Een veel gestelde vraag bij de zeearend is hoe de kuikens zich ontwikkelen. Die vraag is best moeilijk te beantwoorden. Er zit natuurlijk geen weegschaal in het nest. Gelukkig hebben anderen zich dat ook afgevraagd en daarom neem ik jullie in mijn blog graag mee de literatuur in.
Groei kuikens met gegevens van Gary R. Bortolotti.
Amerikaanse zeearend
Er was niet veel te vinden over onze Europese zeearend, maar er zijn wel studies die in kaart brengen hoe de kuikens van de Amerikaanse zeearend zich ontwikkelen. Hoewel beide soorten iets verschillen, zijn ze ruwweg even groot. Waarschijnlijk verloopt de wijze waarop de kuikens zich ontwikkelen bij beide soorten dan ook op dezelfde manier.
Metingen
De studie waar ik even kort op inga, is gedaan door een onderzoeker die iedere week 48 verschillende nesten bezocht om de kuikens op te meten. Wie hier meer over wil lezen, kan de studie op internet terugvinden. Het artikel heet ‘Physical development of nestling bald eagles with emphasis on the timing of growth events’ door Gary R. Bortolotti.
Deze meneer Bortolotti vroeg zich min of meer hetzelfde af als de kijkers van Beleef de Lente, namelijk ‘hoe snel groeien de kuikens?’ En: ‘Wat wegen ze als ze uit het ei kruipen en hoe neemt dat gewicht toe?’
In bovenstaande afbeelding zie je twee grafieken met rondjes en kruisjes. De rondjes staan voor metingen aan mannetjeskuikens en de kruisjes staan voor metingen aan vrouwtjeskuikens.
De linker grafiek laat zien dat met het ouder worden van de kuikens (leeftijd in dagen) het gewicht toeneemt (gewicht in kilogrammen). En iets na de 60 dagen stabiliseert dat. Dat is logisch, want zeearenden stoppen op een gegeven moment met groeien.
De rechter grafiek toont de ontwikkeling van de poten, en dan vooral de breedte van het onderbeen (tarsus) en de lengte van de achterklauw (hallux claw). Hierbij is duidelijk te zien dat de achterste klauw in het begin nog helemaal niet zo groot is, maar dan ineens schiet de groei erin. De breedte van de tarsus is een van de kenmerken waar onderzoekers naar kijken om te bepalen of een roofvogel een mannetje of een vrouwtje is. Je ziet in de grafiek ook dat de vrouwtjes (kruisjes) een dikkere tarsus en een langere achterklauw hebben. Overigens worden de vrouwtjes ook zwaarder, wat je in de eerste grafiek ziet.
Kuikenontwikkeling
Over het algemeen gaat de ontwikkeling* van een zeearend kuiken in drie fases. De eerste fase is de groei. In de eerste 35 tot 40 dagen van hun leven groeien de kuikens zeer snel. Vanaf 20 dagen begint het verschil tussen de mannetjes en de vrouwtjes zich ook meer te ontwikkelen.
De tweede fase is veergroei. Pas als die enorme groeispurt van het kuiken voorbij is, begint de veergroei goed op gang te komen. Dat is ook het moment dat het kuiken leert om de vliegspieren aan te spannen. Vanaf die tijd zullen we dan ook het eerste geflap met de vleugels kunnen zien.
De derde fase is de vleugel-oog-coördinatie. De kuikens leren hun snavel, poten en vleugels onder controle te krijgen. Ze beginnen met heen en weer hoppen in het nest, zelf prooi kapot te scheuren en zelf te eten. Uiteindelijk veranderen ze in even gracieuze vliegers als hun ouders zijn.
* de ontwikkeling in dagen is dus gebaseerd op de Amerikaanse zeearend. Vermoedelijk scheelt het niet veel met onze zeearend, maar dat kunnen we nu mooi checken met de webcam!
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
