De broedvogels staan centraal in alle beelden vanaf Bliek, maar intussen weten we dat er nog tal van andere soorten Bliek aandoen. Afgelopen dagen verrasten grote sterns de kijkers met hun aanwezigheid. Waar komen die eigenlijk vandaan?
Grote sterns hebben Bliek ontdekt (@ Gersom Barendregt)
Vanzelfsprekend spelen in de live beelden en filmpjes op Bliek de broedvogels de hoofdrol en figureren de bezoekers. Begin juli dienden zich grote sterns aan, wat best bijzonder genoemd mag worden. Heel anders is beleving met de brandgans, een gans die je jaarrond in het hele land kan zien, maar wat ooit anders was.
Grote Stern
Zowel op de directe beelden als op de filmpjes zien we op Bliek twee soorten sterns broeden, de visdief en de dwergstern. Tijdens de trek krijgen we ook andere sternsoorten te zien, zoals een enkele zwarte stern. Op het filmpje van 4 juli, een verrassing, een arriverende grote stern met een vliegvlug jong.
De grote stern, met een prachtig zwarte kuif, zware zwarte snavel met gele punt, is een echte kustvogel en broedt in kolonies. De dichtstbijzijnde kolonies liggen aan de binnenzijde van de Haringvlietdam, op de vogeleilandjes van de Scheelhoek bij Stellendam en op de Slijkplaat, een vogeleiland midden in het Haringvliet.
Dit jaar zijn er geen broedgevallen op de Scheelhoek, wat alles te maken heeft met buitengewoon hoog water in april en nog een keer op 5 mei jl.. In beide situaties zijn toen de broedplaatsen van de sterns onder water gelopen en heeft de soort daarna geen nieuwe poging ondernomen. Verondersteld mag dus worden dat het hier een grote stern ouder en jong van de 5,50 km naar het westen gelegen Slijkplaat is. Blijkbaar hebben de grote sterns het doorgegeven, want op het filmpje van 6 juli zijn er zelfs enkele tientallen te zien.
Brandgans
Hoe anders kan de beleving zijn bij de brandgans, nu tegen het einde van broedseizoen een regelmatige bezoeker van Bliek. Voor jonge vogelaars is de brandgans een doodgewone vogel, die met duizenden paren in de natuurgebieden in de Haringvlietregio broedt. Voor de oudere vogelaar iets wat nooit voor mogelijk werd gehouden. De schrijver in deze, met een leeftijd gelijk aan de voormalige AOW-leeftijd, keek als tiener en twintiger altijd eind oktober verwachtingsvol uit naar de eerste arriverende brandganzen, als pure wintergast. De soort, ooit een echte arctische broeder van Nova Zembla, Spitsbergen en Groenland, rukte in de zeventiger en tachtiger jaren heel geleidelijk via de eilanden in de Oostzee op naar West-Europa en is daar nu als broedvogel niet meer weg te denken.
Kenmerken van het ooit uitsluitend in arctische streken broeden zijn daarmee niet zomaar verdwenen, het nest ligt nog steeds vol dons als bescherming tegen koude polaire omstandigheden. Bovendien gaan ze ook behoorlijk later broeden dan de grauwe gans, hoewel de aanvang van het broeden geleidelijk naar voren lijkt te schuiven.
Net als de grote sterns hebben ze wel een ander risico: niet de koude, maar hoog water. Met datzelfde hoog water als bij de grote sterns op 5 mei jl. spoelde ca 75% van de ca. 2000 nesten op de aangrenzende Korendijkse Slikken weg.
Brandganzen overrompeld door het hoge water (@ Gert Huijzers)
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
