Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
Beleef de Lente 2024: veel reg..
18.07.24 Jaargang 18 van Beleef de Lente was een seizoen met twee gezichten: aan de ene kant ..
Het BDL-seizoen 2024 is gesloten. Dank aan de ruim 1,5 miljoen unieke bezoekers voor de warme aandacht voor de webcamvogels! * Alle clipjes en weblogs blijven staan tot het nieuwe seizoen * Genoten van de beelden? Laat het weten met een Tikkie! * In het voorjaar van volgend jaar komen we terug * Graag tot ziens bij BDL 2025!
Door
Margot de Kam
De snavel, een precisie-instrument
Margot de Kam | dinsdag 18 mei 2021 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 818x
We hebben de slechtvalken al veel aan het werk gezien met hun snavel. Hoe zit dat nou precies in elkaar zo’n snavel?
Een snavel bestaat uit kaken en mond met elkaar vergroeid, waarbij de ‘mond’ delen vergelijkbaar zijn met lippen, zo gevoelig, en snijtanden zo scherp.
Zeer stevig
Zoals we op de foto hierboven zien is de snavel deel van de schedel.
Eerst zie je neuskoontjes, dan een bovenkaak en een onderkaak, allemaal van bot, en dan het harde deel van de snavel , -donker op de foto-, van heel dun bot, bekleed met een hoornachtige laag.
Die laag is gemaakt van laagjes keratine, hetzelfde spul als waar onze nagels van zijn, maar dan dikker en steviger en opgebouwd uit meerdere laagjes. Die worden ook telkens vernieuwd.
Zeer gevoelig
Het zit vol bloedvaatjes en zenuwen. Hierdoor is de snavel zeer gevoelig, met name de punt.
Dit harde deel van de snavel van de slechtvalk is donkergrijs.
Ook de binnenkant is zeer gevoelig. Er is een tong, anders dan de onze, met een botje. Er zijn smaakpapillen en speekselklieren.
Washuid
We zien aan de buitenkant, tussen de schedel en de snavelpunten een geel deel bij de volwassen slechtvalken. Het ligt over de neuskoontjes en het scharnierende deel van de kaak. Dit is een zachte hoornige huidlaag. We noemen het de washuid. Ook rond de ogen zit een dergelijke huidlaag. Bij jonge slechtvalken is de washuid grijs. Bij volwassen slechtvalken geel. In het broedseizoen veel dieper geel dan in de rest van het jaar. Dat komt door de hormonen.
Karakteristiek
De vorm van de valkensnavel is heel karakteristiek door de neuskoontjes, -waarover in een later blog meer-, en door de valkentand, een inkeping waarmee de slechtvalk zijn prooi in één keer de nek kan doorbijten, zie ook blog: Dodelijke wapens.
Plukken en snijden
Verder plukt de slechtvalk zijn prooi de veren ermee af en zijn het messen om het vlees te snijden. Zo nodig samen met de partner, om kleine snippertjes voor kuikensnavels te maken. En te voeren natuurlijk.
De jonge heren HSK en HSV gaan binnenkort zelf leren plukken. Het wordt al regelmatig gedemonstreerd door de ouders. Eén dezer dagen zullen ze ongeplukte prooitjes brengen, en laten liggen. Dan mogen de jongen proberen wat ze ermee kunnen.
Verenkleed verzorgen
Het verenpak wordt ook verzorgd met behulp van de snavel. Daar zijn de jonge slechtvalken al veel mee bezig nu hun echte veren doorkomen. Zij plukken het overtollige loskomende dons weg en halen de dode hulsjes, waarin de veer zat, eraf. Zie ook blog: Vogeljassen zijn bijzonder.
Knuffelen
En ze kunnen ermee knuffelen, met die gevoelige snavels, zowel de ouders samen tijdens de balts, als de ouders met de kuikens. Ook tussen de kuikens onderling zien we dit snavelen.
Kuikens verplaatsen
Aan de manier waarop we vrouw slechtvalk haar kuikens soms aan nek- of kopvel door de kast hebben zien slepen zien we hoe een bewonderenswaardige beheersing de slechtvalk over dit potentieel dodelijke instrument heeft. Zie onderstaand filmpje.
Meer over
Slechtvalk Alle Beleef de Lente blogsHaiku challenge special
17.07.24 Wie had gedacht dat de haiku challenge zo'n succes zou worden? Ik zeker niet. Het hee..
Het zit erop
17.07.24 Het kerkuilenseizoen van Beleef de Lente 2024 zit erop. Of zoals ze in de Achterhoek ..