Herenigd na een lange reis

Jochem Kühnen | maandag 1 mei 2023 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 182x

De vogelste der vogels

Er zijn veel geweldige vliegers onder de vogels. Albatrossen weten perfect gebruik te maken van zuchtjes wind boven golven, kolibries kunnen stil blijven hangen en achteruitvliegen. Maar in Nederland zijn er wat mij betreft geen betere vliegers dan gierzwaluwen. Het is dan ook hun voornaamste bezigheid. Want wij zien ze hier bij Beleef de Lente misschien in een nestkastje, maar gierzwaluwen vliegen 9 maanden van het jaar onafgebroken! Zodra het broedseizoen in Nederland erop zit begint het normale leven weer. “Normaal”… Want dag en nacht vliegen, dat is waar de lichaamsbouw en stofwisseling perfect op is afgestemd!

Afrikaanse vogel

Na het broedseizoen vliegen gierzwaluwen naar hun overwinteringsgebied in Afrika waar ze het grootste deel van hun leven doorbrengen. Je zou het daarom misschien kunnen zien als een Afrikaanse vogel. Ze brengen een groot deel van hun tijd door boven de regenwouden in Democratische Republiek Congo (DRC) en Mozambique. Daar vliegen ze dag en nacht, al besteden ze er ’s nachts minder energie aan. Hoe dat precies werkt is een verhaal apart, beter voor één van de volgende blogs. Na maanden in DRC en Mozambique gaan gierzwaluwen via Liberia terug naar hun broedgebied in bijvoorbeeld Nederland.

Weer samen

De twee vogels van een paartje vertrekken niet tegelijk uit Nederland. Ze trekken dan ook niet samen naar Afrika en de kans dat ze elkaar daar tegenkomen is bijzonder klein. Ook de terugkomst is niet tegelijk. Soms komen gepaarde vogels elkaar in de lucht boven hun nestplaats tegen, maar veel vaker komt eerst de ene vogel aan en volgt de ander later. Beide vogels hebben zich verbonden aan dat ene plekje waar hun nest is en dat is hun sterke binding. De vogels herkennen elkaar aan hun geluid. In de beginperiode begroeten ze elkaar door kort te roepen, later zijn ze aan elkaar gewend en druk met jongen, dan gebeurt dat minder. Doordat de twee niet samen trekken en toch kort na elkaar arriveren is de kans dat een vrouwtje eerst is even groot als dat een mannetje eerst is. Hier is dus niets over te zeggen. De geslachten zijn voor ons ook niet te bepalen.

Technische vooruitgang

Waar de Gierzwaluw in de winter bleef was lang onbekend. Door vogels te ringen is daar nauwelijks iets over bekend geworden omdat ringen bijna niet werden terug gemeld. Pas vrij recent zijn er apparaatjes (geolocators) beschikbaar gekomen voor de kleinere vogelsoorten waarmee voor tal van soorten de geheimen van de trek zijn ontrafeld. Het kaartje met de trekgegevens hieronder is door Raymond Klaassen gemaakt aan de hand van onderzoeksgegevens met geolocators.

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over