Brrr, het is koud buiten. Maar binnen is het lekker warm. Het vrouwtje doet goed haar best om de eitjes op temperatuur te houden. Hoelang moet ze dit nog volhouden?
Broedmachine
We konden het al mooi zien in het filmpje van gisteren, het vrouwtje heeft een kale buik. Dit lijkt nogal frisjes gezien de temperaturen buiten, maar deze 'broedvlek' is essentieel om de eitjes warm te houden, zo'n 35.4 graden om precies te zijn. Ze heeft deze broedvlek een paar dagen voor het leggen van haar laatste ei ontwikkeld en de vlek zit vol met bloedvaten zodat het bij aanraking heel warm aanvoelt. Ze is dus zowel fysiek gezien als in gedrag een echte broedmachine geworden.
Slang in het nest
Is het je ook opgevallen dat het vrouwtje grotendeels richting de nestopening gericht zit? We zien dit in veel koolmeesnesten en zo kan ze waarschijnlijk mooi in de gaten houden wie er door het gat komt. In geval van gevaar kan het vrouwtje zich groot maken door haar vleugels en staartveren te spreiden, kan ze met haar vleugels gaan slaan en een hissend geluid maken. Er wordt gedacht dat dit geluid mogelijke roofdieren, zoals boommarters, aan een slang doen denken en dus zal afschrikken. Niet alle vrouwtjes maken overigens dit geluid en sommigen hebben als tactiek om bij gevaar zo stil mogelijk te blijven zitten. Het verschil zou kunnen komen door variatie in het aantal roofdieren, de ervaring van het vrouwtje of misschien is het wel een persoonlijkheidsdingetje.
Zijn we er al bijna?
Vanaf de start van het broeden duurt het ongeveer 13 dagen tot dat de eitjes uitkomen. Voor onze meesjes zou dit dus volgende week donderdag betekenen. Hoelang het precies gaat duren hangt af van hoeveel ze op de eieren zit. Hoe meer ze er op zit en hoe warmer ze de eieren kan houden, hoe korter het duurt. Gemiddeld wisselen mezenvrouwtjes een half uur op de eieren af met ongeveer tien minuutjes eraf. Dus alles bij elkaar heeft ze maar zo'n 3 uur op een dag om eten voor haarzelf te vinden. Hier is het mannetje dus heel belangrijk. Hoe vaker hij zijn vrouwtje komt voeren, hoe minder zij van het nest hoeft te gaan en hoe sneller de eitjes uitkomen. Maar gelukkig heeft ons mannetje er zin in.
Hoe dan ook, er valt genoeg te beleven in de kast, zelfs wanneer de eitjes nog niet zijn uitgekomen. Hoeveel kuikens zouden het trouwens gaan worden? Vijf of zes? Of heeft ze ons voor de gek gehouden en was ze al eerder begonnen met eitjes leggen? We gaan het volgende week zien!
Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) doet fundamenteel en strategisch ecologisch onderzoek. Met meer dan 300 onderzoekers en studenten is het NIOO één van de grootste onderzoeksinstituten van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW).
De NIOO-ers bestuderen organismen, populaties, levensgemeenschappen en ecosystemen. Samen onderzoeken ze de volle breedte van planten-, dier- en microbiële ecologie, zowel op het land als in het water.
Bezoek de website van NIOO
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
