Witbandkruisbek

Snel naar informatie over:

• Herkenning
• Leefwijze
• Verspreiding en aantal
• Bescherming
• Wet- en regelgeving

Geluid

Roep zacht "tsik-tsik" en kenmerkend "pèèh…". Zang is zeer variabel gekwetter, met zachte trillers.

• Roep
• Zang

Broeden

Broedtijd vooral juni-augustus in Europa en Rusland. Heeft 0-2 broedsels per jaar (afhankelijk van voedselsituatie) van meestal 3-5 eieren. Broedduur 14-16 dagen. In broedgebieden nestelend in lariks, spar en soms den. Nest wordt door vrouwtje gemaakt van takjes, twijgjes, plantenstelen, korstmos, mos, wortels en haar. Tussen de 2-20 meter hoog geplaatst, meestal tegen de stam van de boom, ook wel aan uiteinde. Nest door overhangende takken vrijwel onzichtbaar. Broeden in kolonies van 15 paar. Jongen vliegvlug na 22-24 dagen, familieverband na uitvliegen nog enige weken intact.

Leefgebied

Broedt in dichte lariksbossen met den, soms ook met spar zoals in Scandinavië en Noordwest-Rusland. Kan bij afwezigheid van voedsel zich ook wenden tot loofbos (berk), maar zeer gehecht aan naaldhout, ook als hij in Nederland opduikt.

Voedsel

Met name zaden, knoppen, bessen en schoten van naaldbomen (vooral lariks), maar ook den, berk, els en lijsterbes.

Vogeltrek

In delen van zijn verspreidingsgebied standvogel, andere delen trekvogel en deels ook nomadisch. De vogels die bij ons te verwachten zijn, broeden in noordelijkste deel van Europa en Noordwest-Azië, en dwalen in de winter zuidelijk en westelijk af in Centraal- en Zuid-Finland en Zweden. Regelmatig vliegen grotere aantallen van en naar het zuiden en zuidwesten tussen juli en december, vanuit Scandinavië en de Baltische staten tot ver in Europa. In Noorwegen is er elke 7 jaar een invasie die soms gerelateerd wordt aan voedseltekort voorbij de Oeral.

Aantallen in Nederland

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Dennenbos op de Waddeneilanden, Drenthe, Veluwe of Utrechtse Heuvelrug.

In Europa

Broedt alleen regelmatig in Finland en Noord-Zweden.

Meer informatie

• BirdLife International

Meer weten?

• Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Dutch Avifauna
• Invasie van Witbandkruisbekken in Nederland en West-Europa in 1990-91
• Invasion of Two-barred Crossbills in the Netherlands and Europe in 1997/98, with notes on identification vocalizations and ecology

Algemene regels

De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:

• vogels opzettelijk te doden of vangen;
• nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
• eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
• vogels opzettelijk te storen;
• vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.

Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.

De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:

• de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
• de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
• de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
• het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).

Bijzondere regels

Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen, omdat de soort slechts in beperkte mate in Nederland voorkomt.

Meer weten?

• Juridische bescherming van vogels
• Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
• Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
• Informatiepunt Leefomgeving