Anatomie van een ei, en ontwikkeling daarvan

Annabel van Oort | dinsdag 15 april 2025 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 39x

Anatomie van de vier grote vruchtvliezen in verschillende soorten, waaronder in een ei. Via: Ross, C., Boroviak, T.E. https://doi.org/10.1038/s41467-020-17575-w, CC BY 4.0 , via Wikimedia Commons.

Een ei bestaat van buitenaf uit een harde, calciumrijke schaal die het volledige ei beschermt tegen vallen, krassen en ingeduwd worden door broeden, of breken bij het draaien. De schaal beschermt ook tegen het binnendringen van schadelijke micro-organismen die ziektes zouden kunnen veroorzaken in het ei, of later in de vogel. De schaal daarintegen is wel doordringbaar voor gas, en tot enige hoogte ook voor water.

Om te voorkomen dat er in het ei zelf allemaal water komt, zit er een schaalvlies, of chorion, aan de binnenkant van de eischaal. Je weet wel, zo'n velletje wat het pellen van een gekookt ei in de weg kan zitten.

Binnenin het ei zit o.a. het eiwit, wat water en voeding verzorgd en het embryo zelf tegen beweging binnen de schaal beschermt. Het eiwit is rijk in de belangrijke voeddingsstof albumine, een proteïne opgebouwd uit aminozuren (proteïnen worden ook wel eiwitten genoemd, omdat het eiwit er zoveel van bevat). De overige voedingsstoffen die nodig zijn voor de ontwikkeling van het kuiken—nog meer proteïnen, maar ook vetten, mineralen, en vitaminen—zitten in het eigeel. Dit wordt ook wel de dooier genoemd, en deze is omsloten door de dooierzak.

Op het dooier bevindt zich ook de kiemschijf: een klompje cellen dat zich ontwikkelt tot een embryo en erna tot het kuiken. Om de kiemschijf heen zit een beetje vruchtwater, omsloten door een dun vel wat het amnion heet. Er zit ook een soort van blaas in het ei: het allontoïs, hier worden afvalstoffen opgeslagen. Verder zit er een luchtzak of luchtkamer in het ei, aan de stompere kant van de schaal waar de meeste porieen zitten en gaswisseling plaatsvindt door het schaalvlies heen.

Wat gebeurt er met het embryo tijdens broeden?

De slechtvalken broeden rond de 30 dagen, waarbij de kiemschijf zich langzaam ontwikkelt tot een kuikentje. In het begin is het een klein klompje cellen. Allereerst zullen de essentiele systemen ontwikkelen: denk daarbij aan organen als de huid en het hart, de bloedsomloop en het zenuwstelsel.

Na ongeveer 10 dagen broeden heeft het embryo een kloppend hart, een brein, ogen, en grotere structuren zoals botten, vleugels, en pootjes. Vervolgens ontwikkelen de kleinere details, zoals de snavel, de tenen, en de follikels waar veren uit gaan komen. Ook beginnen de proporties recht te trekken. Na ongeveer 3 weken broeden is het embryo goed ontwikkeld, en herkenbaar als kuiken—als je door de eischaal heen zou kunnen kijken. Het laatste ei van huidig broedsel is op 21 maart gelegd, de eieren zouden dus nu in dit stadium moeten zijn.

Het kuiken ontwikkelt en groeit nog eens ongeveer tien dagen lang verder tot er weinig ruimte over is in het ei. Één á twee dagen voor uitkomen pikt het kuiken alvast een gaatje door het eischaal heen zodat ze kunnen ademen: de gaswisseling door de eierschaal is dan namelijk niet meer genoeg, en de longen nemen het over. De moedervogel zal vervolgens het uitkomen aanmoedigen doormiddel van een 'chirp'-geluid. Wanneer dat is gelukt worden de ouders begeroet door een wit, donzig kuiken van ongeveer 40 gram. Deze kleintjes zijn nog niet in staat om lichaamstemperatuur zelf op peil te houden (thermoregulatie), en zullen nog zeker 10 dagen tussen de veren van de ouders mogen vertoeven.

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over