Foto-expositie: drie vrienden in de ban van vogels

Hans Peeters, Frank Terstappen en Giel van Velsen wonen alle drie in Odijk, een dorpje op de rand van de Utrechtse Heuvelrug. Twee van hen zijn oud-medewerkers van Vogelbescherming. De drie hebben elkaar gevonden in de vogelfotografie. Regelmatig trekken ze er samen op uit met hun camera’s. Hun fraaiste natuurbelevenissen zijn binnenkort te zien in het mooie historische pand van ’t Wapen van Odijk. Voor Vogelbescherming vertellen ze het verhaal achter enkele bijzondere foto’s.

Hans Peeters: “De zwaan dobberde op de Langbroekerwetering vlak bij mijn huis. Hij was in alle rust bezig om zijn verenpak in orde te maken. Een groot deel van de dagbesteding van vogels bestaat nu eenmaal uit poetsen. Ik ben niet zozeer van de actiefoto’s, maar hou van portretten waarop vogels in al hun schoonheid te bewonderen zijn. De uitdaging bij deze foto was om het spierwitte verenpak en de donkere achtergrond van het water, zo goed mogelijk te belichten. Ik ben blij dat dit gelukt is en dat een doodgewone knobbelzwaan op zijn mooist te zien is.”

Hans Peeters: “Op een boerderij in de Achterhoek broedt al meerdere jaren een paar kerkuilen. De boer heeft zijn hooizolder ingericht als een soort fotostudio, waar de uilen naar hartenlust muizen vangen. Kerkuilen zijn echte nachtvogels en laten zich pas zien als het pikdonker is. Hun gehoor is perfect ontwikkeld en bij het minste geritsel of kleinste piepje van een muis, staat de uil op scherp. Op de foto heeft de koning van de nacht duidelijk iets in het vizier. Het is een belevenis om deze geheimzinnige vogels van zo dichtbij gade te kunnen slaan.”

Hans Peeters: “Toen we drieëndertig jaar geleden in Odijk kwamen wonen, was er geen huismus in de buurt te bekennen. Wat bleek? Bij alle huizen in de straat waren de openingen van de onderste dakpannen afgesloten met gaas. Geen mus die eronder kon kruipen om een nest te bouwen. Ik verwijderde bij ons huis het gaas, zodat huismussen weer vrij toegang hadden. Diverse buurtgenoten volgden het goede voorbeeld. Inmiddels woont er alweer jaren een vaste populatie huismussen in onze straat. Tegenwoordig hebben we ons schuurtje voorzien van een sedumdak. Dat trekt vele insecten aan én ook huismussen.”

Frank Terstappen: “Deze boomklever met zijn topzware uiterlijk heb ik gemaakt op de Utrechtse Heuvelrug vanuit een vaste schuilhut. Het is een levendige klimmer die vaak met zijn kop naar beneden langs een boomstam loopt maar ook gewoon omhoog klimt. Boomklevers zetten noten en zaden vast in de boombast. Met de lange, grijze beitelachtige snavel kraken ze die met luide slagen open. De boomklever wordt ook wel blauwe specht genoemd.”

Frank Terstappen: “Een foto die ik min of meer vooraf al in mijn hoofd had. De donkere merel tijdens een sneeuwbui. Door de langere sluitertijd krijgt de sneeuw een streepjeseffect, wat de gure omstandigheden nog sterker accentueert. De merel is een uiterst talrijke broedvogel maar heeft het de laatste jaren moeilijk vanwege een mysterieuze ziekte. 2022 was ook het jaar van de merel. Van een dergelijke ‘simpele’, ontmoeting kan ik zo genieten. Gefotografeerd op de Utrechtse Heuvelrug.”

Frank Terstappen: “Deze kleinste uil van Nederland heb ik gefotografeerd tussen Odijk en Houten, waar nu een nieuwbouwwijk wordt gerealiseerd. Ik mocht in de boomgaard, waar een speciale steenuilenkast hing, een schuiltentje zetten om zo een betere foto te kunnen maken. Als ik zo’n gelegenheid krijg dan bijt ik me erin vast. Ik ben vele avonden teruggegaan om van nabij het intieme leven van de steenuil mee te mogen maken. Wat een voorrecht! De steenuil heeft over het algemeen een nachtelijke levenswijze, maar is heel soms overdag te zien. In de schemer wordt hij alweer wat actiever. Hier zit hij prachtig op de uitkijk op een stronk tussen de bloeiende kervel.”

