Een kwestie van timing

Wim van Nee, STORK | zaterdag 1 april 2023 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 233x

Vanaf het tweede ei begint het broeden. Vandaag, 1 april, wordt waarschijnlijk het vierde ei gelegd.

Verklaren

We willen graag dingen kunnen verklaren, een typisch menselijke eigenschap. Alles zal wel een reden hebben, dus het ’s nachts leggen ook. Het valt soms niet mee om iets maar gewoon te accepteren, zo van: Het gaat nu eenmaal zo.
De ooievaars zelf denken daar niet over na. Ze leggen een ei als het klaar is en dat is dus steeds ’s nachts.

Timing

In de natuur is timing een sleutelbegrip. Dat realiseerden we ons afgelopen week weer tijdens een online conferentie van ooievaarsbetrokkenen uit heel Europa en enkele Afrikaanse landen. In de timing verandert er namelijk iets.
Het blijkt dat ooievaars tegenwoordig ruim een maand vroeger in hun broedgebied terugkeren dan 40 jaar geleden.  Ze kunnen dus eerder het nest bezetten en opbouwen en starten vroeger met broeden. Voorwaarde is natuurlijk dat er ook voldoende voedselaanbod is. Een maand vroeger in het jaar heeft daar grote invloed op. Zijn de juiste voedselbronnen dan al wel beschikbaar? Maar blijkbaar heeft de ooievaar daar niet zoveel last van. Het is een opportunist en altijd creatief in het vinden van voedselbronnen. En wellicht heeft het veranderende klimaat ook invloed op de timing van het voedselaanbod en profiteert de ooievaar daar weer handig van.

Routes

Iets anders wat opvalt, is het verschil tussen ooievaars die oostelijk trekken en die de westelijk route volgen. Dat verschil is het duidelijkst zichtbaar in Duitsland, waar de overgang ligt tussen de beide populaties. Er zijn daar gebieden waar een deel van de ooievaars de éne route volgt en een deel de andere route. Het blijkt, en dat zien we in Nederland ook, dat de westelijke populatie overal enorm toeneemt. Daar tegenover staat, dat de oostelijke populatie juist afneemt. Ook nu wordt weer naarstig gezocht naar een verklaring. Wat is er aan de hand op de beide routes wat dit verschil kan verklaren? Een heel interessante onderzoeksvraag, waar we nu even niet over gaan speculeren, al zijn er natuurlijk wel ideeën. Klimaatverandering speelt beslist een rol, maar er is meer aan de hand.

33 dagen

We gaan weer even terug naar Nijetrijne. Daar wordt intussen lekker gebroed op drie eieren en vanaf vanavond vast op vier. Heeft u al doorgeteld? Ongeveer 33 dagen vanaf het tweede ei? Houd 30 april een beetje in de gaten, het kan een dag eerder of later zijn.

Voordeel

Tijdens het leggen van een ei is een ooievaar kwetsbaar. Het is niet veilig en ook niet handig om dan gestoord te worden. En ’s nachts is er minder risico dat andere ooievaars het nest belagen.
Zo hebben we toch een verklaring.

Wim van Nee
Stork

Trekroutes van de oostelijke en westelijke populatie

STORK, de Engelse naam voor een echte Nederlandse vogel: de ooievaar. STORK is een vrijwilligersorganisatie, die zich belangeloos inzet voor de ooievaars in Nederland. In de jaren zestig waren de ooievaar in Nederland vrijwel uitgestorven, door het gebruik van zware pesticiden zoals DDT. Om de ooievaar te laten terugkeren, hebben vele vrijwilligers en Vogelbescherming Nederland zich sinds 1969 flink ingezet. Het doel was de terugkeer van de ooievaar als broedvogel in Nederland. Dat lukt. Met de ooievaars lijkt het nu goed te gaan. Het aantal broedparen neemt weer toe. Bezoek de website van STORK

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over