Een triest einde leek het te worden. Maar wel heel normaal! Hoe is het met de Koekoek en de Karekietjes gesteld?
Geniale strategie
De strategie van de Koekoek is een bijzonder spectaculaire. Als enige vogelsoort in Nederland legt hij een ei in het nest van een andere (veel kleinere) zangvogel. Geniaal. Het bespaart de Koekoek bakken energie om hun jongen groot te brengen. Maar ja, net als bij alle strategieën zitten er ook risico’s aan verbonden. En dat hebben we gezien.
Risico’s voor de Koekoek
Van predatie hebben karekieten relatief weinig last: Roofdieren komen niet zomaar bij de nestjes in de meebuigende rietstengels boven het water. Onder onstuimig weer en wind hebben de nestjes daarentegen des te meer te lijden. Natuurlijk, voor een kleine zangvogel is het een onwaarschijnlijk sterk bouwsel, maar er zijn grenzen. Na een periode van uitzonderlijk mooi weer hadden we de afgelopen week meermaals te maken met een buitengewoon krachtige wind en zware regenbuien. Een officiële zomerstorm zelfs. Meerdere dagen was te zien hoe het nest heen en weer rausde door de straffe wind. Regelmatig verdween het zelfs compleet uit beeld. Dat, in combinatie met het toenemende gewicht van de Koekoek, was ook van dit nest te veel gevraagd. Het nest is simpelweg niet voor een Koekoek gebouwd.
Eruit en weer terug erin
In de middag van 14 juni was, nadat de camera vanwege een technische storing tijdelijk offline was, het nest leeg! Ik direct gaan kijken. Was het leeggeroofd of was het jong domweg uit het nest gevallen? Dat laatste dus. De vogel bleek klem onder in het riet te hangen. Enkele minuten nadat ik de vogel terugplaatste, waren de ouders alweer aan het voeren.
Again, maar hoe loopt het nu dan af?
Op 15 juni herhaalde hetzelfde drama zich maar nu was ik niet in de gelegenheid naar het nest toe te gaan. Daarnaast is het standpunt van Vogelbescherming Nederland (en dus ook Beleef de Lente) dat er niet doelbewust wordt ingegrepen. Een goed te begrijpen keuze als je het mij vraagt: we bekijken de natuur zoals die is. Hoe hard soms ook. Maar toen ik ’s avonds thuis kwam knaagde er toch iets. De Koekoek kon haast niet meer leven maar ik wilde het toch zeker weten. Dus toch maar even wezen kijken. En wat schetste mijn verbazing? De vogel leefde nog! Hoewel. Leven? Veel leven zat er niet meer in. Zwaar onderkoeld hing ‘ie vlak boven het water klem in het riet. Het nest was inmiddels zo ver uit elkaar gewaaid dat terugplaatsen geen optie mee was. Ik zag me genoodzaakt om, in het belang van de Koekoek, de vogel mee te nemen. Thuis heb ik de vogel opgewarmd en met insecten gevoerd waarna hij naar de opvang wordt gebracht. Dus toch nog een happy end?!
Triest maar heel normaal
Een triest einde leek het aanvankelijk te worden. Maar wel heel normaal! Het komt veel vaker voor. De afgelopen jaren vond ik al meerdere Koekoeken dood in het water. We zijn getuige geweest van een heel natuurlijk principe. In periodes met slecht weer sneuvelen talloze nesten. Om over predatie nog maar te zwijgen. Zielig? Welnee. Zielig is een menselijke interpretatie die de natuur niet kent. Als alle vogels het verlies van hun jongen net zo moesten verwerken als mensen dat doen, zouden alle vogels getraumatiseerd zijn. Zo hard als de natuur is, zo makkelijk gaan vogels weer verder na het verlies van hun jongen. Zo was vandaag te zien dat pa en ma karekiet alweer begonnen zijn aan het bouwen van een nieuw nestje. Eind goed, al goed.
Beluister het interview met Bram over het koekoek-dilemma in het radioprogramma Vroege Vogels van zondag 18 juni.
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
