Geoorde fuut

Snel naar informatie over:

• Herkenning
• Leefwijze
• Verspreiding en aantal
• Bescherming
• Wet- en regelgeving

Geluid

Ietwat fluitend en ver dragend. Buiten broedtijd zelden te horen.

• Roep

Broeden

Broedperiode van half april tot half juli. Meestal koloniebroeder, soms ook een paar broedparen bij elkaar of solitair. Ze broeden vaak samen met kokmeeuwen. Eén legsel, soms twee met gemiddeld 3-4 eieren. Broedduur 20-21 dagen. Nest is een vlotje van plantaardig materiaal, verankerd aan watervegetatie. Nestplaats in ondiep water, verborgen tussen riet of zegge. Jongen komen asynchroon uit. Jongen worden op de rug gedragen en warm gehouden en zijn na 4-6 weken zelfstandig.

Leefgebied

Het luistert nauw bij de broedgebieden van de geoorde fuut. De soort broedt in kleine, ondiepe wateren die rijkelijk begroeid zijn en voldoende voedsel, vooral insecten en hun larven, bieden. Daarnaast bieden de oevers veilige, beschutte nestgelegenheid in bijvoorbeeld riet of zegge. Als broedvogel kan de geoorde fuut sterke schommelingen vertonen, samenhangend met veranderingen in de waterstand. Onder droge omstandigheden blijven broedgebieden vaak verstoken, of broeden er kleinere aantallen. In de winter op grote meren en op zout water (ondiepe kustzone, estuaria).

Voedsel

Hoofdzakelijk insecten en hun larven. Afhankelijk van de plaats en tijd van jaar ook schelp- en schaaldiertjes, amfibieën en kleine vis. Voedsel wordt van wateroppervlak gehaald of duikend. Ook vliegende insecten. Duikt naar voedsel.

Vogeltrek

Vanaf juli worden de broedgebieden verlaten. Overwintert op open, ijsvrije meren en langs kustwateren. ’s Winters langs West-Europese kust, Adriatische Zee, Kaspische Zee, Zwarte Zee en Middellandse Zee. In Nederland vooral Grevelingen, Veerse Meer en elders in de Delta. Aantallen tot soms wel rond de 8.000 vogels.

Aantallen in Nederland

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Winterwaarnemingen in de Zeeuwse Delta. Tijdens broedseizoen vennen Brabant en Drenthe.

In Europa

In Oost-Europa aaneengesloten verspreiding in een brede gordel tussen de 45ste en 55ste breedtegraad. In West-Europa een meer verbrokkelde verspreiding met min of meer geïsoleerde broedgebieden, van Schotland tot in Spanje.

Meer informatie

• BirdLife International

Wat wij doen

Vogelbescherming zet zich op verschillende manieren in voor de bijzondere natuurkwaliteit van de wetlands in Nederland. Van zulke plekken moet de bedreigde geoorde fuut het hebben. Dat gaat zowel over juridische bescherming en de aanleg van 'nieuwe natuur' als dat we via vrijwillige WetlandWachten een oog in het zeil houden. Zij spreken overheden en terreinbeherende organisaties aan op het voorkomen van lokale misstanden.

Wat kun jij doen

De geoorde fuut kan profiteren van de aanleg van nieuwe natte natuur. Voor deze soort is verder een goede waterkwaliteit belangrijk en rustmogelijkheden om te ruien op het Grevelingenmeer en in andere delen van het Deltagebied.

Meer weten?

• Sovon Vogelonderzoek Nederland

Actuele berichten

• In gesprek met Misjel Decleer
• Buitengewoon fraaie futen baltsen buitensporig
• Winterse duikvogels: futen en duikers

Downloads

• Geoorde fuut - artikel Vogelnieuws 2013-03 (pdf, 4.78 Mb)

Algemene regels

De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:

• vogels opzettelijk te doden of vangen;
• nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
• eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
• vogels opzettelijk te storen;
• vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.

Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.

De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:

• de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
• de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
• de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
• het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).

Bijzondere regels

De wet biedt bescherming aan alle in gebruik zijnde nesten en rustplaatsen van vogels, inclusief de functionele omgeving om het broeden succesvol te laten zijn. De nestbescherming geldt voor alle soorten gedurende het broedseizoen en voor een beperkt aantal soorten jaarrond. Nesten van geoorde futen zijn alleen gedurende het broedseizoen beschermd.

Verschillende broedgebieden van geoorde futen zijn aangewezen en beschermd als Natura 2000-gebied. De belangrijkste daarvan is het Bargerveen. Voor deze gebieden gelden strenge regels voor alle activiteiten die mogelijk negatieve gevolgen kunnen hebben op de natuurwaarden waarvoor het gebied is aangewezen. De betreffende gebieden zijn te vinden in een database van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Meer weten?

• Juridische bescherming van vogels
• Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
• Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
• Informatiepunt Leefomgeving