20 jaar albino’s en andere rariteiten

Waar komt Harvey’s verzamelwoede vandaan? “Het begon in de jaren ‘90 met een witte ‘zwarte kraai’ in een kooi in Zundert bij het Vogelrevalidatiecentrum. Ik was verkocht. Deze foto werd de eerste van een lange reeks; een verzamelhobby was geboren. Van over de hele wereld verzamel ik sindsdien elke afwijking die in tegenkom. Ik ben niet meer te stoppen.”

Hoe komt hij aan zóveel foto’s? “Tegenwoordig krijg is wekelijks meerdere foto’s binnen van over de hele wereld. Vaak via e-mail, maar ook op Facebook, Twitter en Instagram. Veel vogelaars en bekenden weten dat ik ‘albino’s’ verzamel en dan is een mailtje of een linkje snel gestuurd.”

“Deze witte fuut (zie bovenaan in de header) is echt gaaf. Hij heeft rode ogen, maar is tóch geen albino, want dat is de normale oogkleur van een fuut en hij overleeft prima! De veren zijn smetteloos wit en er is geen enkel donker veertje zichtbaar, dus dit is een mooi geval van leucisme. Ik kreeg een tip van een van de mede-verzamelaar dat hij tussen de normale futen zat.”

“Via de helpdesk bij Sovon, waar ik werk, kreeg ik de donkere koolmees met de zwarte kop onder ogen. Wat voor een afwijking dit was? Die moest ik zelf zien, dus de volgende dag zat ik bij ene Anita – de tipgeefster – aan de koffie, tot deze bizarre mees aan de vetbol hing. Een typisch geval van melanisme.”

“De roodborsttapuit met progressive greying is apart, omdat hij het had aangelegd met een gewoon vrouwtje. Blijkbaar vond ze deze grijzende man aantrekkelijk genoeg. Interessant, want kleur is voor vogels belangrijk bij de partnerkeuze. Vaak vindt het vrouwtje een man aantrekkelijk als hij fel gekleurd of contrastrijk is. Hoe dan ook, dit zat goed. Ik heb veel geleerd van Hein van Grouw, die die bij Naturalis de wetenschappelijke vogelcollecties beheerde. Hij kent meer voorbeelden van afwijkende vogels die paarden met normale soortgenoten. Die jongen zijn meestal weer gewoon gekleurd, omdat kleurafwijkingen vaak recessief overerven: als je het gen krijgt van slechts één van beide ouders komt de eigenschap niet tot uitdrukking. En progressive greying is simpelweg bijna nooit erfelijk.”

“Deze meerkoet is bijzonder voor mij, omdat ik hem jaren heb gevolgd in mijn geboortedorp Westervoort in Gelderland. In de loop der jaren werd hij steeds witter: een duidelijk teken dat we met progressive greying te maken hebben.”

“De fitis vind ik prachtig. Hij zong wekenlang de longen uit zijn lijf op landgoed de Hamert in Noord-Limburg. Het leuke is, dat hij een jaar later weer op exact dezelfde plek zat. Misschien is hij leucistisch, maar het kan ook een andere kleurafwijking zijn (dilution), soms weet je het niet zeker.”

“Deze scholekster op Texel heb ik in de loop der jaren vaker gezien. Ze worden ook wel Bonte Pieten genoemd, in dit geval extra terecht door progressive greying.”

Met dank aan Hein van Gouw - Senior curator bij het Natural History Museum at Tring, Engeland - die veel informatie heeft geleverd voor dit artikel.