Giel van Velsen: “De uitdaging in vogelfotografie zit voor mij in het vastleggen van actiefoto’s. Vogels in de vlucht vind ik het allermooiste. Niet gemakkelijk en het duurde even totdat ik het onder de knie had. Ik gaf me op voor een pelagische tocht vanuit Lauwersoog. Je gaat dan met een boot de zee op, waarbij zeevogels gelokt worden met speciaal voer. Meeuwen en andere zeevogels vliegen achter de boot aan, zodat je ze dichtbij kunt fotograferen. We werden achtervolgd door enkele jan van genten. Als je zag hoe die zich als een bommenwerpers het water instortten, fantastisch! Ik ben wat blij met deze actiefoto.”

Giel van Velsen: “Elk voorjaar begint het bij me te kriebelen en wil ik naar buiten om weidevogels te fotograferen. Ik woon niet ver van polder Arkemheen bij Nijkerk vandaan en ga daar in die tijd wekelijks heen. Het is er in maart en april een groot feest van buitelende kieviten, roepende grutto’s en baltsende tureluurs. Meestal vliegen de vogels hoog in de lucht, maar deze grutto kwam bijna op ooghoogte langs vliegen toen ik op de dijk liep. Soms moet je geluk hebben om op het juiste moment op de juiste plaats te zijn.”

Giel van Velsen: “In het vroege voorjaar was ik een dagje naar de Marker Wadden, tussen Enkhuizen en Lelystad. Een geweldig nieuw natuurgebied door mensenhanden gemaakt. In de uitgestrekte rietvelden hoorden we overal het ‘tinkelende’ geluid van baardmannetjes. Fantastische vogeltjes om te zien én te fotograferen. Omdat het die dag vrijwel windstil was, zaten ze veelvuldig boven in de rietpluimen om de zaadjes te eten. Het was een supermooie dag en ik ben blij met deze foto.”

Hans Peeters (68): “Ik ben geboren in Brabant en kijk vanaf mijn tiende jaar naar vogels. Twee jaar later kreeg ik mijn eerste fotocamera. Sinds die tijd ben ik verslaafd aan vogels én fotograferen. Vogels zijn spannend, hebben de fraaiste kleuren, zingen het mooiste lied en kunnen ook nog vliegen. Meer dan 33 jaar werkte ik bij Vogelbescherming, waar ik onder meer persvoorlichter was en hoofdredacteur van het tijdschrift ‘Vogels’. Nog steeds verzorg ik de beeldredactie voor dit prachtige blad. Ook begeleidde ik vele natuurreizen en schreef 15 (natuur)boeken; maar het liefst ben ik met zijn camera in de natuur, waar ik me elke keer opnieuw weer verwonder.”

Frank Terstappen (60): “De natuur dicht bij huis is mijn werkterrein: Kromme Rijngebied, Utrechtse Heuvelrug en de Oostvaardersplassen. ‘s Morgens in alle vroegte en tijdens de avondschemering, wanneer het licht vaak op zijn mooist is, trek ik erop uit om sfeerplaatjes te maken. Ik zie fotograferen als het overbrengen van emotie met de grootst mogelijke kracht en directheid. De vrijheid, het aangewezen zijn op jezelf, met dan die juiste fotoklik. Unieke momenten. Tijdens mijn natuur/wandelcoach-sessies, deel ik deze ervaringen met anderen. De spiegelingen in de natuur en het verhaal achter de foto’s spelen daarbij een belangrijke rol. Daarom vertoef ik zo graag in de natuur.”

Giel van Velsen (78): “Vroeger gingen mijn vrouw Jeanette en ik met onze camper veelvuldig op reis. Toen Jeanette ziek werd, bood de natuur ons veel troost. Toen ik na een zware periode alleen kwam te staan, ben ik letterlijk die natuur ingedoken. De stress vergeten; met een camera op pad en mooie foto’s maken van vogels en andere dieren. Nu, acht jaar later kan ik zeggen: Ik geniet ervan, ontdek andere mensen, andere plekken en probeer nog steeds mijn mooiste foto te maken. Fascinerend vind ik het om vogels in actie te fotograferen; de kracht en snelheid die ervan uitgaat!”