Alles behalve rot

Rotganzen zijn mooi met zwart, wit, grijsblauw en bruine tinten met een sierlijke halsband. Alles behalve rot dus. Het geluid dat zij maken, schijnt de basis te zijn voor hun rot-naam. Zelf vind ik hun roep meer als ‘ror’ klinken.

Een individuele rotgans horen roepen is moeilijk, want deze ganzen roepen vaak met z’n allen tegelijk een langdurig “rorrorrorrorr…”. Het is een ingetogen en in mijn oren gezellig geluid dat me blij maakt. Maar het is tegelijk ook een duidelijk signaal van de rotganzen of ze zich bedreigd voelen als ik aankom. Zij beginnen elkaar sowieso te waarschuwen als ik aankom. Als de ‘ror’ steeds intensiever wordt, kan ik beter achteruit stappen om ze te kalmeren. Als het geluid steeds zachter wordt, kan ik hen rustig benaderen om foto’s te nemen.

Duizenden rotganzen overwinteren nabij de Nederlandse kust, ook op Texel, in grote groepen van honderden vogels. Wat is de lol van het fotograferen daarvan? Er zijn twee hele goede redenen om tussen de rotganzen te speuren; de ene rotgans is namelijk de andere niet.

Je kan in de groep rotganzen namelijk een ‘zwarte’ of een ‘witbuik’ ontdekken. Het zijn aparte, in Nederland zeldzaam soorten. Die vind ik extra mooi. Veel mensen hebben moeite met het herkennen van deze soorten. Ik heb een manier om ze snel met het blote oog tussen de honderden rotganzen te ontdekken. Ik kijk daarvoor als eerste naar de hele kleurstelling.

Als het bewolkt is hebben rotganzen op hun flanken en rug veel grijsblauw. Met zon vermindert het blauw en komt er meer koffiebruin erbij. De zwarte rotgans is daarbij overwegend donker zonder grijsblauw. De witbuikrotgans heeft overwegend witte flanken. Voor deze eerste schifting is een zijaanzicht natuurlijk wel een must.

Deze winter lieten een zwarte rotgans en een witbuikrotgans zich regelmatig in de buurt van mijn huis zien. Van beide kon ik van dichtbij foto’s maken, waardoor de verschillen goed te zien zijn. De zwarte is bijna helemaal zwart en koffiebruin met contrastrijke witte gekromde streepjes op de flanken. De witbuikrotgans heeft witte en enkele bruine boogjes op de flanken die ook onder de buik doorlopen. Beide hebben een mooie ketting om de hals.

Geleidelijk trekken de meeste rotganzen vanaf het vroege voorjaar noordwaarts naar hun broedgebied, dat per soort rotgans verschilt. Het merendeel komt uit Siberië, de enkele witbuikrotgans vermoedelijk uit Spitsbergen en de zwarte rotgans uit Canada. Als ze zijn vertrokken, begint het grote gemis, want ’s ochtends als ik wakker wordt heb ik dan niet meer die verwarring: huh! zoveel auto’s met draaiende motor?