Navigatie overslaan

Uitgevlogen

Steenuil

Uitgevlogen

Oehoe

Uitgevlogen

Vijver

Uitgevlogen

Kerkuil

Uitgevlogen

Koolmees

Uitgevlogen

Bosuil

Uitgevlogen

Torenvalk

Uitgevlogen

Boerenlandvogels

Uitgevlogen

Huismus

Uitgevlogen

Zeearend

Geen broedsel

Slechtvalk

Geen broedsel

Ooievaar

Geen broedsel

Merel

Geen broedsel

Visarend

Kerkuil / Shutterstock

Even voorstellen: de kerkuil

Een plotse schim in de schemer, of een angstaanjagend gekrijs, midden in de nacht... De kerkuil broedt en jaagt vaak in menselijke omgeving, maar slechts weinigen krijgen hem wat beter te zien. Bijna was de kerkuil er niet meer in Nederland, maar dankzij vele vrijwilligers keerde het tij. De aantallen fluctueren jaarlijks enorm, maar vanaf 2010 zijn er jaren met een vergelijkbare stand zoals in de jaren '50.
Kerkuil / Elwin van der Kolk Kerkuil / Elwin van der Kolk

Kerkuil in het kort

Aanwezig: jaarrond aanwezig (vrij) schaarse broedvogel
Voedsel: vooral (veld)muizen, soms ook vogels en vleermuizen
Aantal: fluctueert afhankelijk van voedselaanbod, in 2015 2700-2900 broedparen i
Broedtijd: gehele jaar
Aantal eieren: 4-10
Aantal legsels: 1 (in goede muizenjaren 2-3)
Broedduur: 28-30 dagen

Waar leven kerkuilen?

Het ideale leefgebied van kerkuilen is een kleinschalige landschap met ruigtes, akkers en weilanden. Of rietland. Jonge kerkuilen kunnen soms flinke zwerftochten maken, maar eenmaal gevestigde vogels verblijven hun leven lang in hetzelfde leefgebied.

De kerkuil broedt en jaagt vaak in menselijke omgeving, maar slechts weinigen krijgen hem wat beter te zien. Veel voorkomende broedplaatsen zijn (boerenschuren, kerktorens en andere bouwwerken, een enkele keer ook holle bomen.

Het nest

Kerkuilen maken zelf geen nest. Zij maken vaak gebruik van een platte ondergrond waar ze hun eieren tussen de braakballen neerleggen. Veel voorkomende broedplaatsen zijn boerenschuren, kerktorens en andere bouwwerken en een enkele keer ook holle bomen.

Kerkuilen maken vaak dankbaar gebruik van een nestkast mits deze goed is opgehangen en geplaatst. De kast hoort te hangen binnen in schuur, stal, zolder, het liefst op een rustige, donkere plek. De nestkast kan met de opening naar de binnenruimte hangen, maar kan ook met de opening tegen het gat in de gevel aan hangen waardoor de uil naar binnen kan. Als de opening naar de binnenruimte gekeerd is, moet de kerkuil uiteraard wel elders naar binnen kunnen. Het is niet nodig om nestmateriaal toe te voegen.

Ruim het erf vooral niet te netjes op; uilen zijn gebaat bij veel muizen, en rommel geeft muizen een kans.

Meer weten over of er op uw erf plek is voor een kerkuilennestkast? Kijk op de website van de Kerkuilenwerkgroep Nederland voor een werkgroep bij u in de buurt.

Kerkuil / Shutterstock Kerkuil / Shutterstock

Voedsel

's Nachts gaat de kerkuil op zoek naar kleine knaagdieren en soms ook kleine vogels. Zijn voornaamste prooi is de veldmuis. Komt die in een jaar veel voor, dan gaat het dat jaar ook goed met de kerkuil.

Tijdens de jacht vliegt de kerkuil vooral laag over de grond. Daarbij hoort de kerkuil een muis onder de grond kruipen of op een grassprietje kauwen. De oren van een kerkuil zitten niet op gelijke hoogte, daardoor kan hij de lokatie van de muis heel exact plaatsen.

Doordat kerkuilen zo laag jagen, vaak vanaf hectometer-paaltjes, zijn er helaas veel verkeersslachtoffers. Op een plek in Noord-Nederland waar ze vaak op die paaltjes zitten, zijn er rolletjes geplaatst, zodat ze deze plekken mijden en dat heeft goed gewerkt

Kerkuil / Shutterstock Kerkuil / Shutterstock

Locatie

Broeden in de hooiberg

Op het erf van Natuurhoeve Grenslicht staat een hooiberg, waarin sinds 2017 een paartje kerkuilen broedt.

Prachtige oefenplek

Omdat deze hooiberg zo’n beschermde omgeving is en op een vrij rustig deel van het erf staat zijn de uilen ’s nachts ook vaak buiten de kast in de hooiberg te vinden. Ook voor de jongen is dit een prachtige plek om langzaam aan de gevaarlijke buitenwereld te wennen. Ze kunnen hier oefenen met vliegen en landen en de eerste klunzige pogingen tot jagen uitproberen.

Drie camera’s

Omdat er zowel voor, tijdens als na de ei-fase zoveel te beleven valt zijn er in de hooiberg drie camera’s geïnstalleerd; één in de nestkast, één die de voorkant en de bovenkant van de nestkast en een zit-tak in beeld brengt en één die een deel van de hooibalen laat zien waar de jongen vaak zitten.

Hooiberg / Mark Hessels Hooiberg / Mark Hessels

Meer weten en helpen?

Meer weten:

Helpen:

Wilt u de kerkuil helpen, steun dan de Stichting Kerkuilenwerkgroep Nederland (SKWN). Als u een erf of grote tuin hebt en misschien een plek wilt bieden aan kerkuilen, kunt u daar ook informeren naar contactgegevens van lokale kerkuilenwerkgroepen. Die weten of dat tot de mogelijkheden behoort.