Uit eigen as herrezen. Zo is het met de slechtvalk bijna gegaan. Halverwege vorige eeuw was de slechtvalk in grote delen van de wereld uitgestorven.
DDT Reclame affiche uit 1943-1945 voor gebruik in de tuin. wikipedia pesticide
DDT
Landbouwpesticiden waren de voornaamste oorzaak van het uitsterven van de slechtvalk. DDT werd vanaf 1940 op grote schaal gebruikt. De uitvinder kreeg zelfs een Nobelprijs!
Kleinere vogels aten voedsel bespoten met dit gif. Dit stapelde in hun vlees waardoor de slechtvalk, die vrijwel uitsluitend vogels eet, grote hoeveelheden binnen kreeg. Het had een uitwerking op met name de calciumstofwisseling. De eischalen groeiden hierdoor onvoldoende en braken tijdens het broeden.
Dit kwam aan het licht in de jaren zestig van de vorige eeuw. Door wetenschappelijk onderzoek van biologen. DDT werd in 1975 verboden in ons deel van de wereld.
Roofvogelvervolging
Roofvogelvervolging door de mens was een andere oorzaak. Hoewel verboden gebeurt dit nog altijd. De slechtvalk S2 van de Mortel werd in 2011 ter plaatse met hagel uit de lucht geschoten. Ondanks vele inspanningen vanuit VWGGemert is zij tijdens revalidatie, vlak voor terugplaatsing overleden. Op de site van VWGGemert staat uitgebreid verslag.
Herintroductie
Vanaf halverwege jaren 80 vorige eeuw zijn natuurbeschermers onder andere in Duitsland programma's gestart om de slechtvalk terug te brengen in de natuur. Jonge slechtvalken die bij valkeniers uit het ei kropen werden grootgebracht. Eenmaal aan vliegen toe werden zij uitgezet en bijgevoerd totdat zij zelf konden jagen.
In Nederland kwamen de eerste slechtvalken die daarvan afstamden eind vorige eeuw vanuit Duitsland, waar zo’n 10 jaar eerder de eerste uitzetprogramma’s begonnen.
Historie
Tot aan de tweede wereldoorlog was de slechtvalk een gewoon verschijnsel in Nederland. Er waren hier slechts enkele broedparen. De slechtvalk trok met de trekvogels mee. Er werd gebroed op Engelse en Scandinavische riffen en in Duitsland op gebergtes of in oude boomnesten. Tot zij halverwege vorige eeuw verdwenen.
De jonge slechtvalken die afstamden van de Duitse herintroductieprogramma’s in de jaren 80, kwamen rond de eeuwisseling in Nederland in een landschap vol kunstriffen terecht: Hoge gebouwen voldeden precies aan hun behoeften voor nestplaatsen. Waar een paar werd gesignaleerd, werd door de Werkgroep Slechtvalk Nederland, nu onderdeel van de Werkgroep Roofvogels Nederland, een stevige nestkast geplaatst. In 2006 waren er 22 broedparen gesetteld in Nederland. Nu zijn dat er rond de 200.
Gezonde populatie
Nu is het slechtvalkbestand gelukkig gezond in Nederland. Er zijn zoveel slechtvalken dat de natuur zichzelf in stand houdt. Daardoor zien we meer en meer ook broedsels mislukken door gevechten om goede nestplaatsen. Dat is misschien sneu voor de individuele slechtvalk maar wel goed nieuws voor de natuur. De sterksten overleven. En er komen er niet meer dan de omgeving aankan. We moeten echter oppassen dat het milieu niet opnieuw verontreinigd raakt door chemische (bij)producten en de geschiedenis zich herhaalt.
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
