragen

Als je nog steeds vragen hebt is dat begrijpelijk, maar dit blog is inmiddels al een behoorlijk essay geworden. Gelukkig hebben we een topteam klaarstaan om nog overgebleven vragen te beantwoorden via de ‘vraag’ knop rechts van het camerabeeld. Maar kijk ook vooral even naar het camerabeeld zelf, waar ondanks alle ontwikkelingen nog steeds drie actieve kerkuiltjes ronddrentelen die met de dag groter en sterker worden.

Foto MM.

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over